امر به معروف و نهی از منکر به والدین

پرسش. پدر و مادرم نماز را سبک می‏ شمارند و بیشتر اوقات، صحبت‏ هایشان غیبت است و من هم مجبور به گوش دادن هستم تا آنها ناراحت نشوند و تذکر دادن هم موجب ناراحتی خاطر آنهاست. تکلیف چیست؟پاسخ: حکم صریح قرآن آن است که در فرمان‏های مخالف حکم الهی نباید از پدر و مادر اطاعت کرد.    (لقمان ۳۱، آیه ۱۵.)    غیبت کردن مورد نهی الهی است که به خوردن گوشت برادر مرده تشبیه شده است.    (حجرات ۴۹، آیه ۱۲.)    همچنین گوش دهنده به غیبت در حکم غیبت کننده است.    (تمیمی آمدی، غررالحکم ودررالکلم، قم، دفتر تبلیغات، ۱۳۶۶ ش، ص ۲۲۲.)   اینکه نباید به غیبت گوش داد به این معنا نیست که در رفتارمان با پدر و مادر روش نامناسبی داشته باشیم بلکه با شوخی و مهربانی هم می‏توان  به راحتی موضوع بحث را عوض کرد. پس توصیه می‏شود به جای اینکه در مقابل آنها بایستی و با اخم و تشر رفتن از غیبت نهی کنی ـ که فایده هم ندارد ـ با آرامش و محبت و احترام وظیفه خود را که امر به معروف و نهی از منکر انجام دهی؛ چنان که سیره ائمه معصوم علیهم ‏السلام چنین بوده است. در داستان مشهور آمده است که امام حسن و امام حسین علیهم السلام وقتی دیدند که پیرمرد وضویش را اشتباه می‏گیرد نه به دلیل کمی سنّ خود از امر به معروف دست برداشتند  و نه بی‏احترامی کردند و موجب ناراحتی او شدند بلکه با روشی تربیتی و با طرحی جالب او را به داوری فراخواندند تا قضاوت کند کدام یک وضو را به درستی انجام می‏دهند و با این روش به او فهماندند که وضوی خود را به درستی انجام نداده است.    (بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۳۱۹.) 
نکته تربیتی این داستان آن است که برای نهی پدر و مادر از غیبت، به کار بردن روش صحیح، همراه با رأفت و محبت موفق‏تر و مؤثرتر خواهد بود. اگر فرزند بتواند قدرت ایمان و علم و آگاهی خود را ثابت کند، پدر و مادر حاضرند در فضائل اخلاقی از او تقلید کنند و به نصایح او گوش کنند.