ایران دومین مصرف کننده لوازم آرایش در خاورمیانه
همه انسانها علاقه زیادی به زیبا دیده شدن دارند از این رو به هر نحوی سعی در برآوردن این نیاز دارند در این میان افرادی نیز که به این نیاز پی بردند سعی در تشدید این نیاز و درآمد زایی هر چه بیشتر را دارند و ایران یکی از این جوامع هدف است که سالانه حدود ۱/۲ میلیارد دلار صرف خرید لوازم آرایشی میشود و ایران از نظر مصرف لوازم آرایش در خاورمیانه در رده دوم قرار دارد.
در آمارها آمده است جمعیت بانوان خاورمیانه ۱۵۵ میلیون نفر است که در این بین زنان ایرانی علاقهمند به مصرف لوازم آرایشی معادل ۱/۲ میلیارد دلار هزینه لوازم آرایشی از ۲/۷ میلیارد دلار بازار لوازم آرایشی خاورمیانه را پرداخت میکنند، این در حالی است که عربستان در این منطقه مقام اول را دارا میباشد. این در شرایطی است که وزارت بهداشت در سالهای اخیر سختگیریهای زیادی به عمل آورده و در مورد معیارهای مربوط به کنترل واردات کالاهای آرایشی بسیار دقیق است، چرا که مصرفکنندگان با اتکا به استاندارد بر کالاهای قانونی میتوانند از سلامت آن مطمئن شوند.
آمارها نشان میدهد، حدود ۱۴ میلیون نفر از زنان شهرنشین ایرانی در گروه سنی ۱۵ تا ۴۵ سال ماهانه به طور متوسط هفت دلار صرف خرید لوازم آرایشی میکنند، که البته بعضی از آمارها ۱۲ دلار را نشان میدهند. به اعتقاد دکتر ایمانی عضو هیئت علمی دانشگاه وجود سالنهای آرایشی بدون مجوز، مراکز آموزشی بدون مجوز، کلاسهای آموزشی بدون مجوز، وجود دیپلمهای خارجی مغایر با ارزشهای اسلامی که با فرهنگ ما همخوانی نداشته و این که نمیدانیم چگونه از فرهنگ درست آرایش استفاده کنیم، از دلایل مصرف بیرویه لوازم آرایشی در کشور می باشد.
دکتر شریفی پژوهشگر علوم تربیتی، مدرس و عضو هیئت علمی دانشگاه نیز در اینباره یادآور شد: فقدان انجام پژوهشهای مستند در خصوص علت گرایش بانوان ایرانی فراتر از استانداردهای جهانی و همچنین رعایت نکردن الگوی جهانی مصرف در ایران باید مورد ارزیابی قرار بگیرد، به نظر میرسد اگر پژوهشهای علمی در طی ۳۰ سال اخیر صورت میگرفت، حال شاهد نتایج بهتری بودیم.
این استاد دانشگاه افزود: همه کارهای انسان ریشه روانی دارد و آرایش هم قطعا ریشههای روانی متعددی میتواند داشته باشد که منشا اصلی آن نیاز به جلب توجه است حتی کسانی که میگویند برای دل خودم این گونه آرایش میکنم هم به دنبال جلب توجه هستند وگرنه چرا آنها در منزل آرایش نمیکنند.
وی گفت: ممکن است فرد در خانواده مورد توجه لازم قرار نگرفته باشد، به همین دلیل اگر از زیبایی چهره هم برخوردار نباشد، سعی میکند توجه جامعه را به خود جلب کند البته جلب توجه یک نیاز عادی در هر فردی است، اما زمانی که این نیاز بیش از اندازه شود، به صورتهای غیرمعمول خود را نشان میدهد.
دکتر شریفی تصریح کرد: لوازم آرایشی که به عنوان یکی از ملزومات روزانه کیفدستی بانوان جلب توجه میکند، همواره به صورت دو جانبه ایفای نقش میکند، به گونهای که در بخش اول، سبب زیبایی و تغییر چهره ظاهری و در بخش دوم موجب بر جای گذاردن تاثیرات نامطلوب و جبران ناپذیر بر روی بدن فرد به ویژه از نوع غیراستاندارد آن می گردد.ایران رتبه اول تعداد جراحی زیبایی بینی در جهان
در سال های اخیر اعمال جراحی به نوعی کلاس اجتماعی تبدیل شده است و افراد و شخصیت های کمال گرا بیشترین متقاضیان اعمال جراحی زیبایی بینی هستند و ایران در حال کسب رکورد های بیشترین هاست (بیشترین مصرف وسایل آرایشٰ؛اعمال جراحی و… .)
بر اساس آمارهای موجود اعمال جراحی بینی در دنیا رو به کاهش و در مقابل سایر جراحی های که برای جوان سازی فرد صورت می گیرد رو به افزایش است ولی ایران هنوز بیشترین متقاضی اعمال جراحی را داراست .
درصد بالایی از تقاضای جراحی زیبایی در ایران از سوی دختران است به طوری که ۹۵ درصد از متقاضایان را زنان و دختران ۱۴ تا ۴۵ سال برای جراحی بینی و اندام و ۵ درصد را مردان برای انجام جراحی بینی و کاشت مو تشکیل می دهند.
پرویز مظاهری، دبیر انجمن روانپزشکان ایران گفت: با توجه به بررسیهای انجام شده که اغلب در کشورهای اروپایی و آمریکا بوده است، حدود ۲۰ درصد افرادی که جراحی زیبایی بینی انجام میدهند مبتلا به اختلالات روان نژندی مانند اضطراب، وسواس و افسردگی و حدود ۷۰ درصد نیز مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته و اختلال شخصیت وسواسی هستند و فقط ۱۰ درصد اعمال جراحی ناشی از حالت واقعا غیرطبیعی بینی است. از نظر سنی، اعمال جراحی زیبایی بینی بیشتر در سنین ۱۵ تا ۲۵ سال انجام میشود و در میان تحصیلکردهها و افراد مرفه فراوانتر است. هر چند طبقات اجتماعی متوسط و پایین هم با وجود هزینه بالای این قبیل اعمال با تحت فشار قرار دادن خود و خانواده به این امر اقدام میکنند.در دنیای کنونی روندی در حال وقوع است که هیچ کشوری از آن مصون نیست , روند کالایی شدن و جز به جز شدن زیبایی. اگر در گذشته زیبایی افراد به عنوان یک کلیت درنظر گرفته می شد , امروزه درحال تجزیه و تفکیک شدن است و هریک از اجزای بدن در دنیای رسانه مورد تاکید خاصی قرار گرفته است و مدهایی برای آن به وجود می آید که حتی در جراحی های زیبایی مورد استفاده قرار می گیرند.
