——————————————————————————–
۹۴ـ عنه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : بئس العبد عبد له هوی یضلّه، و نفس تذلّه[۱۶].
بد بندهای است، آن بنده که او را هوسی گمراه کننده باشد و نفسی خوار کننده.
——————————————————————————–
۹۵ـ عنه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : بئس العبد عبد له طمع یقوده الی طبع[۱۷]/[۱۸].
بد بندهای است، آن بنده که او را طمعی باشد که به ننگ و پستیش کشاند.
——————————————————————————–
عبادت ناپذیرفتنی
۹۶ـ قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : العباده مع أکل الحرام کالبناء علی الرّمل، و قیل: علی الماء[۱۹].
پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : عبادتِ توأم با حرام خواری، چون ساختمانی است بر روی شن و به قولی: بر روی آب.
——————————————————————————–
۹۷ـ عنه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : انّ لِلّهِ ملکا ًینادی علی بیت المقدس کلّ لیله: من أکل حراما لم یقبل اللّه منه صرفا و لا عدلا. و الصّرف النّافله، و العدل الفریضه[۲۰].
خدا را فرشتهای است که هر شب بر فراز بیت المقدس بانگ میزند: هر کس مال حرامی بخورد، خداوند از او نه مستحبی میپذیرد و نه واجبی.
——————————————————————————–
۹۸ـ قال الامام الباقر ـ علیه السّلام ـ : انّ الرّجل اذا أصاب مالا من حرام لم یقبل منه حجّ و لا عمره و لا صِلَهُ رَحِمٍ; حتّی انّه یفسد فیه الفرج[۲۱].
امام باقر ـ علیه السّلام ـ : هر گاه مرد مالی از حرام به دست آورد، نه حجی از او پذیرفته میشود نه عمرهای و نه صلهی رحمی، حتی در نطفه اش اثر سوء میگذارد.
——————————————————————————–
۹۹ـ قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : لا یکتسب العبد مالا حراما فیتصدّق منه فیوجر علیه، و لا ینفق منه فیبارک (اللّه) له فیه، و لا یترکه خلف ظهره الاّ کان رادّه (زاده) الی النّار[۲۲].
پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : اگر بنده مال حرامی به دست آورد و از آن صدقه بدهد، اجری به او داده نمیشود و اگر از آن انفاق کند، خداوند برای او در آن برکت قرار نمیدهد و بعد از خود باقی نگذارد مگر این که سوق دهندهی (ره توشهی) او به سوی آتش باشد.
——————————————————————————–
۱۰۰ـ عنه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : درهم یرّده العبد الی الخصماء خیر له من عباده ألف سنه، و خیر له من عتق ألف رقبه، و خیر له من ألف حجّه و عمره[۲۳].
درهمی که بنده به طلبکاران بر میگرداند، برای او بهتر از هزار سال عبادت و بهتر از آزاد کردن هزاز بنده و بهتر از گزاردن هزار حج و عمره است.
——————————————————————————–
۱۰۱ـ عنه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : من اکتسب مالا حراما لم یقبل اللّه منه صدقه و لا عتقا و لا حجا و لا اعتمارا، و کتب اللّه جلّ و عزّ بعدد أجر ذلک أوزارا، و ما بقی منه بعد موته کان زاده الی النّار، و من قدر علیها فترکها مخافه اللّه عزّوجّل دخل فی محبّه اللّه عزّوجّل و رحمته، و یؤمر به الی الجنّه[۲۴].
هر که مال حرامی را کسب کند، خداوند از او نه صدقه و زکاتی میپذیرد و نه آزاد کردن بندهای و نه حجّی و نه عمرهای و خداوند عزّوجلّ به اندازهی ثواب این کارها برای او گناه بنویسد و آنچه از آن مال پس از مرگ او باقی ماند، ره توشهاش به سوی دوزخ باشد. اما اگر کسی مال حرامی را به دست آورد و از ترس خدای عزوجل آن را رها کند، مشمول محبّت و رحمت خداوند عزّوجلّ گردد و دستور داده شود که او را به بهشت برند.
