تجارت عجیب
کارهای خدا مثل همیشه عجیب و غریب است و البته مثل همیشه از روی حکمت؛ مثلاً وقتی قرار باشد خداوند نرخ سود ما را در معاملهای که با دیگران میکنیم، مشخص کند، سختگیر است و با این وصف، بهظاهر سود اندکی نصیب ما میشود. تازه با کلی سفارش و توصیه روبهرو میشویم تا مبادا حقی از دیگری ضایع کنیم، اما همین خدا در معاملهای که با خودش میکنیم، با شرط اخلاص، سود کلان میدهد و اهل سختگیری هم نیست. باور نمیکنید؟!
یک نمونهاش آیه ۲۶۱ سوره بقره که مثال کشت دانه گندم را برایمان میزند و مزد ۷۰۰ برابری در مقابل یک عمل ما میدهد. جالب اینکه ما در قرآن با پاداش «بغیر حساب» هم روبهرو میشویم که ترجمه سادهاش میشود بیحد و مرز، با این تفاوت که بیحد و اندازه از نگاه خدا با نگاه انسانهای حسابگر زمینی خیلی تفاوت دارد. خب، خیلی طبیعی است که در معامله با خدا سودهایی به این بزرگی نصیب ما بشود. حضرت علی(ع) هم فرمود: «آنکه با دستی کوتاه ببخشد، از دستی بلند پاداش میگیرد.»۱
نکته عجیب دیگر اینکه در معاملههای دنیایی هر چند پرسود، احتمال ضرر هم وجود دارد یا حتی ورشکستگی، اما در این تجارت، فقط بهره است و منفعت، بیزوال و زیان، این را آیه ۲۹ سوره فاطر میگوید.
لابد تا حالا حدس زدهاید که از کدام عمل خیر سخن میگوییم و اگر نه، لازم است بگوییم این کار نیک با صفتهای ناپسند بخل و طمع یکجا جمع نمیشود. در ضمن، ارتباط مستقیمی دارد با محرومان و مستمندان و البته با اخلاص و در خیلی جاها با پنهانکاری و دوری از ریا، از این نکته هم نباید غفلت کرد که این عمل باید از آنچه دوست داریم باشد نه از هر چه دورریختنی است و بیاهمیت، شاید این نکته پایانی بدیهی است که باید از مال حلال باشد والا هر چند زیاد، پذیرفته نمیشود. با این همه توضیح شما الان حتماً میدانید از چه صحبت میکردیم.