در این فرصت برآن شده‌ایم تا مروری داشته باشیم و ببینیم با چه راهکارهایی می‌توان تاحد امکان جلوی مشاجرات خانوادگی را گرفت تا خانواده‌ها در کنار یکدیگر لحظات خوب و خوشی سپری کنند.
در زندگی زناشویی بنابه دلایل مختلف چون تفاوت دیدگاه، برآورده نشدن خواسته‌ها، فراموشی رویدادهای زندگی، مسائل اقتصادی، دخالت خانواده‌ها و … بحث و بگومگو امری اجتناب ناپذیربوده و به قول بزرگترها “نمک زندگی است” اما باید توجه داشت که زیادی و عدم کنترل این نمک مفید نبوده و زندگی را غیرقابل تحمل خواهد کرد. در این میان دانستن و رعایت قوانینی در دعوای زن و شوهری می‌تواند آسیب‌ها و تأثیرات منفی مشاجره را کاهش و بحث را به سمت‌وسوی هدفدار و نتیجه‌بخشی هدایت کرد.
به دورازهرگونه منفی‌نگری، نکات مثبت همسرتان را دیده و قبل از بیان نظر و دیدگاه خودتان، در کمال احترام به حرف‌های او گوش دهید.
رابطه کلامیتان را قوی کنید
از عمده دلایلی که زن و شوهرها را به جان هم انداخته و منجر به بحث و جدل، بگومگو و مشاجرات خانوادگی می‌شود، عدم ارتباط صحیح کلامی زوجین با یکدیگر است. این مشکل گاه طوری پیش می‌رود که زوجین حتی توانایی رساندن صحیح مفهوم کلام وخواسته خود را نداشته و ناخواسته با انتخاب کلمات، عبارات و حتی لحن نامناسبی که بار منفی دارد، مشکلاتی را در روابط خود به وجود می‌آورند.
تخریب نکنید
در بحث و مشاجره شما نباید با همسرتان درگیر شده، او را مسخره و ترور شخصیت کنید. فقط کافی است مشکلتان را شناخته، بر روی آن تمرکز کرده و بدون صدمه زدن و ایجاد مشکل جدید برای یکدیگرمسأله را حل کنید.
احترام بگذارید
دکتر ویدا فلاح روانشناس و مدرس مهارت‌های زندگی، توجه داشتن به اهمیت نقش همسر در زندگی زناشویی را از فاکتورهای مهم در مشاجرات خانوادگی قلمداد کرده، به طوری که عدم رعایت این نکته آثار مخربی را به همراه خواهد داشت؛ «توهین به همسر زمان مشاجره تاثیرات طولانی مدتی را بر روح و روان او خواهد گذاشت. شاید برخی از این آثار هیچ‌گاه پاک نشوند. پس فراموش نکنید که توهین و تحقیر مطلقاً ممنوع است.» بنابراین به دورازهرگونه منفی‌نگری، نکات مثبت همسرتان را دیده و قبل از بیان نظر و دیدگاه خودتان، در کمال احترام به حرف‌های او گوش دهید.
خود را کنترل کنید
اولین چراغی که در مشاجرات زناشویی روشن می شود، خشم و غضب است. بنابراین هیجانات خود را کنترل کنید. سعی کنید آرام صحبت کرده و صدایتان را بالا نبرید. با آرام صحبت کردن تمرکز خود و همسرتان بر روی موضوع اختلاف بالا می‌رود. حرمت‌ها را حفظ کرده، مراقب باشید حرفی نزده و یا کاری انجام ندهید که بعداً پشیمان شده و جبران‌ناپذیر باشد. فلاح در این رابطه پیشنهاد می‌دهد: «با استفاده از تکنیک‌های کنترل خشم شرایط روحی خوبی برای خودتان بسازید. می‌توانید وقتی خشم به شما غلبه کرد چند ثانیه نفس کشیده و کمی فکر کنید و سپس صحبت را ادامه دهید.»
از کلی‌گویی بپرهیزید
یادتان باشد واژه‌هایی مثل “هیچ وقت” یا “همیشه” و امثال این‌ها در مشاجره و گفتگو بی‌فایده بوده و بحث را به نتیجه مطلوبی نمی‌رساند. وقتی همسرتان از شما و شما از او شکایتی دارید، به جای کلی‌گویی، مثال و مصداق‌های جزیی و موردی زده تا بتوانید منظور یکدیگر را بهتر و واضح تر متوجه شده و مشکل ایجاد شده را برطرف کنید.
یکی از مهم ترین قوانین دعوای زن و شوهر این است که مقابل به مثل نکنید. نگویید حالا که او به مادر من توهین کرد من هم به خواهرش توهین می‌کنم و…. . اشتباهات طرف مقابل را با اشتباه جبران نکنید.