در آماری که در سال ۲۰۱۰ به عمل آمد : از نظر تعداد جراحی زیبایی بینی , ایران رتبه اول را در جهان به خود اختصاص داده است . بر اساس آمار های موجود اعمال جراحی بینی در دنیا رو به کاهش و در عوض سایر جراحی هایی که به منطور جوان سازی افراد صورت می گیرد رو به افزایش است , با این وجود ایران هنوز بیشترین متقاضی جراحی زیبایی بینی را در جهان داراست .
برخی معتقدند به علت نوع پوشش زنان ایرانی که به چهره افراد نمود بیشتری بخشیده است سبب شده زنان ایرانی روی چهره خود حساس شده و همین امر می تواند یکی از دلایل بالا رفتن آمار جراحی های زیبایی بر روی صورت در ایران باشد.
روانشناسان معتقدند که گسترش نامطلوب جراحی های زیبایی در یک جامعه متاثر از انگیزه های شناختی و عاطفی افراد آن است , بطوریکه نیازهای عاطفی جوانان به ویژه نیاز به مورد توجه قرارگرفتن به وسیله جامعه از انگیزه های اصلی کسب زیبایی تصنعی است. از طرفی گروه های مرجع نتوانستند جوانان را درشناخت هویت خود یاری کنند. به این ترتیب ظاهری ترین لایه هویت هر فرد چنان برجسته می شود که دیگر ابعاد وجودیش را به حاشیه می راند.
پرویز مظاهری افزود:. در روانپزشکی اختلالی به نام بدشکلی بدن وجود دارد که نوعی اختلال شبه جسمی (سوماتوفرم) است و یک احساس ذهنی مداوم درباره زشت بودن برخی از جنبههای ظاهر یا چهره در افراد وجود دارد، با وجود اینکه ظاهر آنها طبیعی و یا تقریبا طبیعی است. اساس این اختلال، باور یا ترس قوی بیمارگونه است از اینکه ظاهر جذابی ندارد و یا حتی نفرتانگیز است. این افراد بیشتر به متخصصان پوست یا جراحان پلاستیک مراجعه میکنند تا روانپزشکان. علایم این بیماری عبارتند از باور یا هذیان واضح انتساب (اغلب درباره توجه دیگران به عیب ادعایی بدن)، اجتناب از آینه و سطوح شفاف و یا برعکس، نگاه کردن بیش از حد در آینه و کوشش برای پنهان کردن نقص فرضی (با آرایش یا تغییر لباس). درمان از طریق روشهای جراحی یا درمانهای پوستی تقریبا بدون استثنا ناموفق است. به همین علل، چنین افرادی پس از عمل نیز دچار مشکل خواهند بود و چه بسا پس از عمل جراحی، بینی آنها وضعیتی بدتر از قبل پیدا میکند و افسردگی آنها را افزایش میدهداز نظر روانشناسان افراد مضطرب , افسرده و گروه هایی که از اختلالات مزمن رنج می برند , کاندید های مناسبی برای اعمال جراحی زیبایی نیستند، در صورتی که پزشکان جراح بدون توجه به وضعیت روانی بیمار , جراحی رینوپلاستیک انجام می دهند ولی به دلیل شرایط روانی بیمار با نارضایتی او پس از عمل روبرو می شوند .
به طور قطع باید پیش از اقدام به اینگونه اعمال جراحی از مشاوره یک روانپزشک یا روانشناس بهره گرفت. زیرا اینگونه افراد قبل از عمل در ارتباط بین فردی دچار مشکل هستند , اغلب گوشه گیر و افسرده هستند و نسبت به ناراحتی های خود یبنش و بصیرت کافی ندارند.
این افراد ناراحتی خود را به اشتباه به ظاهر خود نسبت می دهند و با تن دادن به اعمال جراحی زیبایی به از بین بردن آن مشکل اقدام می کنند. از نظر شخصیتی اغلب افرادی که جراحی زیبایی – بینی – انجام میدهند ویژگی های وسواسی بارزی دارند و در درجه دوم , افراد دارای شخصیت خود شیفته که کمالگرایی آنها متمرکز به خود و با هدف افزایش جذابیت است , تن به این اعمال جراحی می دهند.
از نظر شخصیتی اغلب افرادی که جراحی زیبایی – بینی – انجام میدهند ویژگی های وسواسی بارزی دارند و در درجه دوم , افراد دارای شخصیت خود شیفته که کمالگرایی آنها متمرکز به خود و با هدف افزایش جذابیت است , تن به این اعمال جراحی می دهند.
به دلایل یادشده و درخواست برای زیباتر ماندن یا زیباترشدن، به اقتصادی بودن آن هم اندیشیده می شود. به کارگیری ژل های غیراستاندارد (قطعا ارزان تر) یا استفاده از افراد غیرمتخصص با دستمزد کمتر یکی از راهکارها برای این گونه افراد است. هدف این افراد از روش های تهاجمی مانند به کارگیری ژل افزایش اعتمادبه نفس و جلوه بیشتر در اجتماع است. این امر تنها به شرطی میسر خواهد بود که با نظر روان شناس انجام شود. در غیر این صورت پس از به کارگیری این روش ها افراد پس از طی دوره کوتاهی یا به نقایص دیگر در چهره خود پی می برند یا از عملکرد خود پشیمان می گردند.
از نظر آماری تکرار اقدامات زیبایی در حال افزایش است. پیشنهاد می شود در کنار گروه های جراحی پلاستیک از متخصصان مشاوره استفاده شود. در غیر این صورت نتیجه موردنظر بیمار و متخصصان درمانی حاصل نخواهد شد. این گونه افراد همیشه از خود باید بپرسند، چرا می خواهند خود را به دست این گونه اقدامات بسپارند؟ و نتیجه حاصل شده چه تغییراتی در زندگی و سلامت جسم و روان آنها دارد.
دکتر “بابک ساعدی” متخصص گوش ،حلق و بینی خاطرنشان کرد : رویکرد اطلاع رسانی به مردم در زمینه عمل جراحی پلاستیک باید تغییر کند و اطلاعات دقیق در اختیار بیماران قرار گیرد. عمل جراحی پلاستیک بینی از ان دسته از جراحی هایی است که در صورتی که با بررسی دقیق و کامل انجام شود عمل موفقیت آمیز خواهد بود .
