تعریف – صدمه به غضروف زانو واقع در بالای استخوان درشت نی . صدمات غضروف زانو غالباً همراه دررفتگیهای استخوان کشکک یا کشیدگیهای رباطی زانو خواهد بود . بعضی اوقات جهت تشخیص صدمات زانو که مقدم به درمان محافظه کارانه می باشند ، دچار ابهام می شویم .
قسمتهای درگیر بدن :
● غضروف قسمت فوقانی درشت نی که به طور طبیعی نیروی اعمال شده به زانو را جذب می کند .
● مفصل زانو .
● رباطهایی که به زانو استحکام می بخشند .
● بافت نرم شامل اعصاب ، لایه های پرده های زلالی ، لایه ضریع ، عروق خونی ، عروق لنفاوی و کیسه زلالی مفصل زانو .
علائم و نشانه ها :
● درد و حساسیت در زانو ، مخصوصاً وقتی وزن را تحمل می کند .
● قفل شدن مفصل زانو .
● خالی شدن زیر زانو .
● وجود مایع در داخل مفصل زانو .
علل به وجود آورنده :
● ضربه مستقیم به زانو .
● استفاده بیش از حد و مداوم از مفصل زانوی آسیب دیده .
● پیچیدگی یا انقباض عضلانی شدید .
افزایش خطر در اثر :
● ورزشهای پر برخورد مخصوصاً فوتبال .
● چاقی .
● سوء تغذیه .
● سابقه صدمه زانو .
● ضعف عضلانی .
نحوه پیشگیری :
● قدرت عضلانی را با استفاده از تمرینات مناسب افزایش دهید .
● از انجام تمرینات مداوم روی سطوح آسفالت و سایر سطوح ناهموار ، خودداری کنید
● بدن خود را قبل از تمرین یا مسابقه کاملاً گرم کنید .
● اگر مسابقه صدمه قبلی زانو دارید ، مفصل زانو را قبل از تمرین یا مسابقه ، بانداژ کنید .
چه باید کرد ؟
مراقبتهای مناسب بهداشتی :
● درمان پزشکی .
● جراحی برای ترمیم منیسک آسیب دیده معمولاً مفصل نگاری لازم است . دستگاه مفصل نگاری وسیله ای تار نوری است که انتهای آن چراغ دارد و برای دیدن داخل مفصل وسیله مناسبی است .
● مراقبت از خود طی درمان پس از جراحی .
● فیزیوتراپی و توانبخشی بعد از جراحی .
معیارهای تشخیصی :
● مشاهده علائم .
● داشتن سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی توسط پزشک .
● پرتونگاری زانو جهت تشخیص شکستگی .
● مفصل نگاری برای دیدن صدمات زانو که علائم صدمات غضروفی را در بعضی از صدمات نشان می دهد .
عوارض ممکن :
● ناتوانی مداوم ، بی ثباتی زانو و درد بدون جراحی .
● تغییرات ملتهب در سالهای بعد ، اگرچه جراحی انجام شده باشد .
● استعداد و آمادگی برای صدمات مکرر زانو .
● عوارض بعد از جراحی شامل خونریزی داخل مفصل زانو ، عفونت زخم جراحی و ترمیم تدریجی .
نتیجه احتمالی – جراحی تنها درمان مشخص در صدمات غضروف مفصلی است با جراحی ، بهبود حاصل می شود ، اگر عارضه ای رخ ندهد . برای درمان کامل بعد از جراحی ۶ هفته زمان لازم است .
نحوه درمان
توجه – از دستورات پزشک که مکمل درمان می باشد پیروی کنید .
کمکهای اولیه :
● از دستورالعمل RICE که حروف اول کلمات استراحت ، یخ ، بانداژ فشاری و بالا نگه داشتن عضو می باشد ، پیروی کنید .
● شخص را با یک پتو گرم نگه دارید تا احتمال بروز شوک کاهش یابد .
● بدون حرکت و جابجایی زانوی آسیب دیده لباسها را درآورید .
● از آتل یا بند جهت بی حرکت کردن لگن ، زانو و مچ پا قبل از حمل مصدوم استفاده کنید
مراقبتهای مداوم : در طی مراحل بعد از جراحی :
● تا پزشک دستور دیگری نداده است ، با چوب زیر بغل راه بروید .
● بعد از برداشتن گچ از یک باند کشی ، حفاظهای حرارتی ، لامپهای حرارتی یا کمپرس آب گرم جهت تسکین درد محل جراحی استفاده کنید .
● در صورت امکان از حمام ویرپول استفاده کنید .
● زانوی مصدوم را با باند کشی ببندید .
● ماساژ ملایم دهید تا ایجاد راحتی کرده و تورم را کاهش دهد .
● جراح ممکن است در جلسات معاینه بعد از جراحی ، مایع جمع در مفصل زانو را بکشد .
دارو درمانی :
● برای ناراحتیهای جزئی می توانید از داروهای بدون نسخه نظیر آسپیرین ، استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید .
● پزشک ممکن است در صورت نیاز داروهای ضد درد قوی تجویز کند .
فعالیت – تدریجاً به سطح فعالیت قبلی برگردید . زمانی که دامنه حرکتی و قدرت زانوی مصدوم برابر با طرف سالم شد ، می توانید به سطح فعالیت قبلی برگردید .
رژیم غذایی – طی درمان غذای متعادل شامل پروتئین اضافی نظیر گوشت ، ماهی ، مرغ ، پنیر ، شیر و تخم مرغ مصرف کنید . افزایش مصرف مواد رشته دار و مایعات از یبوستی که ممکن است ناشی از کاهش فعالیت باشد ، جلوگیری خواهد کرد .
توانبخشی :
● تمرینات توانبخشی را روز اول بعد از جراحی بدون انداختن وزن روی زانو شروع کنید .
● تمرینات توانبخشی روزانه را وقتی حرکت راحت انجام شد ، شروع کنید .
● از ماساژ یخ به مدت ۱۰ دقیقه قبل و بعد از تمرین استفاده کنید .
● بخش مربوط به تمرینات توانبخشی را نگاه کنید .
با پزشک تماس بگیرید ؛ اگر
● علائم صدمه به غضروف زانو داشته باشید .
● علائم زیر بعد از جراحی رخ دهند .
– درد فزاینده ، تورم ، قرمزی ، ترشح یا خونریزی از محل جراحی .
– علائم عفونت ( سردرد ، دردهای عضلانی ، سرگیجه یا احساس ناخوشی عمومی و تب ) .
– تهوع یا استفراغ .
