میثاق مقدس از دیدگاه اسلام

مسئله ازدواج و زناشویی از مسائلی است که در عالم جانداران از جمله (گیاه، حیوان انسان) وجود دارد و هر کدام آگاهانه یا ناخودآگاهانه بدان تن می‌دهند و برای بقای نسل و تولید و تکثیر نوع به گونه‌ای اقدام کرده و هدایت و رهبری می‌شوند مسئله ازدواج انسان‌ها سابقه‌ای در در قدیمی و طولانی که همزمان با پیدایش نخستین انسان در کره زمین که درباره آن ادیان و مردم شناسان هر کدام به گونه‌ای سخن گفته‌اند ولی همان‌طور که می‌دانیم نخستین روجیت بین آدم و حوا، منجر به آفریده شدن اولین مرد و زن شد که بعدها در سایه ازدواج فرزندان آنها نسل تکثیر پیدا می‌کند.
ازدواج پیوندی مقدس و میثاق محکم، بنایی محبوب نزد خداوند است و عاملی موثر در حفظ دین، پذیرش عبادت انسان تکوین مروت و رحمت، تضمین رزق و روزی و تعظیم سنت نبوی است، اینها مواردی بود که در اکثر کتب آورده شده ولی چیزی که روانشناسان از اهمیت ازدواج سخن به میان می‌آورند مسئله آرامش بخش بودن روح‌های سرگشته و سرگردان و حیات بخش‌ دل‌های افسرده و نگران؛ هدایتگر افکار گسسته و پریشان است و تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد تمام یا اکثر افرادی که دچار اضطراب استرس افسردگی می‌شوند ناشی از این است که این افراد ازدواج نکرده‌اند سخن پیامبر که می‌فرمایند ازدواج نصف ایمان است تفسیرش این می‌باشد که ازدواج کردن روح و روان انسان را به حالت تعادل بماند و تمام مشکلات که مطرح شده را از بین می‌برد و فردی که اضطراب ندارد وجود خدا شکی ندارد و با آرامش تمام به عبادت خدا می‌پردازد و یا فردی که افسردگی ندارد هرگز فکرهای منفی در مورد وجود خدا و آفرینش نمی‌کند و هرگز به فکر خودکشی که یکی از عللی است که انسان را به آتش جهنم دچار می‌کند نخواهد افتاد پس بدون تردید یکی از دلایل عمده انحطاط اخلاقی در غرب و افزایش و تزاید همکاری و انحراف کودکان و نوجوانان در اروپا و آمریکا ارتباط‌های بی قید و شرط زن و مرد در روابط جنسی، عدم پایبندی آنان به ارزش‌ها و احکام الهی و بی‌توجهی به نقش سازنده کانون خانواده در تربیت و پرورش نسل جوان است بر اساس اعتراف یکی از دانشمندان غربی در غرب بخصوص آمریکا تقریباً هیچ خانواده‌ای بدور از نوعی ناهنجاری روانی وجود ندارد و زندگی روزمره به دلیل گستگی نظام خانواده معنا و کیفیت خود را از دست داده است باید گفت ازدواج در فرهنگ اسلامی مقدمه رحمت یا محبت و موجب سامان یافتن است.
حال که به فواید ازدواج در عالم طبیعت پرداختیم می‌خواهیم کمی به اوصاف همسر شایسته اهمیت تشکیل خانواده و … بپردازیم و آن را با این آیه شروع می‌کنیم: ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکفو الیها و جعل بینکم موده و رحمه ـ از نشانه‌های الهی این است که برای شما از جنس خودتان جفتی بیافرید تا به او آرامش بیابید و میان شما رأفت و مهربانی قرار داده است.