ساعدی افزود : عمل جراحی پلاستیک بینی به هیچ عنوان یک عمل جراحی اورژانسی به حساب نمی آید، بلکه این جراحی باید زمانی انجام شود که فرد غیر از آمادگی جسمی از آمادگی روانی نیز برخوردار باشد.
در بعضی افراد که بینی بسیار بزرگ و نا موضون دارند , عمل جراحی زیبایی – بینی – ممکن است بتواند به افزایش اعتماد به نفس فرد کمک کند . هر چند که این افراد نیز در معرض نارضایتی بعد ازعمل قرار دارند.
ولی تقریبا در بیشتر افراد نتیجه مطلوب پس از عمل جراحی به بار نمی آید. به جرات می توان گفت که بیش از نیمی از افراد که از نتیجه عمل جراحی خود ناراضی اند به شدت از روابط اجتماعی دوری می جویند و درنتیجه عملکرد اجتماعی و شغلی آنان با اختلالات چشم گیری روبرو می شود.
بیشتر افرادی که تن به عمل جراحی زیبایی می دهند دارای یک شعار واحد هستند؛ از وضع موجود به وضعیت مطلوب. اگر شخصی از نظر منطقی و آگاهی شرایط بعد از عمل را بداند، می تواند با احساس خود مناسب تر برخورد کند. مثلا یک پرسشنامه کاربردی و پر کردن آن با سوالات مشابه زیر مطمئنا آثار منفی این احساس را تغییر خواهد داد:
«چرا می خواهم عمل زیبایی انجام دهم؟ چه کسانی مرا تشویق به این کار کرده اند؟ چه کسانی مرا از انجام این عمل بازمی دارند؟ اگر این عمل انجام شود چه چیزی به دست خواهم آورد؟ اگر این عمل انجام نشود چه مشکلی پیدا می شود؟ چه کسانی بعد از عمل به اهداف خود رسیده اند و آن اهداف کدامند؟ چه افرادی به اهداف خود نرسیده و شکست خورده اند؟ می خواهید بعد از عمل زیبایی مثل چه کسی شوید؟» و سوال های دیگر که در ذهن مراجعه کننده زوایای تاریک تصوراتش را روشن می کند.
از نظر روان شناختی در اعمال جراحی زیبایی سه وجه مدنظر است، پیش از عمل که طرح درمان مشهور شده، در طول درمان و احیای بیمار و پس از انجام عمل جراحی که نیازمند آماده سازی بسترهای فکری خود و اطرافیان وی است. انتقال درک ایجاد ارزش افزوده برای فردی که عمل جراحی روی وی انجام شده بسیار حایز اهمیت است.
اما اتفاق جالبی که در سالهای اخیر رخ داده است این که سالمندان ایرانی علاقه زیادی به جراحی زیبایی پیدا کرده اند که این مسئله به نحوی نقض کننده برخی تصورات در این باره است.
باورها بر این است که این جراحی در سن بالا به دلیل ویژگی آناتومیک بدن با مشکلاتی روبرو است. دکتر ابراهیم رزمپا، متخصص و جراح گوش، حلق و بینی و جراح پلاستیک بینی، در این باره ، گفت: گرچه به علت ویژگیهای تشریحی و روانی افراد مسن کمتر برای رینوپلاستی مناسب هستند، ولی با انتخاب مناسب بیمار، نتایج بسیار رضایت بخشی به دست میآید. به همین دلیل باور مرسوم به امتناع از جراحی زیبایی بینی در سنین بالا نیاز به تجدید نظر دارد.
تحقیقات نشان میدهد که رینوپلاستی و تغییر شکل بینی اثرات هیجانی شدیدی را به ویژه هنگامی که خواسته بیمار برآورده نمیشود، به دنبال خواهد داشت. فراهم نشدن رضایت و خواسته بیمار از جراحی زیبایی در افراد مسن از تبعات روانی بالایی برخوردار است.
دبیر انجمن روانپزشکان ایران یادآور شد: باید پیش از اقدام به این عمل از مشاوره یک روانپزشک بهره گرفت. زیرا این افراد قبل از عمل در ارتباط میان فردی دارای مشکل هستند، اغلب گوشهگیر و افسرده هستند، نسبت به ناراحتیهای خود بصیرت و بینش کافی ندارند، ناراحتی خود را به اشتباه به ظاهر خود نسبت میدهند و با عمل جراحی زیبایی برای از بین بردن آن اشکال اقدام میکنند. از نظر شخصیتی نیز اغلب افرادی که جراحی زیبایی بینی انجام میدهند، ویژگیهای وسواسی بارزی دارند و در درجه دوم، افراد دارای شخصیت خودشیفته که کمالگرایی آنها متمرکز به خود و با هدف افزایش جذابیت است، این اعمال را انجام میدهند.
به گفته دکتر رزمپا، افرادی که از نقایص مشخصی مانند ضرب دیدگی، شکستگی و یا صدمات ناشی از تصادف رنج میبرند، اغلب از جراحی بینی راضی بوده و معمولا جراحی در این افراد نتایج خوبی را به دنبال دارد. به طور کلی با توجه به مسایل روانی خاص سنین بالا به کار گرفتن تکنیکهای جراحی محافظهکارانه و تغییرات جزیی نتایج مطلوبی خواهد داشت. درغیراین صورت، اثرات مخرب روانی و شخصیتی ناشی از رینوپلاستی و تغییرات وسیع در این بیماران قابل کنترل نخواهد بود.
این جراح پلاستیک بینی مشخص کردن انگیزه بیمار از عمل زیبایی بینی بویژه در افراد مسن را مهم دانست و ادامه داد: بیماران با اختلالات واضح بینی برای عمل مناسبتر هستند. غیر از موارد ترمیمی بینی ناشی از تصادفات و ضرب دیدگیها، سایر موارد باید به دقت بررسی شده و در موارد مبهم مشاوره روانپزشکی درخواست شود.
