معنای فارسی نماز

پرسش. واژه «نماز» در فارسی به چه معناست؟ چرا در عربی آن را «صلاه» معنا می‏کنند؟

پاسخ: واژه فارسی نماز، از واژه پهلوی «نماک» گرفته شده است. نماک نیز از ریشه باستانی «نِم» به معنای خم شدن و کرنش است. اندک اندک در میان مسلمانان واژه ‏هایی همچون صلات و عبادت، جای آن را گرفتند.    (حسن راشدی، نمازشناسی، ج ۱، ص ۶۵، برگرفته از: محمد خزایلی، احکام قرآن، ص ۳۳۸.)  
براساس برخی اسناد تاریخی، گروهی از ایرانیان تازه‏مسلمان در سال‏های حکومت اعراب بر ایران، به جای واژه «صلاه» از کلمه «نِماک» (به کسر نون) استفاده می‏کردند. آنان هنگام فراخواندن مردم به سوی نماز، به جای «الصلاه» واژه «النِّمَاک» و به جای «حی علی الصلاه» عبارت «بشتابید به سوی نماک» را به ‏کار می‏بردند.    (همان.)  
فرهنگ عمید، نماز را چنین معنا کرده است: «پرستش، نیاز، سجود، بندگی و اطاعت، خم شدن برای اظهار بندگی و اطاعت و یکی از فرایض دین، عبادت مخصوص و واجب مسلمانان که پنج بار در شبانه‏روز به جا می‏ آورند.»    (فرهنگ عمید، ج ۲، ص ۱۹۱۹، برای مطالعه بیشتر درباره نماز نک: محسن محمدی، از نمازگزاری تا انس با نماز، صص ۲۳ ـ ۲۸. برگرفته از کتاب پرسمان نماز. )