قیامت روزى است که دادگاه الهى برپا می شود… مگر الله از آینده خبر نداشته؟ اگر نداشته که زیر سوال می رود؛ اما اگر داشته پس چه لزومى به برپایى قیامت بوده است؟….
جواب فرعی
استادی در دانشگاه، از شیوه درس خواندن دانشجویان خبر دارد، و می داند چه کسی درس را متوجه شده و کدام درس را متوجه نشده است، اما با این حال، یک آزمون و امتحان تدارک دیده و درصد فهم مطلب علمی در کلاس را نسبت به دانشجویان، بررسی می کند. آیا جا دارد تا به استاد ایراد گرفته شود که این امتحان بدون خاصیت است و استادی که از نتیجه امتحان خبر دارد چرا امتحان می گیرد؟
آیا اینکه استاد می داند که کدام دانشجو چه مقدار از درس را متوجه شده است، سلب اختیار از دانشجوست؟
آیا دانشجو می تواند با این عذر که «چون استاد ضعف من را “می دانسته” مردود شده ام»، ضعف خود را توجیه کند؟
یا با استناد به علم استاد، در موفقیت دانشجوی موفق، خدشه ای وارد سازد؟
جواب اصلی
علت ایجاد اینگونه شبهات عدم معرفت نسبت به خدا و صفات اوست. از آنجایی زمان در ساحت خدای سبحان راه ندارد، اساساً علم گذشته، حال یا آینده نیز نسبت به او بی معناست. به عبارت دیگر حال، گذشته و آینده در برابر او یکی است. یعنی اینطور نیست که مثلاً خدا هزار سال پیش می دانسته و کسی می آید، عملی مرتکب می شود و هزار سال بعد در قیامت جزای عملش را بدهد. خیر! هزار سال پیش، اکنون، و هزار سال بعد در نزد خدا یکی است.
انسان به دلیل اینکه خود در قفس زمان اسیر است، می پندارد که خدا نیز در حصار زمان است ؛ لذا گمان می-کند: «خدا در زمان گذشته علم به عمل حال ما دارد و در آینده حساب ما را رسیدگی می کند.»