وی ادامه داد: افرادی که در سنین بالا اقدام به جراحی زیبایی بینی میکنند، در صورتی که نقایص آشکار و واضحی نداشته باشند، باید از نظر مسایل روحی روانی مورد بررسی قرار گیرند. چرا که ممکن است در پشت پرده تقاضای افرادی که در سن بالا به دنبال زیبایی هستند، مشکلات روحی روانی نهفته باشد. در بسیاری از این افراد بویژه در مردان مسن، مشاوره روانی الزامی است. به نظر می آید فاکتور سن یکی از مسایل مهم در جراحی زیبایی بینی است. دکتر رزمپا با بیان این که عمل جراحی بینی محدودیت سنی ندارد، جراحی پلاستیک بینی در دختران را در سنین بعد از عادت ماهیانه و پسران را در سنین بعد از بلوغ مجاز دانست و گفت: در صورتی که در سنین پایین بینی مشکل عملکردی داشته باشد، میتوان با انجام عمل جراحی محدودی مشکل را برطرف و در آن میان حالت بینی را نیز اصلاح کرد.
نقش جراح و تجربه وی در انتخاب مناسب بیمار، به کارگرفتن تکنیکهای مناسب جراحی و در نظر گرفتن عوارض احتمالی ناشی از جراحی انکار ناپذیر است. در سالهای اخیر، با افزایش کنگرههای داخلی و خارجی و انتقال تجربیات و اطلاعات پزشکان به یکدیگر، پیشرفتهای خوبی در زمینه جراحی پلاستیک بینی انجام شده است.
معمولا مشاهده میشود افراد در ارزیابی نهایی نتیجه عمل عجله کرده و به دلیل نارضایتی اقدام به انجام عملهای مجدد میکنند. در اینجا این سوال مطرح میشود که آیا انجام اعمال جراحی متعدد بر روی بینی عوارضی را به دنبال ندارد؟ دکتر رزمپا در این باره توضیح داد: معمولا نتیجه اغلب جراحیهای بینی ۶ هفته تا ۳ ماه اول مشخص میشود. اما حداقل زمان لازم برای ارزیابی نهایی یک سال بعد از عمل است. این در حالی است که ارزیابی نتیجه نهایی در پوستهای ضخیم و چرب ممکن است دو تا سه سال بعد از عمل زمان نیاز داشته باشد. به طور کلی نباید در ارزیابی نتیجه نهایی جراحی بینی عجله کرد.
وی ادامه داد: ویژگیهای آناتومی بینی در عمل مجدد مانند عمل اولیه است اما برگشت به حالت طبیعی در این عملها زمان بیشتری را میطلبد. همچنین پزشکی که عمل مجدد را انجام میدهد باید از تجربه و مهارت ویژهای برخوردار باشد و صحبت با بیمار و توجیه وی از نتیجه احتمالی جراحی باید در دستور کار جراح قرار گیرد. به طور کلی افرادی که از نتیجه عمل اولیه راضی نیستند، باید حداقل یک سال بعد تقاضای عمل مجدد کنند.
دکتر رزمپا در پایان با بیان این که در زمینه عمل زیبایی بینی باید فرهنگسازی صورت گیرد، توصیه کرد: باید در انتخاب جراح دقت شود و از افرادی که از تجربه کافی در جراحی زیبایی دارند استفاده شود. پرداخت هزینه بالا دلیل بر کیفیت بالای عمل نیست. نباید فراموش کرد که بینی در درجه اول یک ارگان تنفسی است؛ بنابراین بینی باید عملکرد خود را حفظ کرده، طبیعی و متناسب با چهره باشد.خلاصه زیباتر شدن امروز بین افراد فراگیر شده است و با انتخاب نوع پوشش، آرایش مو و استفاده از زیورآلات و اتومبیل های گران قیمت و عمل های زیبایی سعی در جلب توجه دیگران از طریق زیباتر جلوه کردن دارند. اگر زیبایی بیرونی با احساس زیبا بودن درونی همراه شود می تواند در شخص تعادل روانی به وجود آورد. در غیر این صورت هرگز به زیبایی های بیرونی خود اعتقاد پیدا نمی کنیم و آنکه به چیزی تظاهر کند از درون از کمبود آن رنج می برد.
عضو گروه جامعهشناسی پزشکی و سلامت در بخش دیگری از سخنان خود، در خصوص انگیزه متقاضیان برای انجام اعمال جراحی پلاستیک نیز گفت: متخصصان جراحی پلاستیک با دیدگاهی مثبت، دلایل گرایش به این امر را در درجه اول، رفع نواقص و ناراحتیهای جسمانی و عوارض روانی ناشی از آن و سپس حس زیباپسندی و گرایش فطری انسان به زیبایی و بهبود کیفیت زندگی و درمواردی بسیار اندک (حدود ۱۰ تا ۱۵درصد) تبلیغات رسانهها، چشم و همچشمی و … عنوان کردهاند.
این در حالی است که از سوی دیگر، پزشکان گوش وحلق و بینی، روانشناسان و مردم عادی با بیان دلایلی مانند اختلالات روانی مراجعان و مسائل فرهنگی- اجتماعی، دیدگاهی منفی نسبت به این قضیه دارند. در این زمینه، به نظر میرسد باید توجه داشت که یکجانبهنگری و اختصاصی کردن اعمال جراحی به اعمال جراحی غیر ضروری نزد افراد مرفه، تا حد زیادی میتواند به معنای نادیده گرفتن اکثریتی که بنا به ضرورت به این اعمال دست میزنند و تحقیر ایشان باشد.
پروانه زاهدیفر ، تأکید کرد: بر اساس یافتههای حاصل از این پژوهش، افزایش تقاضا درگروههای سنی و جنسی مختلف، رشد و گسترش میزان اعمال جراحی زیبایی در ایران و کمبود تعداد متخصصان جراحی پلاستیک زیبایی، فرصت فعالیت را به جراحان غیر متخصص داده و منجر به بروز مشکلاتی نظیرعدم تضمین موفقیت در اعمال جراحی، روبرو شدن برخی بیماران با پیامدهای منفی ناشی از اعمال جراحی نامناسب و حتی خطرمرگ و بالطبع، افزایش میزان شکایتها از قصور پزشکی شده است. از بعدی دیگر، پیامد مجموعه عوامل فوق، طرح و بزرگ¬نمایی برخی از این موارد در رسانهها به عنوان یک مسأله اجتماعی و نوشتن مقالات و انجام مصاحبههایی در نشریاتبا هدف کاهش تمایل اقدام به این عمل از طریق تأثیرگذاری بر متقاضیان، مسئولان و وجدان جمعی جامعه بوده است. متأسفانه در این زمینه، مجموعه پژوهشها در دانشگاهها در قالب پایاننامههای دانشجویی نیز با همان تفکر قالبی و از پیش تعیین شده انجام شده که در نتیجه، در علوم فردگرا، تأکید بر اختلالات روانی و شخصیتی متقاضیان بوده و علوم اجتماعی این افراد را قربانیانی منفعل جامعه معرفی کردهاند.اقتصاد زیبایی ؛ اقتصادی نوپا اما پر درآمد
چند سالی است که واژه اقتصاد زیبایی به ادبیات اقتصاد بین المللی ایران وارد شده است که به سبب گرایش ذاتی انساانها به زیبایی و زیبایی پرستی ایجاد شده است نامی نو که بهعنوان توصیفی برای بیان چرخه پرپیچ و خم زیباسازی افراد بهکار میرود.
