آتش

کاش ( حال آنها را ) هنگامی که در برابر آتش (دوزخ ) ایستاده اند ، ببین ! می گویند: « ای کاش ( بار دیگر ) باز گردانده می شدیم و آیات پروردگارمان را تکذیب نمی کردیم و از مومنن می بودیم.»
با فرض اینکه هر چه در آخرت است همان است که در دنیا بوده منتها صورت باطنی اش به نمایش در می آید ، به چیز جالبی می رسیم . وقتی در دو راهی انتخاب قرار می گیریم ، ظاهرش این است : با اختیار تمام و با توجه به شرایط یکی را (خیر یا شر) انتخاب می کنیم. اما باطنش بنابر آیه این است: زبان حال می گوید که ما در برابر آتش ایستاده ایم و همان زبان حال ، زبان باطن ، دعا می کند که کاش راه بد را نرویم ، کاش مومن باشیم . می خواهم بگویم در آخرت هیچ حادثه و واقعه ای نیست مگر اینکه صورت باطنی معادل حادثه ای در دنیا است.
توضیح بیشتر آنکه مثلاً بعد از هر عمل بد و هر نافرمانی ما ، آن خود ما ، آن نفس پاک ما حسرت می خورد و می گوید کاش زمان به عقب بر می گشت و من مومن میشدم . آن وقت در آخرت باطن همین جمله به صورت حسرت و با تمام درد و رنج هایش ظاهر می شود.
« باغ رحمان همان بخشش خداوند در دنیای مادی یا نار خداست و باغ رحیم همان آخرت یا نور معنوی و مهر و محبت اوست.»
باید از لابلای سخنان قرآن فهمیده باشیم که ملاقات و لقاء خداوند در باغ رحمان یعنی همان دنیای مادی ، خود به اختیار خود جستجو و کوشش برای باغ رحیم میکنیم که با خداوند در شرح سینه ملاقات کنیم. و میقات او هم به جز در جایگاه صدر (سینهء) صاف همانند آیینه وجود ندارد ، اما ملاقات در باغ رحیم به دستور و خواست خداوند ، در عالم بی اختیاری ماست . یعنی زمان مرگ که « فوت » یا « موت » نصیبمان میشود.
اگر وفای به عهد خدا کرده باشیم به « فوت » ! و اگر ما را با صیحهء واحده ( یک مرتبه و بی خبر ) احضار کنند به موت یعنی اتمام کار و یا پایان مهلت میرسیم ، از بدو تولد تا اخر عمر یعنی اجل مسمّی اختیار با ماست ، که نوع مرگ خود را انتخاب کنیم. از این رو وقتی این معنا را درک کردم ، در سوره سجده که اخرین ( ا . ل . م ) را خواندم با دلی تهی از دنیا و در دریایی پر از مهر وجود حق ، با خود فریاد زدم که ( اِنّی اّمَنتُ بِه لِقاءِ کَ یا مومنُ المُهیمن ) و تنها جایی بود که معنای سجده بر ایات الهی را فهمیده و بر خود واجب دانستم و همین متن دعا را در حاشیه قرآن نوشتم.
بعد از آن بود که ، تمام توانم را دو باله ماهی کرده و هر چند کوچک اما در اقیانوس بی کران قرآن غواصی کرده و هر بار مرواریدی غلتان و یا دری گرانبها به دست آورده ، و در گنجینه سینه خود جای میدهم .