پرسش. آیا به افراد عادی نیز الهام میشود؟ اگر در عالم خواب از سوی بزرگان دین به شخص خبرهای داده شود اولاً آیا اعتبار و حجیت دارد؟ ثانیا آیا حق بازگو کردن برای دیگران دارد یا خیر؟
پاسخ: رؤیاهایی که انسان میبیند چند قسم مختلف است که برخی از آنها صادقه اند؛ چنان که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:الرُّؤیا ثلاثَهٌ بُشْری مِنَ اللّهِ و تَحْزینٌ مِنَ الشَّیْطانِ وَالذی یُحَدِّثُ بِهِ الإِنْسانُ نفسَهُ فَیَراهُ فی مَنامِهِ. (بحارالانوار، ج۵۸، ص ۱۹۱. )
رویا سه قسم است: مژدهای از سوی خدا (رؤیای صادقه) و اندوه انداختنی از سوی شیطان و آنچه که انسان با خودش واگویه میکند پس در خوابش همان را میبیند.
در نتیجه رؤیا سه قسم است گاه تلقین شیطان است و گاه ناشی از ضمیر ناخودآگاه است و گاه الهامی از سوی خداوند است و تنها همین صورت سوم معتبر است. افزون بر اینکه تنها رؤیای صادقانه پیامبران حجیت دارد رؤیای غیرش نه از نظر حقوقی و نه از نظر شرعی حق آور یا تکلیفآور نیست.
امّا در مورد پرسش دوم باید گفت که اگر زمینه مساعد باشد و مشکل و فتنهای در پی نداشته باشد نقل خواب برای دیگران اشکال ندارد مگر آنکه توصیه شده است زیارت و دیدار ائمه معصومین علیهمالسلام کتمان شود؛ چنانکه در مورد دیدار امام زمان علیه السلام در بیداری نیز چنین سفارش شده است و دأب و روش بزرگان و علمای دین چنین بوده است که اگر توفیق تشرف به محضر امام زمان علیهالسلام رفیق آنها میشد تا زمان فوت آنها به صورت رازی باقی میماند و جز خواص نمیدانستند. علاوه بر این دقت شود آنچه شما دیدهاید، رویایی بود که امکان اشتباه در مصداق وجود دارد پس نقل خواب به صورت قطعی که امام معصوم علیه السلام را دیدم در حالی که شاید عالمی را دیده باشید منطقی نیست.
نکته پایانی بحث توصیه روایات است که رؤیای خودتان را جز به مؤمنی که حسادت نداشته باشد ظالم نباشد، نگویید و در روایت است که رؤیای خود را تنها به (مؤمنی) بگویید که از عقل و فهم بهره برده باشد. (الکافی، ج۸، ص ۳۳۶.)
