راه های انتقال و نشانه‌های ابتلا به سل

سل (توبرکلوز) بیماری ناشی از یک مایکو باکتری به اسم مایکو باکتریوم توبرکلوزیس می‌باشد.باکتری ممکن است هر قسمتی از بدن را مورد حمله قرار دهد ولی معمولا ریه‌ها محل معمول درگیری می‌باشد.سل از طریق هوا از شخصی به شخص دیگر منتقل می‌شود. وقتی که فرد مبتلا به سل ریه یا حلق، سرفه یا عطسه و یا حتی خنده بلند می‌کند میکروب در هوا پخش می‌شود و تنفس در مجاورت این فرد احتمال آلودگی مجاورین را بالا می‌برد. میکروب سل از طریق هوا از فرد بیمار به دیگران منتقل می‌شود.در صورت ورود میکروب به ریه در آنجا شروع به تکثیر می‌کند واز طریق خون به دیگر اعضای بدن مثل کلیه و مغز منتقل می‌شود.سل ریه وحلق ممکن است مسری باشد یعنی به اشخاص دیگر منتقل شود اما سل اعضای دیگر مثل کلیه معمولا مسری نیست.بیماری از فرد مسلول به کسانی که بیشتر به بیمار در ارتباطند مثل اعضای خانواده، دوستان و همکاران منتقل می‌شود.علائم سل با توجه به عضو گرفتار متفاوت است میکروب معمولا در ریه‌ها رشد می‌کند و در آنجا باعث علائمی همچون: سرفه به مدت بیش از ۲تا ۳ هفته طول می‌کشد، درد در قفسه صدری، خلط (خونی و غیرخونی) و یا سرفه همراه با خروج خون می‌شود.همچنین ممکن است ضعف یا خستگی، کاهش وزن، بی‌اشتهایی، لرز، تب و تعریق شبانه جزء علائم بیماری باشد.علاوه بر این ممکن است بیماری را به دیگران انتقال دهد، معمولا تست پوستی مثبت دارد و ممکن است عکس سینه غیرطبیعی و یا خلط آلوده به میکروب سل داشته باشد.وی درباره عفونت نهفته سل که ۳/۱ مردم جهان به آن آلوده هستند می‌گوید: این عفونت علائم ندارد، فرد مبتلا احساس ناخوشی نمی‌کند.مسری نیست و تست پوستی سل مثبت است اما عکس سینه و آزمایش خلط فرد مبتلا طبیعی است. اگر از همان ابتدای شروع عفونت سیستم ایمنی بدن نتواند میکروب را مهار کند میکروب شروع به تکثیر کرده و باعث ایجاد بیماری خواهد شد.بعضی افراد قبل از مبارزه سیستم ایمنی و بلافاصله بعد از پیدایش عفونت بیمار خواهند شد.بعضی دیگر هم دیرتر بیمار می‌شوند یعنی آن عده‌ای که سیستم ایمنی بدنشان به دلائلی ضعیف شود.شیرخواران، کودکان و بیمارانی از جمله مبتلایان به: دیابت شیرین، سیلیکوز، سرطان سر و گردن، خون، سوءتغذیه و مصرف‌کنندگان کورتون و پیوند اعضاء سیستم ایمنی ضعیفی دارند. در غالب افرادی که میکروب سل وارد بدنشان می‌شود ایمنی بدن قادر به مهار رشد میکروب می‌باشد.در این صورت میکروب غیرفعال ولی زنده است و بعدها در شرایط خاصی می‌تواند مجددا فعال گردد.به این حالت عفونت نهفته سلی می‌گویند این افراد علائمی از بیماری ندارند و احساس ناراحتی نمی‌کنند.به تست پوستی سل واکنش نشان می‌دهند (تست مثبت) ولی می‌توانند در آینده بیمار شوند.بسیاری از این افراد هم هرگز بیمار نخواهند شد یعنی میکروب در تمام طول عمر غیرفعال باقی خواهد ماند ولی در اشخاص دیگر از جمله افراد دچار ضعف سیستم ایمنی میکروب فعال شده و عفونت خفته به بیماری تبدیل خواهد شد. یکی از مهمترین راههای پیشگیری از انتشار این بیماری پوشاندن دهان و بینی به هنگام سرفه و عطسه می‌باشد. لازم به ذکر است که هم اکنون این بیماری در صورت مراجعه به پزشک علاج قطعی داشته و با مصرف داروی مناسب بهبودی کامل در بیمار پیدا می شود