پرسش ـ انسان چگونه میتواند به اخلاص برسد؟
پاسخ ـ اخلاص عبارت است از اینکه انسان در مقابل عملی که انجام میدهد، انتظار تعریف و تمجید از هیچ کس به غیر از خداوند متعال نداشته باشد. در حدیث آمده است:أَلْعَمَلُ الْخالِصُ الّذی لا تُریدُ أَنْ یَحْمَدَکَ عَلَیْه أَحَدٌ اِلاّ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ. (میزان الحکمه، ج ۱، ص ۷۵۸ ـ ۷۵۹. )
از سخنان امیر مؤمنان، علی(ع) استفاده میشود که علم و آگاهی، یقین، ناامیدی از آنچه در دست مردم است، میل و رغبت به آنچه در نزد خدا است، قوّت دین، و آرزوی اندک از موجبات اخلاص است. آن حضرت میفرماید:
ثَمَرَهُ الْعِلْمِ إخْلاصُ الْعَمَلِ. (همان.)
نتیجه آگاهی، اخلاص در عمل است.
سَبَبُ الاْءخْلاصِ الْیَقینُ. (همان. )
یقین و باور موجب اخلاص است.
مَنْ رَغَبَ فیما عِنْدَ اللّهِ أَخْلَصَ عَمَلَهُ. ( همان.)
هر کس به آنچه در نزد خداست، راغب باشد، عملش را خالص انجام میدهد.
أَوَّلُ الإخْلاصِ أَلْیَأْسُ ممّا فی أَیْدی النّاسِ. (همان.)
اولین مرحله اخلاص عبارت است از ناامیدی از آنچه در دست مردم است.
قَلِّلِ الاْمالَ تُخْلَصُ لَکَ الْأَعْمالُ. ( همان.)
آرزوها را کم کن تا اعمالت خالص گردد.
عَلی قَدْرِ قُوَّهِ الدینِ یَکُونُ خُلُوصُ النیَّه. (همان. )
به اندازه قوی بودن دین، خلوص نیّت حاصل میشود.