اصلی ترین رسالت هیئت های مذهبی، اقامه عزاداری و ذکر مصیبت در شهادت حضرت سیدالشهدا و احیاء فرهنگ پرشور و شعور و بالنده عاشوراست که در زمان حاضر نقش کلیدی بر راهبرد فرهنگی جامعه ایفا می کند.
برای شهادت امام حسین علیه السلام، حرارت و گرمایی در دل های مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی شود.هیئت های مذهبی سابقه دیرینه‌ای دارند، بعد از شهادت امام حسین(ع) تشکیل شد و زمانی که ابدان مطهر شهدای کربلا طایفه بنی اسد آمدند شهدای کربلا را دفن کردند و عزاداری‌ها شروع شد.
هیأت‌های مذهبی از قدیمی ترین نهادهای فرهنگ مردمی و اجتماعی بوده که حول محور حب اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و تعظیم شعائر دینی به خصوص بزرگداشت ایام شهادت سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) فعالیت می‌کنند.
هیأت ها نشانگر حب اهل بیت پیامبر را دارد، تعظیم شعائر دینی است، عزاداران در دسته ها، حسینیه‌ها، تکایا شرکت می‌کنند، درسهای اخلاقی دینی،احادیث، آیات الهی و از سیر علمی معصومین را به صورت کاربردی و علمی یاد می‌گیرند که نقش اساسی در بالابردن آگاهی افراد و معنویت افراد چه از نظر روحی و چه از نظر روانی دارد.
هیات‌های مذهبی و عزادارای در ایام محرم سعی کنند :
- در پرچم‌ها، بندها و پارچه‌‌نوشته‌ها و پوسترهای خود از پیام ائمه اطهار(ع) و امام راحل(ره) استفاده کنند. همچنین در گفت‌وگوهای منبرها و هیات‌های مذهبی درباره اهانت‌هایی که به ساحت مقدس پیامبر اکرم(ص) شده بود، سخن گفته شود.
- هیات‌های مذهبی و مساجد سعی کنند در ایام سوگواری شهادت امام حسین(ع) و یارانش بیشتر از ادعیه، زیارت‌ها و مناجات ائمه اطهار(ع) استفاده کنند. همچنین مخاطبان خود را در خصوص بحث امر به معروف و نهی از منکر و فلسفه قیام امام حسین(ع) سفارش کنند.
- هیات‌های مذهبی و عزاداری تا جایی که می‌توانند سعی کنند برنامه‌های خود را با محوریت مسجد و با حضور روحانی برگزار و مردم را به صبر و بردباری بیشتر تشویق و ترغیب کنند.
- با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی توصیه شده که هیات‌های مذهبی نگاهی به وضعیت اقتصادی کشورداشته باشند و اقتصاد مقاومتی، وظیفه مردم در این زمان و اقدام مناسب در جهت داشتن اقتصاد مقاومتی تشریح کنند. همچنین توصیه‌هایی به عزاداران در این زمینه ارایه شود.
- به هیات‌ها تذکراتی در خصوص پرهیز از خرافات و امور مجعول که در شأن عزاداران حسینی نیست، داده شده است. همچنین برای مراسم عزاداری از آهنگ و آلت‌های موسیقی هم نباید استفاده کنند. هیات‌های مذهبی سعی کنند از دهل و سنج تنها برای شروع مراسم عزاداری خود استفاده کنند و در طول مراسم از این وسایل استفاده نکنند.
- در بحث جلوگیری از اختلاط زن و مرد در مراسم عزاداری به هیات‌ها سفارش شده جایگاه ویژه‌ای را برای خانم‌ها در نظر بگیرند. همچنین توصیه شده از تصاویر ائمه اطهار(ع) به صورت چاپی یا تابلو در هیات‌های عزاداری استفاده نشود. سفارش اکید شده که هیات‌ها با داربست‌های خود موجب انسداد معابر نشوند. در روز عاشورا توصیه شده است که هیات‌ها و دسته‌های عزاداری به هیچ عنوان از علم استفاده نکنند و دهل و سنج به همراه نداشته باشند تا مردم و هیات‌های عزاداری بتوانند به راحتی در مسیر حرکت کنند. همچنین در خصوص قربانی کردن دام و پخت‌و پز نذری در ایام محرم، رعایت نکات بهداشتی را از هیات‌های عزاداری مورد تاکید است.
