برخی علائم و نشانه‌ها وجود دارند که نباید از کنار آن‌ها به‌سادگی عبور کرد و آن‌ها را نادیده گرفت مثل کاهش وزن غیر طبیعی، خواب بیش از اندازه یا علائم دیگر که در ادامه این مطلب به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
شاید گاهی اوقات تشخیص این موضوع که “چه زمانی نیاز به مراجعه به پزشک است؟” کمی دشوار باشد. روشن است که هر شخص با داشتن علائمی چون درد قفسه سینه، ضعف ناگهانی، سرگیجه شدید یا تغییر در بینایی در اسرع وقت به پزشک مراجعه می‌کند چراکه این علائم واقعاً شدید، دلهره‌آور و گاهی غیرقابل‌تحمل میشوند. در مقابل اما علائم و نشانه‌هایی وجود دارند که شاید اهمیت زیادی به آن‌ها داده نشود. به‌طور مثال برخی افراد بعضی از علائم و نشانه‌های بیماری را با علائم افزایش و کهولت سن اشتباه می‌گیرند و اهمیتی به آن‌ها نمی‌دهند. حال سؤال اینجاست که چطور می‌توان بین علائم طبیعی و نرمال ناشی از افزایش سن و علائمی که ممکن است جدی‌تر و ناشی از بیماری باشند تمایز قائل شد؟ همچنین باید همیشه به یاد داشته باشیم که تأخیر در تشخیص و واکنش مناسب نسبت به این علائم و نشانه‌ها می‌تواند در بسیاری از مواقع، آثار قابل‌توجهی روی سلامتی انسان داشته باشد.
پزشکی که حدود دو دهه به انتشار مطالب و تجربیات پزشکی خود مشغول است در این مورد می‌گوید: “سال‌هاست که بیمارانی می‌بینم که مدت‌زمان زیادی را از دست داده‌اند و صبر کرده‌اند (منظور او، عدم مراجعه به پزشک و اقدام برای درمان است). در واقع اغلب این افراد نمی‌دانستند علائمی که در حال تجربه کردن آن هستند نشان‌دهنده یک اتفاق و تغییر بزرگ در بدن آن‌هاست و آن‌ها می‌پنداشتند که این علائم طبیعی است و نیازی به مراجعه به پزشک ندارد.”
در ادامه به این علائم اشاره می کنیم:
۱- کاهش وزن غیرمنتظره
طبیعی است که برخی افراد دوست دارند وزن خود را کاهش دهند. اما توجه داشته باشید که این کاهش وزن باید یک دلیلی مثل ورزش کردن یا استفاده از یک رژیم غذایی داشته باشد. در واقع اگر شخصی دچار کاهش وزن غیرمنتظره شود یا به عبارت دیگر خودش برای کاهش وزن هیچ تلاشی انجام نداده باشد و بی‌دلیل دچار کاهش وزن شده باشد، می‌تواند نشان از بیماری باشد که باید مورد بررسی قرار گیرد؛ به‌ویژه اگر این کاهش وزن به ۴.۵ تا ۶.۵ کیلوگرم رسیده باشد. باید بدانید که انسان‌ها معمولاً با روند افزایش سن دچار افزایش وزن میشوند. بنابراین کاهش وزن غیرعمدی می‌تواند نشانه‌ای برای وجود یک مشکل جدی باشد و نباید به‌سادگی آن را به عنوان علائم افزایش سن در نظر گرفت. گفتنی است کاهش وزن می‌تواند یکی از علائم بیماری سرطان باشد. همچنین بیماری‌هایی نظیر سلیاک، مشکلات تیروئیدی، HIV و هپاتیت C نیز می‌توانند این نشانه را به همراه داشته باشند.
۲- خالی که تغییر رنگ می‌دهد
هرگز خالی که تغییر رنگ، شکل یا اندازه می‌دهد را نادیده نگیرید. خوب است که هرساله یک چک‌آپ پوستی از کل بدن توسط یک متخصص پوست انجام دهیم. سرطان پوست شایع‌ترین نوع سرطان است و این واقعیت می‌تواند ناشی از این باشد که اغلب مردم تا مورد آزمایش و بررسی مکرر و منظم جهت تشخیص نقاط محتمل و دارای استعداد برای بروز سرطان قرار نمی‌گیرند قبل از آنکه این نقاط به مشکلی جدی تبدیل شوند. بنابراین باید این تفکر اشتباه را که هر خال و نقطه‌ای فقط یک خال ساده و بی‌خطر است کنار گذاشت.
