اظهارات متناقض درباره دلایل رشد فزاینده پدیده طلاق

افزایش نگرانی های ناشی از رشد طلاق در کشور، پای مجلس را به این موضوع باز کرد. اساسا طلاق به چه علل و دلایلی رخ می دهد و رشد آن ناشی از تغییر کدام متغیر است؟
به گزارش فرارو; قرار گرفتن آمار طلاق بر روی پایگاه اطلاع رسانی سازمان ثبت احوال سبب پدیداری موجی از نگرانی ها در میان مسئولان شد تا هادی مقدسی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس خبر از قرار گرفتن این موضوع در دستور کار مجلس دهد. به باور مقدسی مشکلات اقتصادی و اشتغال، از عوامل تاثیرگذار در وقوع پدیده طلاق است: «مشکلات معیشتی، افزایش خشونت و درگیریهای خانوادگی را به دنبال دارد و در نهایت زوجین تصمیم به جدایی می گیرند.»
اما پیش از مقدسی در اوایل دی ماه سال جاری بود که جواد صبور، عضو هیئت رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت، به ریشه یابی دلایل رشد طلاق پرداخته و گفته بود: «مهمترین مشکلات طلاق مربوط به آموزه های غربی و تبلیغات منفی و مخرب است که توسط ماهواره ها در جامعه رواج می یابد.» وی این امر را موجب جدایی از فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی و رشد طلاق دانسته بود.
به اعتقاد صبور وجود مشکلات اقتصادی-اجتماعی در درجه اهمیت بعدی قرار دارند. البته این آمار نگران کننده در مورد طلاق; مربوط به ماه های اخیر نیست; چرا که محسن زنگنه، رئیس سازمان ملی جوانان استان تهران در شهریورماه خبر از رشد ۲۱ درصدی طلاق در استان تهران در شش ماهه نخست سال ۸۸ داده و گفته بود: «یکی از دلایل این مسئله دوری خانواده ها از مسائل اجتماعی و ارتباط مستقیم آنها با مسائل سیاسی است.» وی هم چنین با بیان این که مهاجرت سبب افزایش طلاق در تهران شده و «نباید همه طلاقهای تهران را بومی دانست بلکه باید به مهاجران به گونه ای دیگر نگریسته شود.;»
در آن مقطع نه تنها از رشد پدیده طلاق ابراز نگرانی نکرده بود که با اعلام راه اندازی سامانه ازدواج اینترنتی جوانان، از بی متولی بودن ازدواج در ایران گلایه و فاصله بلوغ تا ازدواج را در ایران ۱۵ سال عنوان کرد. این اظهارنظر زنگنه در حالی صورت می گرفت که در تیرماه، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی استان تهران گفته بود: «عدم دست یابی به بلوغ کامل، شایع ترین علت طلاق در میان جوانان است.»
به عقیده اسماعیل داغستانی «این مساله باعث می شود تا جوانان نتوانند در مواجه با مشکلاتی مانند بیکاری، مسایل و بحران های اقتصادی، عکس العمل های منطقی و قابل قبولی را از خود نشان دهند و در برخورد های ناگهانی با این مسایل، قادر به درک یکدیگر نیستند و نمی توانند صحبت های طرف مقابل را به خوبی دریابند.» البته وی منکر تاثیر عامل مهاجرت بر افزایش طلاق در تهران نشد، و اظهار داشت: «مهاجرت افراد شهرستانی به پایتخت، باعث از هم گسسته شده پیوندهای قومی خانواده ها می شود و فرد به دور از کانون خانواده قرار گرفته و از حمایت لازم برخوردار نیست.»
گونه گونی دلایل طلاق و اختلاف نظر مسئولین در این امر به همین جا ختم نمی شود. ستار هدایت خواه که نمایندگی مردم دنا و بویراحمد را به عهده دارد، یکی از ریشه های اصلی طلاق را در نحوه ازدواج دانست. این نماینده مجلس گفت: «بر اساس آمار۵۰ درصد ازدواج های دانشجویی منجر به طلاق می شود» وی هم چنین افزوده بود: «بیش از ۹۰ درصد ازدواج های عاشقانه هم به طلاق ختم می شود.» البته به اعتقاد هدایت خواه سالانه ۳۰ تا ۳۵ درصد از ازدواج ها در ایران به طلاق ختم می شود. این در حالی است که ناهید اعظم رام پناهی; معاون مرکز اطلاعات و آمار زنان، میانگین نسبت طلاق به ازدواج در کشور در شش ماهه نخست سال جاری را ۱۳/۲۴ درصد اعلام کرده است.
با این حال فاطمه بداغی، فاطمه بداغی نماینده قوه قضاییه در شورای فرهنگی اجتماعی زنان گفت: «عوامل خانوادگی و اجتماعی به یک میزان در افزایش طلاق موثر است.» وی روابط درون خانواده ها، عدم تفاهم، کراهت، سو» رفتار زوجین و مداخله اطرافیان در زندگی را از جمله عوامل درون خانوادگی در ازدواج های منجر به طلاق دانست و گفت: «بیکاری، تغییر قوانین، اعتیاد و… از جمله عوامل اجتماعی است که بر افزایش تعداد طلاق در کشور تاثیر گذار است.» در کنار همه این عوامل، رئیس انجمن علمی، تخصصی باروری و ناباروری ایران سال گذشته اعلام کرده بود: «نتایج تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد در حال حاضر ۴۰ درصد زوج های ایرانی از اختلال و ناتوانی جنسی مزمن یا حاد رنج می برند.»
به گفته محمدرضا نوروزی، اختلال جنسی یکی از ۵ علت طلاق در ایران است. این از بدیهیات است که برای چاره کردن رشد فزاینده پدیده طلاق، باید درک درستی از علل و عوامل آن وجود داشته باشد، که وجود اظهارات متفاوت و متناقض فراوان در میان مسئولان امر، حکایت ار فقدان سابقه قدرتمند پژوهش در این زمینه است. آیا مجلس می تواند موجب ایجاد فهم یکپارچه ای از امر طلاق در میان مسئولین ذیربط شود؟