این اقتصاد تاکنون توانسته است با بهره گیری از تبلیغات خاکستری به رونق استفاده از لوازم مختلف آرایشی و بهداشتی و بهخصوص کاهش سن مصرفکنندگان در سراسر جهان دست یابد. اما در کنار استفاده از این قبیل لوازم متوسل شدن به انواع جراحیهایی که تنها با هدف زیباسازی بیشتر صورت میگیرد، بسیار جالب است.
حال این که شمار این قبیل جراحیها نهتنها در جهان که بیشتر در کشورهای آسیایی و عربی رشد فزاینده ای یافته است و بانوان اصلیترین مشتریان کلینیکهای جراحی پلاستیک را تشکیل میدهند می آید: امروز رواج مصرف لوازم آرایشی چنان رونق پیدا کرده است که در هر ثانیه در جهان ۲۲ روژلب به فروش میرسد. نکته اینکه بخش عمده این فروش در عربستان و ایران صورت میگیرد.
آمار نشان میدهد که در عربستان سعودی در سال ۲۰۰۵ زنان، یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو برای آرایش خود هزینه کردهاند. در ایران نیز با آنکه آمار مصرف لوازم آرایش به پای عربستان نرسیده اما در جای خود تکان دهنده است.
سال ۲۰۰۴ بیش از ۳/۳ میلیارد دلار لوازم آرایشی و عطر و ادکلن وارد خاورمیانه به ویژه ۲ کشور عربستان و ایران شده و این رقم نسبت به سال قبل از آن ۱۲ درصد افزایش داشته است. عربستان و ایران ۲ مصرفکننده عمده لوازم آرایشی و عطر و ادکلن در سال ۲۰۰۴ بودهاند و پس ازآنها، به ترتیب کشورهای مصر، امارات، کویت و لبنان قرار گرفتهاند
در ایران سالانه حدود یک میلیارد دلار لوازم آرایشی و بهداشتی مصرف میشود. این رقم در حالی توجه را به خود جلب میکند که گردش مالی در سیستم جراحی پلاستیک هر روز بیشتر میشود. با وجود آنکه آماری رسمی مبنی بر شمار جراحیهای پلاستیک صورت گرفته در هر سال در ایران عملا وجود ندارد، اما همین ارقام جسته و گریختهای که اعلام میشود خود تکاندهنده است. این رقم محصولات بهداشتی که به منظور لاغری استفاده میشود را نیز در برمیگیرد.
در بین عملهای جراحی زیبایی جراحی پلاستیک بینی از شیوع نسبتا بالایی برخوردار است که البته آمار دقیقی از تعداد انجام این عمل در هر سال در دست نیست. در کنار عملهای جراحی، استفاده از داروهایی چون بوتاکس نیز بسیار پرطرفدار شده است. روزانه در تهران بین ۳ تا ۴ هزار نفر برای تزریق بوتاکس و رفع چین و چروکهای پوستی به کلینیکهای زیبایی مراجعه میکنند تا آنجا که گفته میشود در هر سال بالغ بر ۱۸۲ میلیارد تومان برای رفع چین و چروک هزینه میشود. متخصصان زیبایی بر این عقیدهاند که طی دو سال اخیر بین ۳۰ تا ۵۰ درصد بر تعداد مصرفکنندگان آمپولهای ضدچروک اضافه شده و این رشد به ۶۵ درصد هم خواهد رسید.
هرچند آمار اعمال جراحی زیبایی در جهان روبه افزایش است در ایران این ارقام رشدی تکاندهنده را به نمایش میگذارد. شمار اعمال زیبایی در جهان در سال ۲۰۰۵ رشدی بیسابقه داشت بهطوری که فقط در آمریکا این اعمال جراحی ۱۰ میلیون و ۲۰۰ مورد بود و نسبت به سال قبل از آن ۱۱ درصد رشد داشت. قیاسهایی از این دست موجب شده است تا ایران بتواند حائز رتبه اول جراحی پلاستیک در جهان شود. همانطور که گفته شد به دلیل آنکه آمار جراحی پلاستیک در کشور ثبت دقیق نشده و البته به لحاظ هزینه نیز از تعرفهای مشخص برخوردار نیست، آمارهای چندان قابل اعتمادی در مورد آن وجود ندارد. با این وجود از همین اطلاعات ناچیز نیز نمیتوان چشم پوشید.
یعنی اگر رقم ۱۸۲ میلیارد تومانی که در هر سال در کشور صرف برطرف شدن چین و چروک خانمها و آقایانی بدانیم که با پیری مقابله میکنند، باید گفت که بهطور تقریبی در هر سال در کشور هزینهای معادل قیمت فروش ۲ میلیون بشکه نفت به از بین بردن چین و چروک صورتهایی اختصاص مییابد که به هر حال روزی پیر خواهند شد.
با این رویکرد و رشد فزایندهای که آمار استفاده از این قبیل ابزار برای زیباسازی هرچه بیشتر و جوانی ابدی روبه افزایش قطعا جابهجایی نقدینگی کلان را در این عرصه باید انتظار داشت بدین ترتیب ظاهرا زیبایی ابدی آنقدرها هم ارزان نیست و چه بسا بسیار هم گران تمام میشود. بازار محصولات آرایشی و بهداشتی جولانگاه قاچاقچیان
ز دیرباز افزایش مصرف با پدیده قاچاق همراه بوده است و از آنجا که زیبایی یکی از این مواردی است که به سبب بعد روانی آن افراد به هر قیمتی به دنبال به دست آوردن آن هستند پای قاچاقچیان را به این عرصه باز می کند.