۳- خواب بیش از اندازه
البته شاید برخی از مردم بگویند: “خوابیدن زیاد مشکلی است که آرزوی آن را داریم.” اما خوب است بدانیم که اگر فردی بیشتر از ۹ ساعت در شبانه‌روز می‌خوابد، باید این مسئله را موردبررسی قرار دهد چراکه این خواب زیاد می‌تواند تأکید می‌شود می‌تواند نشانه‌ای برای بیماری‌هایی مثل افسردگی، التهاب مزمن و یا حتی ام‌اس باشد. اگر شما معمولاً همیشه خسته هستید، در طول روز می‌خوابید و اضافه‌وزن نیز دارید، باید بگوییم که خواب بیش‌ازحد در شما ممکن است ناشی از وضعیتی به نام حمله خواب یا نارکولپسی باشد.
۴- سرفه مزمن
اگر دچار سرفه‌ای شدید که بیش از ۲ ماه به طول انجامیده، بنابراین نیاز است این موضوع را نیز مورد بررسی قرار دهید. سرفه مزمن علاوه بر اینکه مزاحم و آزاردهنده است، همچنین می‌تواند نشان از این باشد که در بدن شما همه‌چیز به‌خوبی پیش نمی‌رود و یکجای کار ایراد دارد. به‌طور مثال بیماری آسم و یا ریفلاکس اسید می‌تواند باعث این سرفه‌ها باشد.
۵- درد در یک‌چهارم سمت راست پایین شکم
توجه داشته باشید که منظورمان درد ملایم و طبیعی شکم نیست. منظور ما درد شکمی در ناحیه‌ای ویژه و به‌خصوص یک‌چهارم سمت راست پایین است که اگر برای چند روز ادامه داشته باشد یا به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای شدید باشد باید مورد آزمایش قرار گیرد. گفتنی است معمولاً آپاندیس با درد در ناحیه و اطراف ناف شناخته می‌شود اما می‌تواند با درد ناراحت‌کننده و رو به افزایش در سمت راست شکم نیز بروز کند. بنابراین نباید این درد را نادیده گرفت. برخی افراد فکر می‌کنند این درد ناشی از مشکلاتی مثل سوءهاضمه یا مشکلات ویروسی است. برخی نیز زمانی طولانی را در انتظار بهبود این درد از دست می‌دهند تا سرانجام دچار پارگی آپاندیس و نیاز به عمل جراحی میشوند.
۶- درد مزمن
شاید بهتر باشد ابتدا توضیح دهیم که به چه چیزی مزمن می‌گویند. به عقیده پزشکان دردهای روزانه که بیش از ۱۲ هفته طول بکشد را درد مزمن می‌گویند. در واقع این رویداد طبیعی نیست (در هیچ سنی طبیعی نیست) که هر روز درد داشته باشید و این درد به‌طور قابل‌ملاحظه بر فعالیت‌های روزانه شما تأثیر بگذارد و زندگی انسان را دچار محدودیت کند. لازم به ذکر است دردهای ناشی از افزایش و کهولت سن نباید دلیلی عمده برای محدود کردن زندگی انسان باشد. بنابراین دلیل دردهای مزمن باید تشخیص داده شود از همین رو باید به پزشک مراجعه کرد. گفتنی است در دهه‌های گذشته چیزهای زیادی در مورد مکانیسم‌های زیست‌شناختی و عصبی شناختی درد آموخته‌اند و درمان‌های جدیدی اعم از پزشکی و غیرپزشکی به وجود آمده‌اند که می‌توانند در تسکین درد به ما کمک کنند. بنابراین هیچ ضرورتی ندارد که بی‌دلیل، از دردی که برای آن درمان وجود دارد رنج برد.
بدن انسان دارای خواص برقراری ارتباط و توانایی ارسال پیام پیچیده‌ای است، از همین رو اغلب با نشان دادن علائمی به ما می‌گویند که چه مشکلی وجود دارد. البته ما باید به آن‌ها با دقت توجه کنیم. بنابراین هر زمان که احساس کردیم چیزی در بدنمان درست نیست و علائمی دریافتیم که شرایط به‌خوبی پیش نمی‌رود، باید آن را موردبررسی قرار دهیم.
