س ـ چند سال پیش که روز اول ماه رمضان اعلام نشده بود، بنده به نیت اینکه آخر شعبان است روزه گرفتم. بعداً مشخص شد که روز اول ماه رمضان بوده است. میبایست مردم یک روز روزه بگیرند. آیا بنده هم باید یک روز روزه بگیرم یا خیر؟
ج ـ چنانچه روزه مستحبی قصد کرده بودید به جای رمضان حساب شده و کافی است وروزه قضایی بر شما واجب نیست، و اگر به نیت روزه قضا گرفته بودید باز هم به جای رمضان حساب میشود. (ر.ک: رساله امام ره، مسئله ۱۵۶۸. ) س ـ اگر روزه دار بعد از نماز ظهر یا نزدیک غروب عادت ماهیانه شود روزه اش باطل است؟ قضای آن روز را باید بگیرد؟
ج ـ بله، روزه اش باطل است. (رساله امام ره، مسئله ۱۶۴۰.) و باید قضای آن روز را نیز بگیرد. (همان، مسئله ۴۶۹. ) س ـ روزه ماه رمضان از چه سالی بر مسلمانان واجب شد؟
ج ـ آیه ای که حکم وجوب روزه را بیان کرده است، این آیه است: یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (بقره ۲، آیه ۱۸۳.)
ای کسانی که ایمان آورده اید، روزه بر شما واجب گردید همچنان که بر پیشینیان شما واجب بود؛ شاید پرهیزکار شوید.
طبق اشاره برخی منابع، روزه ماه رمضان در سال دوم هجری پس از نزول این آیه مقرر شد. طبری به نقل از ابوجعفر در این زمینه مینویسد:
در همین سال (دوم هجرت)، روزه ماه رمضان مقرر شد و هم در این سال زکات فطره بر مسلمانان واجب گردید. (محمد بن جریر طبری، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، ج ۳ تهران، اساطیر، چاپ چهارم، ۱۳۶۸، ص ۹۴۲.)
