پرسش. اینکه گفته میشود حضرت حوا از دنده چپ حضرت آدم آفریده شده است، تا چه حدی صحت دارد؟ آیا در تعالیم اسلامی به این موضوع پرداخته شده است؟
پاسخ: این موضوع صحت ندارد. در تعالیم اسلامی منشأ خلقت زن و مرد، امر واحد است؛ چنانکه در قرآن کریم آمده است: هُوَ الَّذی خَلَقَکُم مِن نَفسٍ واحِدَهٍ وجَعَلَ مِنها زَوجَها. (اعراف: ۱۸۹)
اوست آن کسی که شما را از نفس واحدی آفرید و جفت آن نفس واحد را از جنس آن پدید آورد.
علامه طباطبائی رحمه الله در این مورد میفرماید:
ظاهر جمله «وَخَلَقَ منها زَوْجَهَا» این است که همسر آدم از نوع خود آدم بود و انسانی بود مثل خود او و این همه افراد بیشمار از انسان که در سطح کره زمین منتشر شدهاند، همه از دو فرد انسان مثل هم و شبیه به هم منشأ گرفتهاند. پس اینکه در بعضی از تفسیر آمده که مراد از آیه مورد بحث این است که همسر آدم از بدن خود او درست شده صحیح نیست؛ هر چند که در روایات آمده که از دیده آدم خلق شده است اما از خود آیه استفاده نمیشود.»
به این ترتیب علامه طباطبائی رحمهالله حتی از کنار روایات، با احتیاط و با حفظ احترام میگذرد. (علامه طباطبائی، المیزان، ق، جامعه مدرسین، ۱۴۱۷ ق، ج۴، ص ۱۳۶.)
همچنین در سوره سجده آمده است:
اَلَّذی اَحسَنَ کُلَّ شَیءٍ خَلَقَهُ وبَدَاَ خَلقَ الاِنسـنِ مِن طین. (سجده: ۷)
همان کسی که خلقت همه چیز را نیکو کرد و خلقت انسان را از گلی آغاز کرد.
از سویی دیگر، خطاب قرآن به جمع بشری یا جمع مؤمنان به صورت عام بوده، هم زن و هم مرد را به نحو مساوی شامل میشود. این امر نشان میدهد که هر دو قابلیت درک درجات معنوی و قابلیت خطاب الهی را دارند.
