بررسی دیدگاه ادیان توحیدی در ارتباط با تنوع رفتاری شیطان

مقاله «دیدگاه ادیان توحیدی در ارتباط با تنوع رفتاری شیطان»، نوشته «محمدتقی قادری» در آخرین شماره از نیم‌سال‌نامه علمی ـ دانشگاهی «منهاج» منتشر شده است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، موضوع شیطان و موجود شرور در همه ادیان، مذاهب و فرقه‌ها به نوعی مطرح است. هر آئین مطابق با برداشت‌های خود، در این ارتباط مطالبی را ارائه کرده است. آیا این موجودات واقعی هستند و یا صرفا تجسمی بیش نیستند؟ و بسیاری مسائل دیگر … . اما در این مقاله صرفا موضوع تنوع رفتاری و گستره عمل شیطان بررسی شده است.
در بخشی از این مقاله می‌خوانید: چنان‌که در مقاله به انواع روش‌های شیطان در انحراف پرداخته شد، تفاوت اندکی در آموزه‌های ادیان توحیدی یافت می‌شود. از نظر نوع رفتار شیطان و نوع ارتباطی که با انسان برقرار می‌کند، در ادیان توحیدی اختلافی موجود نیست. البته شاید در نوع بیان اختلافی مشاهده شود، لیکن در مفهوم کلام و نوع برداشت این‌چنین نیست.
به زعم نگارنده، بر مبنای ادیان توحیدی شیطان و موجودات شرور، فوق مادی بوده و با شیوه‌های مختلف و استفاده از ابزارهای گوناگون درصدد گمراهی انسان از مسیر حق هستند. آنان می‌توانند در نفس آدمی نفوذ کرده، او را فریب دهند.
مؤلف معتقد است: البته شیطان و موجودات شرور هیچ‌گاه بر انسان تسلط و چیر‌گی نخواهند داشت. انسان دارای اختیار بوده و با اراده خود می‌تواند در مسیر حق و راه راست قدم بردارد. شیطان فقط مسیر پیش روی انسان را با شیوه‌های گوناگون اگر به رستگاری بیانجامد، زشت و طاقت‌فرسا جلوه می‌دهد و اگر به سقوط منتهی شود، می‌آراید. بنابراین انسان باید با توکل بر خداوند متعال به مقابله با شیطان همت گمارد و البته پیروز خواهد شد.
در بخشی از این مقاله می‌خوانید: از روش‌های مهم شیطان در به انحراف کشاندن انسان، فریب اوست. «قَالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ (۸۲)» (سوره مبارکه ص)، «قَالَ رَبِّ بِمَا أَغْوَیْتَنِی لأُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی الأَرْضِ وَلأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ (۳۹)» (سوره مبارکه الحجر)، «پس خداوند خدا به زن گفت: این چه کار است که کردی؟ زن گفت: مار مرا اغوا کرد که خوردم.(سفر پیدایش، ۳:۱۳)»
به زعم نگارنده:
بر مبنای ادیان توحیدی شیطان و موجودات شرور، فوق مادی بوده و با شیوه‌های مختلف و استفاده از ابزارهای گوناگون در صدد گمراهی انسان از مسیر حق هستند. آنان می‌توانند در نفس آدمی نفوذ کرده، او را فریب دهند
قادری می‌نویسد: شیطان فقط می‌تواند انسان را برخلاف حق وسوسه و تحریک کند و به هیچ‌وجه نمی‌تواند انسان را به انجام کاری مجبور کند. «وَقَالَ الشَّیْطَانُ لَمَّا قُضِیَ الأَمْرُ إِنَّ اللّهَ وَعَدَکُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدتُّکُمْ فَأَخْلَفْتُکُمْ وَمَا کَانَ لِیَ عَلَیْکُم مِّن سُلْطَانٍ إِلاَّ أَن دَعَوْتُکُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِی فَلاَ تَلُومُونِی وَلُومُواْ أَنفُسَکُم مَّا أَنَاْ بِمُصْرِخِکُمْ وَمَا أَنتُمْ بِمُصْرِخِیَّ إِنِّی کَفَرْتُ بِمَا أَشْرَکْتُمُونِ مِن قَبْلُ إِنَّ الظَّالِمِینَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ (۲۲)» (سوره مبارکه ابراهیم).
آخرین شماره نیم‌سال‌نامه علمی ـ دانشگاهی «منهاج»، به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی «احسان پوراسماعیل» و سردبیری «دل‌آرا نعمتی پیرعلی» روانه بازار شد.
منبع: / خبرگزاری / ایکنا