از معیارهای انتخاب همسر در اسلام این است که ایمان و اعتقاد کامل داشته باشد چون ایمان موجب احساس مسئولیت اعتماد متقابل و عامل وحدت فکری و عملی می‌شود و اخلاق حسنه دومین ملاک اصلی‌ای است که این ملاک موجب می‌شود که همسران نسبت به یکدیگر آرامش کافی داشته باشند و عامل دیگر تقویت است که اسلام هم کفو بودن را در ایمان به خدا می‌داند یعنی زن و مرد از نظر اعتقادی کامل باشند و …
به طوری که در مسئله کفویت در انتخاب همسر احادیث زیادی آمده است از جمله آنکه رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می‌فرمایند: «المؤمنون بعضهم اکفاء بعض». مؤمنان  کفو و هم شان یکدیگرند.
و امام باقر علیه السلام در پاسخ علی بن سباط در پیدا کردن کفو برای دخترانش فرمود اگر کسی برای خواستگاری نزد شما آمد و از دین و اخلاق او راضی بودید به وی دختر بدهید. در (سوره بقره، ۱۸۷) آمده است «من لباس لکم و انتم لباس لهن» زنان لباس شما هستند و شما لباس آنها در این آیه شاید سئوالی به ذهن برسد که منظور از لباس چیست؟ باید گفت: همان طور که لباس از یک سو انسان را از سرما و گرما و برخورد اشیاء به بدن حفظ می‌کند و از سوی دیگر عیوب او را می‌پوشاند و از سوی سوم زینتی است برای تن آدمی، این تشبیه که در آیه بالا آمده اشاره به همین نکات است یعنی دو همسر یکدیگر را از انحرافات حفظ می‌کنند و عیوب هم را می‌پوشانند و وسیله راحتی و آرامش یکدیگرند، هریک زینت دیگر محسوب می‌شود.
در تفسیر نمونه / ج ۱ نیز ذکر شده که تعبیر آمده بهایت ارتباط هر دو زن و نزدیکی آنها را به یکدیگر و نیز مساوات آنها را در این زمینه کاملاً روشن می‌سازد زیرا همان تعبیر که درباره مردان آمده دباره زنان هم آمده است بدون هیچ تغییری و اینکه در روایات داریم که ظلم به همسر ظلم به خود است. در برگیرنده اساسی است که عبارتند از:
نمونه و الگوی کامل همسر گزینی در اسلام ازدواج حضرت علی علیه السلام و فاطمه سلام الله علیها است. به طوری که امام صادق آن را تصریح می‌کند که: لو لا ان الله خلق امیر المؤمنین لفاطمه ما کان لها کفو علی الارض اگر من علی را نمی‌آفریدم، کفو و همتایی برای همسری دخترت فاطمه در تمام زمین پیدا نمی‌شود از آدم تا دیگران عقد نکاح این دو بزرگوار به فرمان الهی بود و آسمانی و گواهان ازدواج آنان ملائکه آسمانی بودند و جبرئیل با دسته‌های گل بهشتی به خدمت رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم رسید و تبریک و تهنیت گفت پس باید توجه کنیم شان و منزلت این دو بزرگوار به قدری بالا بود که ملائکه در عقد آنان حضور رساندند. نباید این نکته را فراموش کرد که تمام این کارها فقط به دلیل تقوای آن دو بزرگواربود که همین مسئله موجب کامل شدن آنها شد (در بحار الانوار / ج ۴۳) درباره مهریه و جهیزیه حضرت فاطمه آمده است که مهریه حدود (پانصد درهم و جهیزیه ایشان یک فرش حصریری و یک مشک آب، یک متکای چرمی، چند ظرف و کاسه سفالین و …
و در پایان باید گفت: ازدواج یک امر الهی است که در جوامع امروز که جوانان با تأثیر از غرب خیلی سخت تن به آن می دهند باید به تسهیل و آسان صورت بگیرد و مسئله‌ای که امروز با آن مواجه هستیم که انتخاب همسر بر اساس هدف و ضوابط عقلانی نیست و همین موجب می‌شود که عنوان ازدواج تبدیل شود به عشق های ارزان قیمت و بعد از آن به طلاق‌هایی که امروز حتی در جوامع اسلامی دادگاه و دادگستری حاکی از این مسئله است بنابراین ازدواج باید بر اساس هدف و ضوابط عقلانی صورت بگیرد.