چند درس از آیه‌های قرآن
حسن مددخانی
هر کس باید شایسته تلاشش پاداش بگیرد. اگر صاحب نمره ۲۰ را کنار نمره ۱۲ قرار دهیم، دانش‌آموز برتر، درس خواندن را کنار خواهد گذاشت.
«وَسَنَزِیدُ الْمُحْسِنِینَ؛ و به نیکوکاران پاداش بیشتری خواهیم داد».
بقره، آیه ۵۸
*
تحریف‌های پیچیده، گاهی با تغییرهای کوچک و حرف‌های بسیار ساده کلید می‌خورد.
«فَبَدَّلَ الَّذِینَ ظَلَمُوا قَوْلًا غَیْرَ الَّذِی قِیلَ لَهُمْ؛ اما افراد ستمگر، این سخن را که به آن‌ها گفته شده بود، تغییر دادند».
بقره، آیه ۵۹
*
هر انتخابی که رنگ خدا به خود نگیرد، بدترین انتخاب است.
«قَالَ أَتَسْتَبْدِلُونَ الَّذِی هُوَ أَدْنَى بِالَّذِی هُوَ خَیْرٌ؛ موسی گفت: آیا چیز پست‌تر را به‌جای یک چیز بهتر انتخاب می‌کنید؟!»
بقره، آیه ۶۱
*
آرامش را در «بیکاری و تفریح» جست‌وجو نکنیم، آرامش را در دل «کار برای خدا» خواهیم یافت.
«مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ؛ کسانی که به خدا و روز رستاخیز ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند، پاداششان نزد پروردگارشان مسلم است؛ و هیچ‌گونه ترس و اندوهی برای آن‌ها نیست».
بقره، آیه ۶۲
*
اگر فردی حرف ما را هضم نکرد، او را حذف نکنیم.
«وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تَذْبَحُوا بَقَرَهً قَالُوا أَتَتَّخِذُنَا هُزُوًا قَالَ أَعُوذُ بِاللَّهِ أَنْ أَکُونَ مِنَ الْجَاهِلِینَ؛ و (به یاد آورید) هنگامی را که موسی به قوم خود گفت: خداوند به شما دستور می‌دهد ماده‌گاوی را ذبح کنید؛ گفتند: «آیا ما را مسخره می‌کنی؟» [موسی] گفت: به خدا پناه می‌برم از این‌که از جاهلان باشم».
بقره، آیه ۶۷
*
اگر در معرفی دین کوتاهی کنیم، دشمنان دین، دست مردم را از رسیدن به دین واقعی کوتاه خواهند کرد.
«فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ یَکْتُبُونَ الْکِتَابَ بِأَیْدِیهِمْ ثُمَّ یَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِاللَّهِ؛ پس وای بر آن‌ها که نوشته‌ای با دست خود می‌نویسند، سپس می‌گویند: این، از طرف خداست!»
بقره، آیه ۷۹
*
عده‌ای چون نمی‌توانند و یا نمی‌خواهند بهشت دائمی را برای خود ایجاد کنند، جهنم دائمی را انکار می‌کنند.
«وَقَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَیَّامًا مَعْدُودَهً؛ و گفتند: هرگز آتش دوزخ، جز چند روزی، به ما نخواهد رسید!»
بقره، آیه ۸۰
*
وقتی گناه بکاریم، آتش درو خواهیم کرد.
«بَلَى مَنْ کَسَبَ سَیِّئَهً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِیئَتُهُ فَأُولَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ؛ آری، کسانی که کسب گناه کنند، و آثار گناه، سراسر وجودشان را بپوشاند، آن‌ها اهل آتش‌اند؛ و جاودانه در آن خواهند بود».
بقره، آیه ۸۱
*
وجود پدر و مادر، بزرگ‌ترین احسان خدا به انسان است، احسان به آن‌ها را فراموش نکنیم.
«وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا؛ و به پدر و مادر نیکی کنید».
بقره، آیه ۸۳
*
خوب حرف زدن، حرف خوب زدن و ارتباط و تعامل سازنده با مردم را ابتدا در خانه و خانواده باید آموخت و تمرین کرد.
«وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا؛ به پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و بینوایان نیکی کنید؛ و به مردم نیک بگویید».
بقره، آیه ۸۳
*
عده‌ای برای این‌که دایره امیالشان محدود نشود، دایره نگاهشان به کتاب خدا را محدود می‌کنند.
«أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْکِتَابِ وَتَکْفُرُونَ بِبَعْضٍ؛ آیا به بعضی از دستورات کتاب آسمانی ایمان می‌آورید و به بعضی کافر می‌شوید؟!»
بقره، آیه ۸۵
*
«مرضِ» حسادت دردی است که انسان را تا «مرز» انکار خدا می‌برد.
«بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ یَکْفُرُوا بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْیًا؛ بد معامله‌ای با خود کردند که از روی حسادت و ستمگری به قرآن که خداوند بر آن‌ها نازل کرده کافر شدند».
بقره، آیه ۹۰
*
مرگ هیچ‌وقت شیرین نخواهد بود، وقتی‌که اخلاق و رفتارم تلخ باشد.
«وَلَنْ یَتَمَنَّوْهُ أَبَدًا بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ؛ ولی آن‌ها، به خاطر اعمال بدی که پیش از خود فرستاده‌اند، هرگز آرزوی مرگ نخواهند کرد».
بقره، آیه ۹۵
*
هرچقدر هم خود را زاهد بدانیم و بخوانیم، حریص بودن خود را با رفتارهای حریصانه به نمایش خواهیم گذاشت.
«وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَى حَیَاه؛ و یقیناً آنان را حریص‌ترین مردم به زندگی خواهی یافت».
بقره، آیه ۹۶
مجله آشنا، شماره ۲۲۶، صفحات۴-۵.
