اسفناج(اسفاناج)

اسفناج Spinach
نام علمی Spinacia oleraceaگیاه شناسی
اسم من اسفناج است یا بهتر بگویم ، اسپناج است . من یک گیاه اصیل ایرانی هستم که اعراب پس از غلبه بر ایران ، مرا با خود بردند پس از آن به اروپا رفتم و در آنجا کشت من معمول گشت . در بسیاری از کشورهای اروپایی نام مرا از اسپناج گرفته و با کمی تغییر تلفظ می نمایند، اعراب هم اسپناج را معرب کرده اسفاناج و اسفناج نموده اند.
به من ملکه ی سبزیها – عروس سبزیها و جاروب معده هم گفته اند.
 از اوائل قرن اول میلادی کم کم به نقاط دیگر دنیا راه یافت . بطوریکه در تاریخ مسطور است اسفناج در قرن هفتم در چین و در قرن دوازدهم در اسپانیا کشت میشده است . کشت اسفناج در سال ۱۸۰۶ در آمریکا شروع شد .
اسفناج گیاهی است یکساله دارای ساقه ای راست به ارتفاع نیم متر که برگهای آن پهن و نرم مثلثی شکل برنگ سبز می باشد . اسفناج نسبت به سرمای زمستان مقاوم است .
دو نوع اسفناج وجود دارد که بنام پائیزه و بهاره نامیده می شود . اسفناج بهاره در فصل بهار کاشته می شود و به اسفناج انگلیسی معروف است . نوع پائیزه آن که به خاک بسیار غنی احتیاج دارد در پائیز کاشته می شود . گلهای اسفناج برنگ سبز کمرنگ می باشد .
اسفناج چون دارای مواد غذایی فراوانی است کشت آن امروز در تمام نقاط دنیا معمول است .خواص داروئی:
 )) میباشم . در فصل بهار ویتامین ((ث )) در من زیاد است . من دارای مقدار زیادی آهن هستم و از این نظر هیچ سبزی دیگری همپایه و همتای من نیست . گویچه های قرمز خون را زیاد می کنم و بهترین غذا برای زنان باردار و اشخاص کم خون هستم . من دارای املاح کسلیم – سدیم – پتاسیم – ید – مس – ارسنیک و منیزیم هستم و به علت داشتن منیزیم جلوی پیشرفت سرطان را میگیرم . من محرک کلیه ها بوده ، کار و فعالیت آنها را زیاد می کنم . عده ای می گویند من دارای اسید اکزالیک بوده ، و ایجاد سنگ ریزه می نمایم . ممکن است بعضی از انواع من که در اروپا به عمل می آید چنین نقیصه ای را داشته باشند، ولی من که از اصیل ایرانی هستم ، فاقد اسید اکزالیک بوده ، و چنین عیبی در من نیست ، و همانطور که گفتم ، از دوستان کلیه و مثانه می باشم ، و برای مبتلایان به حبس البول غذای مطلوبی می باشم ، من اشتها مخصوصا اشتهای اطفال را زیاد می کنم . ملین و زود هضم بوده ، مثل سایر سبزیها تولید نفخ نمی نمایم .
من دارای مواد صمغی – مواد سفیده ای – مواد قندی – سبزینه و یک ماده ی صابونی هستم . ترشی خون را کم می کنم عضلات و استخوان ها را تقویت می نمایم . رعشه و بوی بد دهان را از بین میبرم و از دوستان کبد هم می باشم . قوت غذایی من از سایر سبزیها بیشتر است ، مشروط بر اینکه آب مرا دور نریزید و از ساقه های نازک و نو رسته من در سالاد استفاده نمایید. خوردن پخته و بورانی من التهاب و تشنگی را از بین می برد، و برای درد سینه – درد کمر و درد ریه مناسب است . غرغره آب خام یا پخته من ، جهت درد گلو مفید است . عصاره من جهت درد گلو و یرقان و خرد کردن سنگ و ناراحتی های مجاری ادرار و بند آمدن آن مفید می باشد.ضماد خام من جهت اورام و گزیدن زنبور و باز کردن دمل نافع است . مالیدن پخته من مخلوط با سفیداب جهت جوشهای جلدی نتیجه بخش می باشد. اشخاصی که مزاجی سرد دارند بهتر است مرا با کمی فلفل یا دارچین میل نمایند. تخم من جهت درد کبد – درد دل و درد سر مفید است .
