نقش شما در نقاشیها
پنج پرسش مهم که والدین درباره نقاشی فرزندشان میپرسند
ترجمه: سمیه مقصودعلی
برای آغاز نقاشی کشیدن هیچ سن استانداردی وجود ندارد. بعضی بچهها اصلاً نقاشی نمیکشند و بعضی بهندرت دست به قلم میبرند، اما این موضوع ارتباطی به خوب یا بد بودن تخیل آنها ندارد. درباره نقاشی کودکان، سؤالهای بسیاری در ذهن والدین وجود دارد. شاید این سؤالها ذهن شما را هم درگیر کرده باشد:
- همیشه باید بگوییم چه نقاشی زیبایی؟
این موضوع کاملاً به مفهومی که از زیبایی داریم، برمیگردد. اگر کودک شما تمام تلاشش را برای کشیدن یک طرح زیبا انجام داده، باید به او بگویید نقاشیاش زیباست. فراموش نکنیم نقاشیها آینه رشد فرزندمان هستند. گاهی بیتوجهی، بیحوصلگی و ناهماهنگی در نقاشی کودکان به چشم میخورد با این حال بهتر است قبل از بیان هر حرفی، در مورد آنچه میخواهیم بگوییم، فکر کنیم.
پیشنهاد: خود را همیشه مجبور به دروغ گفتن نکنید. اگر نقاشی کودکتان زیبا نیست، به او بگویید، اما با ظرافت و احتیاط، طوری که کودک دلسرد نشود.
- آیا باید نقاشی کودکان را نگه داشت؟
وقتی کودکتان نقاشی میکشد و آن را به شما تقدیم میکند، یعنی این هدیه مخصوص شماست. هدیه را به خصوص همان لحظه دور نیندازید. میتوانید بعضی از آنها را نگهدارید و وقتی کودکتان بزرگ شد به او نشان دهید؛ البته فقط نقاشیهایی که به نظرتان زیباست نگه ندارید. ممکن است چیزی که به نظر شما جذاب و زیباست، به نظر او اینطور نباشد.
پیشنهاد: نقاشیهای کودکتان را حداقل برای یکی دو سال نگه دارید و بعد از این مدت آنها را دوباره به او نشان دهید. این کار به پیشرفت او در نقاشی کمک میکند.
- آیا میتوان نقاشی کودکان را تحلیل کرد؟
نقاشی کودکان درواقع تولیدات ناخودآگاه آنها در طول روز است. شخصیت کودکان روزبهروز در حال تغییر است. اگر امروز کودکی دو درخت بزرگ را در کنار دو درخت کوچک رسم میکند، شاید منظورش خانواده باشد شاید هم نه. لازم نیست همیشه به دنبال تحلیل نقاشی کودکان باشیم، اما بهتر است به آنها توجه کنیم. اگر کودک صحنه جنگ یا سلاح یا خون میکشد، نباید فوراً نگران شویم. همه ما از درون گرفتار سیاهی هستیم و باید بهنوعی آن را بیرون بریزیم. اجازه بدهید آزاد باشد و نقاشی کند.
پیشنهاد: کودکان از طریق نقاشی احساساتشان را نمایان میکنند. اجازه بدهید خود کودک درباره صحنهای که کشیده برایتان حرف بزند.
- کودکم همیشه یک طرح ثابت میکشد؛ این طبیعی است؟
برخی بچهها همیشه خانه میکشند یا همیشه طبیعت را رسم میکنند. در بیشتر موارد هدف آنها رسم زندگی روزمره یا چیزی است که به آن علاقه وافر دارند. تکرار رسم یک شکل جای نگرانی ندارد حتی برعکس مهارت آنها را افزایش میدهد و اعتمادبهنفسشان را بالا میبرد اما اگر فرزندتان همیشه صحنههای سیاه و خشن رسم میکند و علائم دیگری نظیر نمرههای پایین در مدرسه یا رفتار نامناسب را در خانه از او میبینید، بهتر است به یک روانشناس مراجعه کنید.
پیشنهاد: کودکان معمولاً چیزی را بیشتر میکشند که بیشتر دوست دارند. شاید بتوانید بین نقاشیهای او و برنامه موردعلاقهاش در تلویزیون ارتباطی بیابید.
- آیا دست بردن در نقاشی کودکان درست است؟
آدمکی با هشت انگشت، خورشیدی به رنگ قرمز… گاهی نقاشی کودکان چیزی فرای حقیقت است. درواقع کودکان آنچه از حقیقت میدانند، نقاشی میکنند نه آنچه را واقعاً میبینند. برای آنها خانه همیشه سقفی مثلثی دارد گرچه در خانهای با سقفی صاف زندگی میکنند. اگر کودکتان اجازه دخالت میدهد، میتوانید در نقاشی او دست ببرید و یک گل، خانه یا آدم به آن اضافه کنید.
پیشنهاد: نگاه خودتان را به فرزندتان تحمیل نکنید. کودکان به خصوص در سن ۱۰تا۹ سالگی دوست دارند آنچه خود از واقعیت میبینند، ترسیم کنند. دخالت شما در نقاشی آنها میتواند باعث کاهش اعتمادبهنفسشان شود.
کودکم استعداد نقاشی دارد
وقتی مادر و پدر مدام به فکر پرورش فکری کودک باشند از همان ابتدا کودک را به تدریج با قلم و کاغذ و مداد رنگی آشنا میکنند و خودشان هم نقاشی میکشند تا کودک ببیند. کودک اگر استعداد ذاتی نقاشی هم داشته باشد تا کاری را نبیند، انجام نمیدهد. معمولاً کودکانی توانایی نقاشی کشیدن دارند که زمینه یادگیری در آنها ایجاد شده و مادر و پدر خود علاقهمند به نقاشی باشند.
شاید کودکی که استعداد دارد قلمی به دست بگیرد، در و دیوار را خطخطی کند اما در صورتی این استعداد شکوفا میشود که مادر صفحه کاغذی در اختیار او بگذارد تا با ماژیک روی آن نقاشی کند. باید امکانات لازم را در اختیار کودک گذاشت و او را تشویق کرد تا ادامه دهد. هیچ سن خاصی برای شروع یادگیری نقاشی وجود ندارد. به محض آنکه کودکی مداد را لمس میکند و مادر و پدر را میبیند که به این کار میپردازند، میتواند نقاشی کند، اما فراموش نکنیم که نباید به زور نقاشی کشیدن را به کودک یاد داد، بلکه باید دید کودک به چه کاری علاقهمند است و استعداد او را در همان زمینه شکوفا کرد.