چیزهائى که تیمم با آنها صحیح است .

مسأله ۶۷۳ ـ تیمم با خاک و ریگ ، و کلوخ و سنگ صحیح است ، ولى احتیاط مستحب آن است که اگر خاک ممکن باشد ، با چیز دیگر تیمم نکند ، و اگر خاک نباشد ، با ماسه بسیار نرمى که خاک بر آن صدق کند . و اگر ممکن نباشد ، با کلوخ ، و اگر ممکن نباشد با ریگ ، و چنانچه ریگ و کلوخ هم نباشد ، با سنگ تیمم نماید .
مسأله ۶۷۴ ـ تیمم با سنگ گچ و سنگ آهک صحیح است ، و همچنین تیمم با گرد و غبارى که روى فرش و لباس و مانند اینها جمع مى‏شود چنانچه بقدرى باشد که در نظر عرف خاک نرم محسوب شود ، صحیح است ، اگر چه احتیاط مستحب آن است که در حال اختیار با آن تیمم ننمایند . و همچنین ـ بنابر احتیاط مستحب ـ در حال اختیار با گچ و آهک پخته و آجر پخته و با سنگ معدن مثل سنگ عقیق تیمم ننمایند . مسأله ۶۷۵ ـ اگر خاک و ریگ و کلوخ و سنگ پیدا نشود ، باید با گِل تیمم کند ، و اگر گِل هم پیدا نشد ، باید بر روى فرش یا لباس و مانند اینها که گرد و غبار در لاى آنها مى‏باشد ، یا آنکه بر روى آنها نشسته ولى به مقدارى نیست که از نظر عرف خاک محسوب شود ، تیمم کند . و اگر هیچ یک از اینها پیدا نشود ، احتیاط مستحب آن است که نماز را بدون تیمم بخواند ، ولى واجب است بعداً قضاى آن را بجا آورد .
مسأله ۶۷۶ ـ اگر بتواند با تکاندن فرش و مانند آن خاک تهیه کند ، تیمم با چیز گرد آلود باطل است . و همچنین اگر بتواند گِل را خشک کند و از آن خاک تهیه نماید ، تیمم به گِل باطل مى‏باشد .
مسأله ۶۷۷ ـ کسى که آب ندارد اگر برف یا یخ داشته باشد ، چنانچه ممکن است باید آن را آب کند و با آن وضو بگیرد یا غسل نماید . و اگر ممکن نیست و چیزى هم که تیمم با آن صحیح است ندارد ، لازم است نماز خود را در خارج وقت قضا نماید ، و بهتر آن است که با برف یا یخ اعضاء وضو یا غسل را نمناک کند ، و در وضو با رطوبت دست ، سر و پاها را مسح نماید . و اگر این هم ممکن نیست با یخ یا برف ، تیمم نماید ، و در وقت نیز نماز را بخواند . و در هر دو صورت قضا لازم است .
مسأله ۶۷۸ ـ اگر با خاک و ریگ ، چیزى مانند کاه که تیمم به آن باطل است مخلوط شود ، نمى تواند به آن تیمم کند . ولى اگر آن چیز بقدرى کم باشد که در خاک یا ریگ از بین رفته حساب شود ، تیمم با آن خاک و ریگ صحیح است .
مسأله ۶۷۹ ـ اگر چیزى ندارد که بر آن تیمم کند ، چنانچه ممکن است باید به خریدن و مانند آن تهیه نماید .
مسأله ۶۸۰ ـ تیمم با دیوار گلى صحیح است ، و احتیاط مستحب آن است که با بودن زمین یا خاک خشک ، با زمین یا خاک نمناک تیمم نکند .
مسأله ۶۸۱ ـ چیزى که بر آن تیمم مى‏کند باید شرعاً پاک باشد ، ـ و بنابر احتیاط واجب ـ عرفاً نیز پاکیزه باشد ، یعنى آلوده به چیزى که موجب تنفر است نباشد . و اگر چیز پاکى که تیمم به آن صحیح است ندارد ، نماز بر او واجب نیست ولى باید قضاى آن را بجا آورد ، و بهتر آن است که در وقت نیز نماز بخواند . مگر در موردى که نوبت به فرش گرد آلود و مانند آن رسیده است که اگر نجس باشد احتیاط واجب آن است که به آن تیمم کند و نماز بخواند و بعداً هم قضا کند . مسأله ۶۸۲ ـ اگر یقین داشته باشد که تیمم به چیزى صحیح است و با آن تیمم نماید ، بعد بفهمد تیمم با آن باطل بوده ، نمازهائى را که با آن تیمم خوانده باید دوباره بخواند .
مسأله ۶۸۳ ـ چیزى که بر آن تیمم مى‏کند باید غصبى نباشد ، پس اگر با خاک غصبى تیمم کند ، تیمم او باطل است .
مسأله ۶۸۴ ـ تیمم در فضاى غصبى باطل نیست ، پس اگر در ملک خود دستها را به زمین بزند و بى اجازه داخل ملک دیگرى شود و دستها را به پیشانى بکشد ، تیمم او صحیح مى‏باشد ، اگر چه گناه کرده است .
مسأله ۶۸۵ ـ تیمم با چیز غصبى در حالى که فراموش کرده یا غفلت داشته باشد ، صحیح است . ولى اگر چیزى را خودش غصب کند و فراموش کند که غصب کرده ، صحت تیمم او با آن چیز محل اشکال است .
مسأله ۶۸۶ ـ کسى که در جاى غصبى حبس است ، اگر آب و خاک آن هر دو غصبى است ، باید با تیمم نماز بخواند . مسأله ۶۸۷ ـ چیزى که با آن تیمم مى‏کند ـ بنابر احتیاط لازم ، ـ باید گردى داشته باشد که به دست بماند ، و بعد از زدن دست بر آن نباید دست را به شدّت بتکاند که همه گرد آن بریزد .
مسأله ۶۸۸ ـ تیمم با زمین گود و خاک جاده ، و زمین شوره‏زار که نمک روى آن را نگرفته مکروه است ، و اگر نمک روى آن را گرفته باشد باطل است .