عقاید فرقه ی سرطالبی و موقعیت آنها و علل گرویدن به این فرقه را بنویسید؟

پاسخ:
مسلمین در طول تاریخ به فرقه ها و گروه های مختلفی تقسیم شده اند که برخی از این گروه ها، با توجه به عقایدی که داشتند، جزو فرقه های انحرافی محسوب می شوند که اغلب با نام غلاه یا غالیان شناخته می شوند. این گروه ها برای ائمه ـ علیهم السلام ـ و برخی از رهبرانشان، مقام و مرتبه ای مافوق بشری قائلند و حتی آنها را در حد اولوهیت می رسانند. تعداد این گروه ها با توجه به اینکه سعی می کنند، عقایدشان را پنهان و مخفی نگه دارند و آن را فقط به افراد مورد اطمینان بگویند، معلوم نیست و اطلاع دقیقی از تعداد‌ آنها وجود ندارد.
اما فرقه ی سر طالبی در هیچ یک از منابع فرقه شناسی که در رابطه با گروه ها و فرقه های اسلامی اعم از شیعه و سنی و یا از غلاه است پیدا نشد و این عدم وجدان یا به دلیل این است که اینها اسم دیگری دارند و اسم سرطالبی اسم محلی و عرفی آنهاست و یا اینکه از غلاه بوده و به خاطر مخفی کاری، این اسم را برای خود انتخاب کرده اند. این گروه اغلب در منطقه انگوران و چند روستای دیگر در اطراف زنجان زندگی می کنند و آداب و رسوم خاصی دارند با توجه به ظاهر افراد مذکور و همچنین اظهارات افراد مطلع، می توان گفت که اینان از گروه های غالی بوده و در حق ائمه اطهار بالاخص حضرت علی ـ علیه السلام ـ غلو می کنند و مقام اولوهیت به آن حضرت قائلند و به تعبیری از گروه های علی اللهی می باشند که از آنها تعبیر به اهل حق می شود. به همین خاطر در منطقه بعضا به این نام ها هم نامیده می شوند.
آداب و عقاید:
این گروه همچنان که از ظاهرشان مشخص است، سبیل (شارب) خود را کوتاه نمی کنند و به آن اهمیت خاصی می دهند و کوتاه کردن آن را حرام دانسته و از تراشیدن آن منع شده اند.
همچنین این گروه در رابطه با روزه مثل شیعیان، یک ماه روزه نمی گیرند، بلکه در سال فقط سه روز روزه می گیرند و آنرا هم در فصل زمستان در موعد معین و به صورت پشت سر هم. عقاید دیگری هم دارند که هر چند یک گروه یا اهالی یک منطقه سعی می کنند از خود دور کرده و به دیگر گروه ها منسوب می دارند و به خاطر پنهان کاری سعی می کنند، آداب و عقایدشان را مخفی نگه دارند.
با توجه به این اطلاعات که از مطلعین کسب شده، می توان این گروه را جزو غالیان شمرد و به طور مشخص از علی اللهی ها دانست. زیرا که علی اللهی بر این عقیده می باشند. یعنی از زدن سبیل منع شده اند و کوتاه کردن آنرا گناه بزرگ می دانند و همچنین در سال به مدت سه روز به صورت متوالی و در زمستان هر فرد مکلف از زن و مرد باید روزه بگیرد و یک سری عقاید دیگر که شباهتشان به سرطالبی ها بیشتر است که امروزه به اهل سر یا ( یارسان) هم معروفند.[۱]
اهل حق را گوران نیز می گویند و این نام از ناحیه ای که در آن هستند، گرفته شده که در کردستان است و یکی از مراکز مهم این فرقه به شمار می رود که در اصل از مردمان کرمانشاه هستند و به این منطقه کوچ کرده اند و لهجه ای خاص دارند و در حال حاضر در شهرهای غربی ایران به صورت پراکنده دیده می شوند و دین آنها آکنده از اسرار و مخفی کاری است.[۲]
و به خاطر همین مخفی کاری هاست که نمی شود به طور دقیق علل گرایش به این عقیده را بررسی کرد، فقط از ظاهر و برخی از عقایدی که سرطالبیان دارند، می توان گفت که از گروه های غلاه به حساب می آیند و از نظر علمای شیعه، عقایدشان باطل است.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
۱. اهل حق؛ احمد مالامیری کجوری، قم، مرتضی. ۱۳۷۶ه‍ ش.
۲. اسطوره اهل حق؛ ایرج بهرامی، تهران، آتیه، ۱۳۷۸ ه‍ ش.
۳. بزرگان پارسان؛ صدیق صفی زاده بورکه ای.
۴. سلوک در تاریکی؛ خلیفه مازندارانی، تهران، مهتاب، ۱۳۷۸ه‍ ش.
[۱] . خواجه الدین، سید محمد علی، سرسپردگان، تاریخ و شرح عقاید دینی و آداب و رسوم اهل حق، تهران، کتابفروشی منوچهری، ۱۳۶۲، ص ۶۶ تا ۷۰.
[۲] . مشکور، محمدجواد؛ فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، آستان قدس، چاپ دوم، ۱۳۷۳ه‍ ش، ص ۱۳۲.