خطرات مواد شوینده
مواد شوینده، تمیزکننده و جرم گیر، جزو موادی هستند که همیشه مورد استفاده قرار می گیرند، اما استفاده از آن ها در آستانه سال نو، بیش از پیش می شود. از سوی دیگر، به دلیل شیوع بیماری کرونا، بسیاری از افراد برای جلوگیری از مبتلا شدن به آن، بیش از حد از مواد شوینده، و ضدعفونی کننده ها استفاده می کنند و توجه کمی به عوارض این شوینده ها می شود. شستشوی دست ها با آب و صابون به مدت ۳۰ ثانیه، و استفاده از محلول آب ژاول رقیق شده برای ضدعفونی کردن دستگیره های در، از انتقال ویروس و عامل بیماری زا جلوگیری می کند، بنابراین نیازی به استفاده از شوینده های قوی و غلیظ نیست.
انواع شوینده و خطرات آن
معمولاً شوینده ها به شکل اسپری، مایع یا پودر مورد استفاده قرار می گیرند، اما استفاده از مواد شوینده به صورت اسپری خطرناک ترین نوع استفاده است. شوینده ها حاوی مواد اسیدی هستند که در زمان استفاده باعث ایجاد گاز و بخار می شود، این بخارات می تواند باعث بروز عوارض مختلفی همچون مشکلات پوستی و تنفسی شود. شایع ترین عارضه مواد شوینده مسمومیت است که در زمان استفاده از آن ها در محیط بسته، همچون سرویس بهداشتی، ایجاد می شود. مسمومیت ناشی از مواد شوینده علائمی مشابه آسم دارد و در صورت عدم استفاده از پوشش های حفاظتی همچون ماسک و دستکش، می تواند باعث آسیب دیدن چشم ها، مجاری تنفسی و پوست شود. به ویژه افرادی که دچار آسم و آلرژی هستند، در زمان مواجه با بخارات حاصل از مواد شوینده ممکن است دچار تنگی نفس، خس خس سینه، سرفه و سوزش گلو شوند. در صورتی که فرد به دلیل استفاده از شوینده، دچار مسمومیت ریوی شد بهترین کار این است که او را از محیط بسته خارج کرده و به هوای آزاد ببرید، زیرا هوای تازه باعث تسهیل نفس کشیدن می شود، همچنین استفاده از بخور سرد هم برای بهبود حال وی مناسب است.
عوارض مخلوط کردن شوینده ها
برخی از افراد تصور می کنند که مخلوط کردن شوینده ها با هم، موجب اثرگذاری بیشتر آن ها می شود! در صورتی که این کار بسیار خطرناک است و موجب تولید گاز کلر می شود که به دلیل سمی بودن باعث آسیب به ریه و مجاری تنفسی می شود. در واقع گاز کلر تولید شده در اثر ترکیب شوینده ها با هم در فضاهای کوچک و بسته، با رطوبت دهان واکنش نشان داده و باعث تولید اسیدکلریدریک می شود که اسیدی بسیار قوی و سوزاننده است، به همین دلیل، نفس کشیدن در فضایی که گاز کلر دارد باعث مسمومیت، ریزش مو، آسیب دیدن ریه و … می شود. علاوه بر این، مخلوط کردن مواد شوینده با آب گرم، در محیط های بسته که بخار آب وجود دارد، اشتباه بزرگی است، و باعث آسیب دیدن دستگاه تنفسی می شود.
عوارض استفاده طولانی مدت و مداوم از مواد شوینده ها
به طور کلی، استفاده از مواد شوینده، به دلیل تولید گاز و بخار در زمان استفاده، می تواند باعث آسیب دستگاه تنفسی و بروز بیماری های تنفسی شود. بنابراین در زمان استفاده از مواد شوینده، بهتر است درب یا پنجره باز باشد یا از هواکش استفاده شود تا محیط تهویه مناسبی داشته باشد و احتمال بروز عوارض و مشکلات تنفسی به حداقل برسد. استفاده زنان باردار از مواد شوینده در سه ماهه اول و آخر بارداری، می تواند باعث ابتلای جنین به بیماری آسم شود، به همین دلیل زنان باردار نباید از مواد شوینده در زمان های مذکور استفاده کنند. همچنین استفاده طولانی مدت و مداوم از مواد شوینده ها، ممکن است باعث ایجاد آلرژی، آسم و برونشیت شود.
کاهش عوارض ناشی از شوینده ها
رعایت موارد زیر باعث کاهش عوارض ناشی از شوینده ها شده و خطر استفاده از آن ها را کاهش می دهد:
-استفاده از آب و صابون، و شوینده های پودری حاوی آنزیم آسیبی به ریه ها وارد نکرده و ایمن هستند؛
-استفاده از ماسک و دستکش در زمان استفاده از شوینده ضروری است، زیرا باعث کاهش میزان عوارض ناشی از شوینده ها می شود؛
-در محیط بسته نباید از شوینده استفاده کرد زیرا باعث بروز عوارض تنفسی و آسیب دیدن ریه ها می شود؛
-شوینده ها را نباید با هم ترکیب کرد؛ زیرا به دلیل فعل و انفعالات شیمیایی موجب تولید گاز کلر می شود.