جایگزین‌های مناسب پیشنهاد دهید
تنها به دنبال این نباشید که نظرات طرف مقابل را نفی کرده و سرکوب کنید. مودبانه از همسرتان بخواهید برای حل مشکل پیش آمده پیشنهاد یا جایگزینی ارائه دهد. حتی سعی کنید با ارائه پیشنهاد و جایگزینی از طرف شما، تمایل خود را برای حل مشکل پیش آمده به همسرتان نشان دهید.
به خانواده یکدیگر کاری نداشته باشید
روانشناس و مدرس مهارت های زندگی، خانواده افراد را هویت آن‌ها معرفی کرده و ادامه می‌دهد: «خانواده هر فرد چه خوب و چه بد به نحوی هویت او را شکل می‌دهد. بنابراین در دعوای زن و شوهری به هیچ وجه به خانواده یکدیگر توهین نکنید. چرا که دراین صورت هویت همسرتان را زیر سوال برده‌اید. حتی در برخی از زوج‌ها دیده می‌شود که در هنگام صحبت‌های معمولی هم مدام خانواده همدیگر را مورد هجوم قرار داده و حتی با شوخی و خنده به تمسخر می‌پردازند. این کار اصلاً درست نیست. حتی اگر همسر شما ناراحتی‌اش را بروز ندهد، مطمئن باشید که از درون خرد شده و شخصیتش دچار آسیب می‌شود.»
مقابله به مثل نکنید
مقابله به مثل کردن و دست گذاشتن بر روی نقطه ضعف‌های همسردر مشاجرات خانوادگی از کارهایی است که آتش خشم و مشاجره را شعله ورترمی‌کند. فلاح در ادامه، با مثالی آسیب این خطررا این‌گونه بیان می‌کند: «مثلاً اگر از همسرتان بخواهید فلان لباس را نپوشد و او توجهی نکند، شما با خودتان بگویید پس من هم به مهمانی که او می‌خواهد نمی‌روم. این کار کم کم از مسائل کوچک و جزئی به مسائل بزرگ، مهم و تاثیرگذار در زندگی تبدیل می‌شود. در نهایت زندگی برای شما و همسرتان به جهنمی تبدیل شده که رها شدن از آن بسیار سخت است. به همین دلایل یکی از مهم ترین قوانین دعوای زن و شوهر این است که مقابل به مثل نکنید. نگویید حالا که او به مادر من توهین کرد من هم به خواهرش توهین می‌کنم و…. . اشتباهات طرف مقابل را با اشتباه جبران نکنید.»
وقتی همسرتان از شما و شما از او شکایتی دارید، به جای کلی‌گویی، مثال و مصداق‌های جزیی و موردی زده تا بتوانید منظور یکدیگر را بهتر و واضح تر متوجه شده و مشکل ایجاد شده را برطرف کنید.
گذشته را مرور نکنید
از موضوع اصلی غافل نشده و فقط روی همان موضوع متمرکز باشید. ویدا فلاح در این رابطه معتقد است: «به هیچ‌وجه مسائل گذشته را پیش نکشید. معمولاً ما انسان‌ها وقتی از شخصی ناراحت و عصبانی می‌شویم، نارحتی‌های قدیمی را هم به یاد می‌آوریم. حتی اگر این مسائل را به یاد آوردید لازم نیست آن‌ها را ذکر کنید. این کار نه تنها مشکلی را حل نکرده بلکه مسائل را پیچیده‌تر و غیرقابل حل می‌کند.» بنابراین دعوا را بسط نداده و هیچ‌گاه از اصطلاحاتی نظیر «تو همیشه این کار را می‌کنی» یا «عادت همیشگی توست» یا «تو هرگز…» استفاده نکنید.
مقابل کودکان دعوا نکنید
فلاح مشاجره، دعوا، مظلوم‌نمایی جلوی فرزندان و کشاندن پای آن‌ها وسط دعوای زناشویی را از قوانین ممنوع در مشاجرات زناشویی مطرح کرده و در ادامه می‌گوید: «فراموش نکنید که هیچ وقت مقابل کودکتان به بحث و دعوا نپردازید. شاید یک ساعت بعد یا یک روز بعد شما کاملاً فراموش کنید که چه اتفاقی افتاده اما برای کودکان به این سادگی نیست. آن‌ها تمام وجودشان سرشار از ترس و وحشت شده و ذهنشان با یک دعوای ساده تا جداشدن والدینشان هم پیش می‌رود.»
مشکلات را خودتان حل کنید
باخبر کردن فامیل و اطرافیان در بحث‌ها و مشاجرات معمولی زوجین نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، حتی بعد ازعادی شدن اوضاع بین زن و شوهر، علاوه براینکه ممکن است زوجین در نگاه دیگران کوچک شده باشند، اختلافات خانواده‌ها نیز ادامه‌دار شود. بنابراین بپذیرید این دعوا به خودتان دو نفرمربوط است که یا خودتان باید حلش کنید یا از مشاور کمک بگیرید.