آمار دقیقی از میزان این محصولات در کشور در دست نیست اما برخی از کارشناسان این آمار را ۵۰ و برخی این عدد را تا ۸۰ درصد نیز عنوان کردهاند، اما هرچه است، میزان محصولات قاچاق آرایشی در بازار تهران عدد بسیار زیادی است.
این در حالی است که مدیرکل داروی وزارت بهداشت، با اشاره به پایین آمدن سن مصرف لوازم آرایشی در کشور نسبت به دیگر کشورها اعلام کرد متاسفانه وضعیت تقلب در این موارد بسیار بالاست و مضرات ناشی از آن برای کودکان بیشتر است.
برآوردهای غیررسمی حاکی از آن است که حداقل ۲۵ تا ۳۰ درصد کل محصولات آرایشی موجود در بازار کشور تقلبی و غیراستاندارد است و از افغانستان، پاکستان و کشورهای حوزه خلیج فارس، از طریق قاچاق و تجارت چمدانی وارد کشور میشود.متاسفانه در سالهای اخیر شاهد فعالیت گسترده دستفروشان خیابانی بودهایم که لوازم آرایشی میفروشند. کافی است سری به خیابانهای پرتردد بزنید تا این دستفروشها را در حالی که جمعی از مردم آنها را دوره کردهاند ببینید. معمولا بساط آنها مملو از لوازم آرایشی تقلبی است.
با این وجود مشتریان زیادی هم دارند؛ افرادی که حتی با وجود آگاهی از تقلبی بودن لوازم آرایش به دلیل ارزان بودن آنها را میخرند، بدون آنکه به عواقب آن فکر کنند. البته اجناس تقلبی محدود به دستفروشان و قیمتهای پایین نیست. مواد آرایشی و بهداشتی که به صورت قاچاق وارد میشود با خواص اغواکنندهای مانند کرمهای ضدچروک، سفیدکننده یا شامپوهای رویش مو و تقویتکننده پوست با مارکهای تجارتی معروف و به قیمت گران در بسیاری از مغازهها، سوپرمارکتها و حتی داروخانهها عرضه میشود.
تلقی مصرفکنندگان این است که مواد آرایشی و بهداشتی هر چه گرانتر باشد، کیفیت بالاتری دارد و متاسفانه قاچاقچیان از این باور عمومی سوءاستفاده میکنند. بسیاری از این لوازم آرایشی در شرایط غیراستاندارد تهیه میشوند ممکن است مقدار زیادی میکروب به همراه داشته باشند که این مواد میکروبی برای لوازم آرایش چشمی همچون ریملها بسیار خطرناک است.اکثر لوازم آرایشهای تقلبی حاوی ژلاتینهای نامرغوب و غیربهداشتی هستند. در این حالت ژلاتینی که مستقیما از بدن حیوان خارج میشود هیچ تغییری نمییابد، به همین دلیل به عنوان جزیی از بدن حیوان حاوی ویژگیهای آن است و اگر تهیه غیربهداشتی باشد یا احشام بیمار باشند و عامل بیماریزا به حرارت پایین حساس نباشد، منتقل میگردد، البته دوره کمون آن هم طولانی است و به مدت ۲۰ سال میباشد که در آینده مشکلساز خواهد بود.در بعضی موارد جنون گاوی از طریق ساختن لوازم آرایشی غیربهداشتی از حیوان به انسان منتقل میگردد: مواد آرایشی مانند رژ لب که در حین غذا خوردن وارد بدن میشوند در صورت داشتن فلزات سنگین و مواد نامرغوب گیاهی، عوارض ناشناختهای در بدن ایجاد خواهند کرد.جدا از تولید، نحوه نگهداری لوازم آرایش تا هنگام فروش نیز مهم است.
انتقال لوازم آرایشی از کارخانه به محل فروش باید با رعایت شرایط بهداشتی باشد. در بسیاری موارد، لوازم آرایشی آفتاب میخورد و یا حرارت آن نامناسب است، البته تغییر ناگهانی هوا هم میتواند مشکل دیگری باشد، چون این مواد آرایشی در هوای گرم ذوب و در هوای سرد نیز منجمد میشود و ممکن است این مواد چندین بار ذوب و منجمد شوند و کیفیت و ویژگی خود را از دست میدهندفروش ۲۲ رژ لب در هر ثانیه در جهان
برای افرادی که دنبال یک کسب و کار شیک و نان و آب دار و زود باز ده هستند فروشگاه لوازم آرایشی بهداشتی حرف اول را می زند.
به همین دلیل هم بسیاری از جوانان با وجود تحصیلات دانشگاهی و گرفتن تخصص های مختلف ازحقوق کارمندی دست شسته اند و فروشنده لوازم آرایش شدند. علاوه برایران که جزء پرمصرف های لوازم آرایشی درجهان شناخته می شود، صنایع وابسته به زیبایی امروزه کاملاً جایگاه خود را در کشورهای پیشرفته باز کرده و غول های صنایع آرایشی و بهداشتی جهان نیز با توجه به نیاز مشتریان خود و سلیقه آنها روز به روز محصولات جدیدی را روانه بازار می کنند.
امروزه رواج مصرف لوازم آرایشی چنان رونق پیدا کرده است که در هر ثانیه در جهان ۲۲ رژ لب به فروش می رسد. جالب اینجاست که بخش عمده فروش این محصولات آرایشی در عربستان و ایران انجام می شود آمارها نشان می دهد در عربستان سعودی در سال ۲۰۰۵ زنان بیش از یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو برای آرایش خود هزینه کرده اند.در ایران نیز با اینکه آمار مصرف لوازم آرایشی به پای عربستان نرسیده اما در نوع خود جالب است براساس آمار موجود در ایران سالانه حدود یک میلیارد دلار لوازم آرایشی و بهداشتی مصرف می شود.
استفاده از لوازم آرایشی در ایران دیگر نه سن خاصی دارد و نه قشر خاصی. امروزه اکثر دختران و زنان ایرانی استفاده از لوازم آرایشی را جزء لاینفک زندگی خود می دانند و این تمایل باعث شده کشورمان تبدیل به سومین مصرف کننده لوازم آرایش در خاورمیانه و هفتمین وارد کننده لوازم آرایشی در جهان شود.