پختن من با روغن بادام و کره تازه گاو محسنات زیاد دارد، و برای تشنج و پیسی بدون نتیجه نیست . مبتلایان به بواسیر و آنهایی که یبوست دارند، نباید از خوردن من غافل شوند. پیران و کسانی که فعالیت کمتری دارند، نباید مرا از برنامه غذایی خود حذف نمایند.من لثه را سفت می کنم و از تباهی و فساد دندان می کاهم .
نیم فنجان آب من با هم وزنش روغن بادام شیرین به سلامتی شما کمک می کند و رشد اطفال را زیاد می نماید، و بر فعالیت یاخته می افزاید. اگر پارچه های پشمی را با آب من بشویید، شفاف می شوند. من رنگ چهره را باز می کنم . برای معالجه کک و مک ، مرا در روغن زیتون بریزید و بعد روی صورت بیاندازید، با من شما می توانید انواع بورانی – خورش – آش – نرگسی – و سوفله اسفناج درست کنید و پخته مرا می توانید، در کنار تمام خوراکی ها بگذارید و از منافع زیاد آن استفاده کنید
برگ اسفناج از نظر طب قدیم ایران کمی سرد و تر است و برخی عقیده دارند که متعادل است یعنی نه سرد است و نه گرم .۱) برگ اسفناج منبع غنی ویتامین A ، B3 ، C و آهن و پتاسیم می باشد .
۲) بدن را قلیایی می کند .
۳) خنک کننده است و برای پائین آوردن تب مفید است .
۴) ورم روده کوچک را رفع می کند .
۵)برای ورم ریه مفید است .
۶)ملین است و یبوست را برطرف می کند .
۷)برای لاغر شدن و وزن کم کردن مفید است .
۸) اسفناج بدلیل داشتن ماده ای بنام اسپیناسین هضم غذا را تسریع می کند . این ماده باعث تحریک معده و ازدیاد ترشحات آن می شود .
۹) خوردن اسفناج در رفع تشنگی موثر است .
۱۰)برای از بین بردن ورم و درد گلو مفید است .
۱۱) برای رفع سرفه های خشک برگ اسفناج را با جو پوست کنده و روغن بادام بپزید و بخورید .
۱۲)آش اسفناج با گشنیز برای سردردهایی که ناشی از سوء هاضمه و اختلال دستگاه گوارشی است مفید می باشد .
۱۳)اگر آش اسفناج را با آب لیمو و سماق و یا آب غوره بخورید سردردهای ناشی از اختلال کیسه صفرا را برطرف می کند .
۱۴) خوردن اسفناج از سرطان جلوگیری می کند مخصوصا در افرادی که به مصرف سیگار دست دارند .
۱۵)حقیقات دانشمندان نشان داده است که اسفناج در پیشگیری سرطان روده بزرگ ، معده ، پروستات ،حنجره و رحم موثر است .
۱۶)اسفناج کلسترول خون را پائین می آورد .
۱۷)بهترین دارو برای کسانی است که مبتلا به کم خونی هستند .
۱۸) اسفناج مانند جارو روده بزرگ را تمیز می کند .
۱۹)ترشحات لوزالمعده را افزایش می دهد .
۲۰)اسفناح سبزی مفید برای تقویت اعصاب است .
۲۱)اسفناج پته برای رفع بیماری آسم و گرفتگی صدا بسیار موثر است .
۲۲)روماتیسم و نقرس را درمان می کند .
۲۳)برای زیاد کردن شیر در مادران شیر ده موثر است .
۲۴) سابقا نوعی شربت از اسفناج تهیه شد که در معالجه خونریزیها و کم خونی از آن استفاده می کردند .
۲۵) تخم اسفناج ملین و خنک کننده است .
۲۶)تخم اسفناج برای برطرف کردن ورم کبد و یرقان مفید است .
۲۷)اسفناج تعداد گلبولهای قرمز خون را افزایش می دهد .
۲۸) اسفناج چون دارای کلروفیل است عضلات روده را تحریک کرده و تخلیه مدفوع را آسان می کند .
۲۹) اگر کسی مبتلا به حبس البول یعنی بند آمدن ادرار است می تواند با مخلوط نصف فنجان آب اسفناج این ناراحتی را درمان کند . با همان مقدر روغن بادام یا روغن زیتون مخلوط کرده و باو بدهید .
۳۰)اسفناج را در سالاد خود بریزید و میل کنید .