——————————————————————————–
۱۰۲ـ قال الامام الباقر ـ علیه السّلام ـ : من أصاب مالا من أربع لم یقبل منه فی أربع: من أصاب مالا من غلول أو ربا أو خیانه أو سرقه، لم یقبل منه فی زکاه و لا فی صدقه و لا فی حجّ و لا فی عمره[۲۵].
امام باقر ـ علیه السّلام ـ : هر که از چهار راه مالی به دست آورد، چهار چیز از او پذیرفته نشود: کسی که از راه دزدیدن غنایم یا ربا یا خیانت (در امانت) یا سرقت مالی به دست آورد نه زکاتی از او پذیرفته میشود، نه صدقهای، نه حجّی و نه عمره ای.
——————————————————————————–
نشاط در عبادت
۱۰۳ـ قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ مِن کِتابِهِ إلَی الحارِثِ الهمدانی ـ : خادع نفسک فی العباده و ارفق بها و لا تقهرها، و خذ عفوها و نشاطها، الاّ ما کان مکتوبا علیک من الفریضه، فانّه لا بدّ من قضائها و تعاهدها عند محلّها[۲۶].
امام علی ـ علیه السّلام ـ در نامه خود به حارث همدانی میفرماید: نفس خود را برای عبادت کردن بفریب و با آن مدارا کن و به زور به عبادت وادارش مساز و از اوقات فراغت و سر خوشی آن (برای عبادات مستحبی) بهره بر گیر، مگر فرایضی که بر تو واجب گشته است که در این موارد باید آنها را به موقع انجام دهی و بر آنها مواظبت نمایی.
——————————————————————————–
۱۰۴ـ قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : آفه العباده الفتره[۲۷].
پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : آفت عبادت سستی است.
——————————————————————————–
۱۰۵ـ قال الامام زین العابدین ـ علیه السّلام ـ (فی الدّعاء): أسالک من الشّهاده أقسطها، و من العباده أنشطها[۲۸].
امام سجاد ـ علیه السّلام ـ (در دعا): خدایا! از شهادت دادن، عادلانه ترین آن را و از عبادت با نشاط ترینش را از تو مسألت دارم.
——————————————————————————–
۱۰۶ـ قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : خذوا من العباده ما تطیقون: فانّ اللّه لا یسأم حتّی تَسأمُوا[۲۹].
پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ : از عبادت به اندازهای که توان دارید، برگیرید; زیرا خداوند خسته نمیشود مگر آن گاه که شما خسته شوید.
پی نوشت ها:
[۱]. غرر الحکم: ۳۳۱۵.
[۲]. الکافی: ۲ / ۱۶۳ / ۲.
[۳]. غرر الحکم: ۱۰۵۰۶.
[۴]. تحف العقول: ۲۸۱.
[۵]. الخصال: ۱۲۵ / ۱۲۲ و ۱۶ / ۵۶.
[۶]. همان.
[۷]. أمالی الطوسی: ۱۲۰ / ۱۸۷.
[۸]. نهج البلاغه: الحکمه ۱۱۳.
[۹]. تحف العقول: ۴۴۲.
[۱۰]. نهج البلاغه: الخطبه ۱۶۴.
[۱۱]. نوادر الراوندّی: ۲۲.
[۱۲]. نوادر الراوندّی: ۲۲.
[۱۳]. همان.
[۱۴]. همان.
[۱۵]. همان.
[۱۶]. همان.
[۱۷]. أی الدنس (النهایه: ۳ / ۱۱۲).
[۱۸]. نوادر الراوندّی: ۲۳.
[۱۹]. عدّه الداعی: ۱۴۱ و ۱۴۰.
[۲۰]. همان.
[۲۱]. أمالی الطوسی: ۶۸۰ / ۱۴۴۷.
[۲۲]. عدّه الداعی: ۹۳.
[۲۳]. جامع الأخبار: ۴۴۱ / ۱۲۴۳.
[۲۴]. أعلام الدین: ۴۱۴.
[۲۵]. أمالی الصدوق: ۳۵۸ / ۴.
[۲۶]. نهج البلاغه: الکتاب ۶۹.
[۲۷]. تحف العقول: ۶.
[۲۸]. البحار: ۹۴ / ۱۵۵ / ۲۲.
[۲۹]. کنز العمّال: ۵۳۰۱.