اینطور که رسما اعلام شده، زنان ایرانی سالانه نزدیک به یک میلیارد تومان لوازم آرایش می خرند از سوی دیگر سن مصرف لوازم آرایش نیز به ۱۵ سال رسیده است و این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته تمایل به آرایش بیشتر در بین زنان مسن دیده می شود که طراوت و شادابی پوست خود را از دست داده اند.
اما مصرف محصولات آرایشی و بهداشتی در شرایطی در ایران روند صعودی یافته که تولید کنندگان داخلی این حوزه از واردات بی رویه و بعضاً بی کیفیت به ویژه از چین رنج برده و جزء مظلوم ترین صنایع بوده اند.
در همین زمینه یکی ازاعضاء اتحادیه صنف لوازم آرایشی اصفهان درگفتگو با خبرنگارایمنا ضمن ابراز رضایت از فعالیت ارگان های ذی ربط درطول سال جاری نسبت به سال های گذشته، تاکیدکرد: نبود نظارت در زمینه برچسب ها و نوشته های روی لوازم آرایشی خارجی می تواند زمینه بهتری برای ورود اجناس بی کیفیت و غیراستاندارد خارجی را فراهم کند.
علاوبراین، اتحادیه صنف لوازم آرایشی بهداشتی اصفهان عامل اصلی پرفروش بودن محصولات وارداتی با برچسب های مشابه را قیمت پایین آن دانست که در چنین شرایطی قیمت پایین کالاهای بی کیفیت و غیراستاندارد مردم را به سمت خود جلب کرده و حتی با وجود باکیفیت بودن تولیدات داخل این محصولات فروش چندانی ندارند
این اتحادیه تفاوت فاحش قیمت ها را عامل اصلی قاچاق مواد آرایشی عنوان کرد و گفت: اگر کسی بخواهد این مواد را از راه قانونی وارد کند، آن قدر گران برایش تمام می شود که مجبور است از راه قاچاق با قیمت کمتری وارد کند.
این اتحادیه همچنین وظیفه نهادهایی مانند وزارت بهداشت، بازرگانی و سازمان استاندارد را در رفع این معضل بسیار سنگین دانست وتاکیدنمود محصولات و مواد آرایشی که توسط دستفروش های کنار خیابان و بوتیک های بدون نام و نشان معتبر به مردم عرضه می شود عمدتاً تاریخ مصرف گذشته و دارای مواد ترکیبی و شیمیایی غیراستاندارد هستند.
همچنین یکی دیگر ازمشکلات دراین زمینه طبقه بندی شدن نمایندگی ها و تفکیک نوع محصولات آرایشی درهریک ازمناطق اصفهان است.به طوری که هرجنسی درهرمغازه ای یافت نمی شود
به نظر می رسد وضعیت بازار محصولات آرایشی و بهداشتی در جهان طی سال های آینده بسیار پیچیده تر از وضعیت فعلی نیز خواهد شد چراکه طی سال های اخیر حتی مردان نیز به سمت مصرف لوازم آرایشی روی آورده اند و رونق بازار این محصولات را دو چندان کرده اند.
تنها ۱۰ درصد لوازم آرایشی موجود در بازار از مجاری قانونی وارد کشور می شود
درباره لوازم آرایشی و عوارض استفاده مکرر آن مطالبی شنیده اید و خوانده اید اما متاسفانه با وجود اطلاعات کم و بیش افراد به ویژه زنان درباره تاثیر مضر این لوازم بر پوست، هم چنان مصرف لوازم آرایشی در کشور ما بسیار بالاست و تلاش و تمنای جوانان برای کسب زیبایی بیشتر، سبب رونق بازار فروش لوازم آرایشی و بهداشتی در کشور شده است.
طبق آمار ایرانی ها از نظر رشد مصرف لوازم آرایشی جزو صدر نشین ها هستند و این در حالی است که بازار قاچاق لوازم آرایشی بسیار پررونق است و مهم تر این که محصولات قاچاق اغلب تقلبی است و جالب این که تقلب در حوزه لوازم آرایشی بسیار بیشتر از حوزه غذا و داروست.
تنها ۱۰ درصد لوازم آرایشی موجود در بازار از مجاری قانونی وارد کشور می شود و ۹۰ درصد آن به صورت غیرقانونی وارد شده و به دست مصرف کننده می رسد و بنا به نظر برخی ایران ، پس از عربستان دومین و یا سومین مقام مصرف کننده لوازم آرایشی در خاورمیانه را به خود اختصاص می دهد. طبق آمارها زنان جهان سالانه ۱۶۰ میلیارد دلار به منظور زیبایی خود هزینه صرف می کنند و در این میان زنان ایرانی چیزی حدود یک میلیارد دلار برای زیبایی خود هزینه می کنند. سرانه مصرف لوازم آرایشی هر فرد در خاورمیانه سالانه ۳۳۴ دلار است . سن مصرف لوازم آرایشی در ایران به ۱۵ سال رسیده است در حالی که در کشورهای توسعه یافته، تمایل به آرایش در بین زنان مسن دیده می شود که طراوت و شادابی پوست خود را از دست داده اند.
بدون شک استفاده بیش از حد از لوازم آرایشی یک پدیده روانی اجتماعی است که بررسی آن را باید به کارشناسان امر واگذار کرد. شاید افزایش اطلاعات مصرف کنندگان لوازم آرایشی درباره مضرات این لوازم بتواند در استفاده بی رویه از آن ها هشداردهنده باشد. برای بررسی تاثیر لوازم آرایشی بر سلامت پوست از یکی از متخصصان پوست و مو کمک گرفتیم.
دکتر محمد جواد یزدان پناه، متخصص پوست و مو درباره انواع لوازم آرایشی در بازار نیز یادآور می شود: در بحث لوازم آرایشی باید یک نکته کلیدی را در نظر گرفت و آن تفاوت لوازم آرایشی استاندارد و مورد تایید وزارت بهداشت و لوازم آرایشی غیراستاندارد است. این نکته از این رو اهمیت دارد که لوازم آرایشی استاندارد و غیر استاندارد می تواند به پیدایش موارد حساسیتی بینجامد.
طبیعی است که لوازم آرایشی غیر استاندارد می تواند مضرات بیشتری داشته باشد. بنابراین واکنش حساسیتی یکی از شایع ترین عوارض استفاده از انواع لوازم آرایشی است و ایجاد حساسیت غیرقابل انتظار نیست. سوزش، خارش، خشکی و قرمزی همگی از نشانه های حساسیت است و در ترکیبات غیراستاندارد این واکنش ها بیشتر است.
