رهنمودهایی برای پاسخهای شما
حتی اگر خود شما سیگاری هستید، باید خطراتی را که سیگار برای سلامتی شما و سایر کسانی که دود سیگار شما را استنشاق میکنند دارد به کودکتان بگویید.
سعی کنید قویاً این پیام را به کودکتان بفهمانید که بهتر است هر قدر هم که دوستانش به او اصرار کنند، هرگز سیگار کشیدن را شروع نکند. بر این نکته تأکید کنید که ترک سیگار پس از معتاد شدن به آن بسیار سخت است.
بعید است کودکان زیر ده سال به سیگار کشیدن روی بیاورند، هر چند بعضیهایشان این کار را میکنند. اما بهتر است آنها را برای مقابله با فشار هم سن و سالهایشان، که بدون شک در اولین سالهای نوجوانی نمایان خواهد شد، آماده کنید. آمارها نشان میدهد که متأسفانه میزان کشیدن سیگار در این سنین در حال افزایش است.
چه چیزهای دیگری لازم است بدانید
سیگار ماده مخدر اعتیادآوری است که قانونی است. اما در بعضی از کشورها فروختن سیگار به کودکان زیر شانزده سال غیر قانونی است.
ممکن است کودک شما حرفهای بعضی افراد را بشنود که میگویند نباید از سیگار کشیدن در مکانهای عمومی مثل قطارها یا رستورانها جلوگیری شود. این گفتهها را با دلایل مربوط به سایر قوانین ایمنی عمومی، مانند محدودیت سرعت در جادهها، رد کنید؛ اینکه حقوق انسانها با مسئولیتهایی همراه است و میتوان حقوق فرد را به خاطر سلامت و ایمنی جمع محدود کرد.
اگر شما سیگاری هستید، باید در این باره که چرا سیگار میکشید صادق باشید. مثلاً بگویید با اینکه میدانید سیگار برایتان زیان دارد، اما چون احساس میکنید به شما آرامش میدهد و کمک میکند تا بهتر تمرکز کنید، آن را میکشید. (۱)
سایر چیزهایی که ممکن است کودک از شما بپرسد
اگر کسی خواست مرا مجبور به کشیدن سیگار کند چه باید بکنم؟
اگر آدمها میدانند سیگار کشیدن بد است، چرا سیگار میکشند؟
چرا من نمیتوانم سیگار بخرم؟
چرا عمو محسن دوباره شروع به کشیدن سیگار کرده است؟
پاسخ برای سنین ۴-۲
کودکان زیرچهار سال به ندرت پرسشی دربارهسیگار کشیدن میپرسند، اما اگر ببینند شخصی سیگار میکشد ممکن است کنجکاوی کنند. اگر یک کودک سه و نیم ساله دارای قدرت تشخیص، این موضوع را پیش کشید، پاسخهای خود را بر پایهمطالب ارائه شده برای دسته ۴ تا ۶ سال آماده کنید.
پاسخ برای سنین ۶-۴
سیگار کشیدن همیشه برای آدم بد است. سیگار قلب و ریههای آدم را خراب میکند و به آدمهای اطراف هم آسیب میرساند. ترک کردن سیگار برای افراد سیگاری کار سختی است، پس بهتر است که آدم هیچ وقت آن را شروع نکند.
پاسخ برای سنین ۸-۶
وقتی آدمها سیگار میکشند، جرم دود سیگار وارد ریه آنها میشود و دیگر نمیتوانند به خوبی نفس بکشند. ممکن است مدت زیادی طول بکشد تا این اتفاق بیفتد، برای همین بعضی از افراد سیگاری فکر میکنند هیچ وقت دچار این مشکل نخواهند شد. اما ما میدانیم که سیگار کشیدن باعث سرطان ریه و سکته قلبی میشود و آدمهای زیادی به علت این دو بیماری میمیرند.
پاسخ برای سنین ۱۱-۸
سیگار کشیدن هیچ وقت و برای هیچ کس کار خوبی نیست. سیگار باعث میشود ریهها جرم بگیرند و خراب بشوند و این موجب بیماریهای ریوی، از جمله سرطان میشود که سالانه هزاران نفر را میکشد. سیگار همچنین باعث سکته قلبی میشود، چون موجب میشود شریانها و وریدهای آدم سفت و تنگ شوند. هر ساله هزاران نفر بر اثر بیماریهای قلبی میمیرند. از آنجا که سیگار کشیدن برای بچهها خیلی ضرر دارد، در اغلب کشورها خریدن سیگار برای افراد زیر شانزده سال غیر قانونی است. بهترین کار این است که هیچ وقت شروع به سیگار کشیدن نکنیم، چون اعتیادآور است، یعنی بدن ما به نیکوتین که ماده مخدر داخل توتون است عادت میکند و باعث میشود همیشه به سیگار احساس نیاز کنیم و ترک آن برای ما سخت باشد. اما بعضیها ادعا میکنند به این علت سیگار میکشند که اعصاب آنها را آرام میکند و به آنها کمک میکند تا بهتر تمرکز کنند. خوشبختانه برخی افراد موفق به ترک سیگار میشوند، چون میدانند برایشان خیلی مضر است. تنفس دود سیگار دیگران هم درست مثل سیگار کشیدن بد و زیانآور است و به آن «سیگار کشیدن غیر مستقیم» میگویند. بعضی نوجوانها فکر میکنند سیگار کشیدن باعث میشود مثل آدم بزرگها به نظر برسند بنابراین شروع به کشیدن سیگار میکنند، اما این کار برای سلامتی مضر است. مریض کردن خود، نه کار «با حالی» است و نه باعث بزرگ شدن کسی میشود. اگر دوستانت به تو سیگار تعارف کردند، فقط بگو «نه، ممنون» و از آنها دور شو. اگر آنها تو را مسخره کردند، بگو احمق خودشان هستند که خود را به خطر میاندازند و مریض میکنند. به یاد داشته باش که سیگار کشیدن باعث میشود لباس و نفس فرد سیگاری بوی بسیار بدی بدهد و انگشتها و دندانهایش زردرنگ شود.