التهاب و تحریک مداوم پوست در پی استفاده مکرر از لوازم آرایشی در طول زمان می تواند به پدیده شایع پیری پوست بینجامد. دکتر سیدمجتبی امیری، متخصص پوست در توضیح علت پیر شدن پوست در اثر استفاده از لوازم آرایشی می گوید: محصولات آرایشی اصولا نه تنها هیچ اثر مثبتی بر روی پوست ندارد، بلکه باعث بسته شدن منافذ پوست شده و خطر ابتلا به چین و چروک و پیری زودرس را افزایش می دهد، در سطح پوست به طور طبیعی، منافذ عرقی وجود دارد که به وسیله تعریق، رطوبت پوست را تامین می کند علاوه بر این منافذ دیگری در پوست صورت قرار دارد که چربی ترشح شده در سلول های پوست را به سطح پوست می آورد و باعث شادابی و طراوت پوست می شود. استفاده زیاد از محصولات آرایشی باعث می شود به مرور زمان منافذ پوست بسته شده و خطر افزایش جوش ها و حساسیت های پوستی افزایش پیدا کند.
دکتر یزدان پناه نیز با اشاره به بسته شدن منافذ پوست و احتمال بروز جوش های پوستی می گوید: در زنان پیدایش ضایعات آکنه ای در اثر مصرف بی رویه لوازم آرایشی بسیار شایع است. اکثر ترکیبات آرایشی چرب است و با بستن منافذ طبیعی پوست، جوش های ریزی روی پوست ظاهر می شود و ممکن است به ایجاد التهاب بینجامد. این مسئله به ویژه در دختران جوان که پوست های چرب دارند، شایع تر است. توجه کنید که عوارضی که ذکر شد می تواند حتی با مصرف لوازم آرایشی استاندارد هم بروز پیدا کند و تمامی این عوارض به صورت شدیدتر در مورد محصولات غیرمجاز هم دیده می شود. محصولات غیرمجاز علاوه بر این عوارض می تواند آلودگی های میکروبی و قارچی را برای مصرف کننده در پی داشته باشد به ویژه اگر به صورت مشترک استفاده شود.
لوازم آرایشی که توسط خریداران مختلف تست می شود تا در نهایت به دست مصرف کننده می رسد می تواند آلودگی و عفونت قارچی داشته باشد و فرد را دچار عوارض متعدد کند. توصیه اکید ما به مصرف کنندگان محصولات آرایشی این است که علاوه بر توجه به شکل بسته بندی و پلمب بودن محصول، به استانداردهای وزارت بهداشت و استانداردهای تولیدکننده به هنگام خرید دقت کنند تا کمتر دچار این عوارض شوند. تاریخ مصرف هم بسیار مهم است زیرا این محصولات با اتمام تاریخ مصرف عوارض جدی برای مصرف کننده به همراه دارد که از شایع ترین آن ها ایجاد جوش های قرمز و سرسفید عفونی و میکروبی در سطح پوست است.
از آن جا که اطراف چشم دارای پوست بسیار حساسی است استفاده مشترک از این محصول آرایشی می تواند باعث ایجاد حساسیت و دیگر عوارض برای فرد شود و آلودگی را از یک نفر به نفر بعدی منتقل کند. خرید محصولات آرایشی از فروشگاه های معتبر نیز بسیار مهم است و خرید از دستفروش ها یا مغازه دارانی که در کنار سایر اقلام به فروش لوازم آرایشی اقدام می کنند توصیه نمی شود زیرا این افراد اغلب لوازم آرایشی غیراستاندارد و قاچاق با قیمت های اندک به مشتریان خود عرضه می کنند.
وی با اشاره به جوان بودن پوست و چربی بیشتر پوست جوانان توصیه می کند جوانان کمتر از لوازم آرایشی استفاده کنند زیرا این محصولات یکی از شایع ترین دلایل بروز آکنه است. برخی ترکیبات آرایشی آکنه زاست و به تشدید آکنه پوست در سنین جوانی کمک می کند.
محصولات آرایشی در صورت استفاده باید در کوتاه ترین زمان ممکن استفاده شود و به سرعت از سطح پوست پاک شود، به هنگام پاک کردن محصولات آرایشی نیز شستن نامناسب، کشیدن پوست به ویژه پوست اطراف چشم می تواند به پوست آسیب برساند و بهتر است با استفاده از شیرپاک کن سطح پوست تمیز شود سپس با آب سرد پوست را آبکشی کرده و با مرطوب کننده آن را ماساژ داد. هم چنین بهتر است پوست قبل از خواب تمیز شود زیرا تماس طولانی پوست با محصولات آرایشی می تواند به واکنش های حساسیتی منجر شود و از آن جا که منافذ پوست بسته است، پوست آسیب می بیند.
این متخصص پوست درباره بهداشت چشم و استفاده از محصولات آرایشی مخصوص چشم توضیح می دهد: تمامی نکاتی که ذکر شد باید در مورد چشم رعایت کرد به علاوه این نکته که چشم و پوست اطراف آن بسیار حساس است و باید مراقبت و نگهداری از آن را به مراتب بیشتر انجام داد. هم چنین در مورد تاتو باید متذکر شد که انجام تاتو از نظر پزشکی مورد تایید نیست اما متاسفانه هم اکنون در جامعه بسیار شایع است زیرا در واقع وارد کردن رنگدانه به داخل پوست است و عوارضی که می تواند داشته باشد شامل انتقال عفونت و واکنش بدن نسبت به رنگدانه است. تاتو فقط در شرایط استثنایی و با در نظر گرفتن ریسک آن و استفاده از امکانات کاملا بهداشتی قابل تجویز است. اغلب تاتوهای زیبایی خطر بالایی دارد زیرا مضرات آن بیش از مزایای آن است و انجام آن از نظر پزشکی مردود است.
امید است روزی با روشنگری هایی که در حوزه زیبایی شناختی به افراد داده می شود شاهد کاهش عوارض مصرف این محصولات در کشور باشیم.
گزارشی هولناک از خود آرایی
- فروردین ۱۵, ۱۳۹۲
- ۰۰:۰۰
- No Comments
- تعداد بازدید 79 نفر
- برچسب ها : آرايش, اعتماد به نفس, الگوهاي زندگي, تهديدهاي رسانه اي, تهدیدها, جراحي, دانستنيهاي خانم ها, دانستنی ها