کوتاهى در پرداخت قرض‏

كوتاهى در پرداخت قرض‏

 زمان رسول خدا صلى الله علیه و آله مردى از دنیا رفت در حالى که دو دینار بدهکار بود، رسول خدا صلى الله علیه و آله را براى نماز خبر کردند، حضرت از نماز خواندن بر آن میّت بدهکار خوددارى فرمودند. و این عمل مهم را به این خاطر ترک کردند تا کسى جرأت بر خوردن مال مردم، پیدا نکند. «۲» ابوثمامه مى‏گوید: بر حضرت جواد علیه السلام وارد شدم و عرضه داشتم: قصد حج دارم، اما به یکى از افراد مرجئه بدهکارم چه مى‏فرمائید؟
حضرت فرمود:
برو دَینت را ادا کن، و مواظب باش خدا را با بر گردن داشتن دَین ملاقات نکنى، به حقیقت که مؤمن خیانت نمى‏ورزد! «۳» معاویه بن وهب مى‏گوید: به حضرت صادق علیه السلام عرضه داشتم:
به ما خبر رسید مردى از انصار مُرد و بر عهده او دَین بود، رسول خدا صلى الله علیه و آله بر او نماز نخواند و فرمود: شما مردم هم بر او نماز نخوانید تا دَین او را بپردازند.
امام فرمود: صحیح است. «۴» حضرت صادق علیه السلام فرمود:

خَفِّفُوا الدَّیْنَ فَانَّ فِى خِفَّهِ الدَّیْنِ زِیادَهَ الْعُمْرِ. «۵»

قرض و دَین را سبک کنید که در سبکى دَین، طول عمر است.
روایت بالا گویا جنبه روانى دارد، به این صورت که مدیون بر اثر سنگینى دین در اضطراب و وحشت و ناامنى است، و این حالات باعث سکته و فشارهاى عصبى است، و سکته و فشارهاى عصبى عمر را کوتاه مى‏کند.
حضرت صادق علیه السلام فرمودند:

السُّرَّاقُ ثَلاثهٌ: مانِعُ الزَّکاهِ، وَ مُسْتَحِلُّ مُهُورِ النِّساءِ، وَ کَذلِکَ مَنِ اسْتَدانَ وَ لَمْ یَنْوِ قَضاءَهُ. «۶»

دزدان سه نفرند: آن که از پرداخت زکات خوددارى مى‏کند، آن که خوردن مهر زنان را حلال دانسته و از اداى آن سرباز مى‏زند، آن که پولى را قرض مى‏گیرد و نیّت اداى آن را ندارد.
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:
مَنْ یَمْطُلْ عَلى ذى حَقٍّ حَقَّهُ وَ هُوَ یَقْدِرُ عَلَى اداءِ حَقِّهِ فَعَلَیْهِ کُلَّ یَوْمٍ خَطیئَهُ عَشّارٍ. «۷»

کسى که نسبت به اداى حقّ ذى حقّى مماطله و کندى کند در صورتى که قدرت بر اداى آن حق را دارد، هر روز گناه آن کسى که به ناحق و به زور از مردم باج مى‏گیرد بر گردن اوست.
امام صادق علیه السلام فرمود:

یا یُونُسُ! مَنْ حَبَسَ حَقَّ الْمُؤْمِنِ اقامَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیامَهِ خَمْسَمِأَهِ عامٍ عَلى رِجْلَیْهِ حَتّى یَسیلَ مِنْ عَرَقِهِ اودِیَهٌ وَ یُنادِى مُنادٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ، هذا الظّالِمُ الَّذى حَبَسَ عَنِ الْمُؤْمِنِ حَقَّهُ. قالَ: فَیُوَبَّخُ ارْبَعینَ عاماً ثُمَّ یُؤْمَرُ بِهِ الَى‏النّارِ. «۸»

اى یونس! هر کس حقّ مؤمنى را حبس کند. خداوند در قیامت پانصد سال او را سر پا نگاه مى‏دارد تا از عرق او رودها جارى شود، و یک منادى از جانب خداوند فریاد برآورد که: این همان ظالمى است که حق مؤمن را حبس کرده است. امام فرمود: پس چهل سال او را توبیخ مى‏کنند و سپس فرمان مى‏دهند تا او را به آتش ببرند.
و نیز آن حضرت فرمود:

ایُّمَا مُؤْمِنٍ حَبَسَ مُؤْمِناً عَنْ مالِهِ وَ هُوَ مُحتاجٌ الَیْهِ لَمْ یَذُقْ وَاللَّهِ مِنْ طَعامِ الْجَنَّهِ وَ لایَشْرَبُ مِنَ الرَّحیقِ الْمَخْتُومِ. «۹»
هر مؤمنى مانع مؤمنى از رسیدن به مالش شود، در حالى که به آن نیازمند است، به خدا قسم از طعام بهشت نچشد و از رحیق مختوم ننوشد.

پی نوشت ها:
(۱)- بحار الأنوار: ۷/ ۲۷۴، باب ۱۱، حدیث ۴۶؛ علل الشرایع: ۲/ ۵۲۸، باب ۳۱۲، حدیث ۶.
(۲)- بحار الأنوار: ۱۰۰/ ۱۴۲، باب ۲، حدیث ۹؛ علل الشرایع: ۲/ ۵۲۸، باب ۳۱۲، حدیث ۶.
(۳)- تهذیب الأحکام: ۶/ ۱۸۴، باب ۸۱، حدیث ۷؛ وسائل الشیعه: ۱۸/ ۳۲۴، باب ۴، حدیث ۲۳۷۷۲.
(۴)- بحار الأنوار: ۱۰۰/ ۱۴۳، باب ۲، حدیث ۱۲؛ علل الشرایع: ۲/ ۵۹۰، حدیث ۳۷.
(۵)- مستدرک الوسائل: ۱۳/ ۳۸۷، باب ۱، حدیث ۱۵۶۸۰؛ الأمالى، شیخ طوسى: ۶۶۷، حدیث ۱۳۹۶.
(۶)- بحار الأنوار: ۱۰۰/ ۱۴۶، باب ۳، حدیث ۱؛ وسائل الشیعه: ۲۸/ ۲۹۳، باب ۲۷، حدیث ۳۷۹۹.
(۷)- بحار الأنوار: ۱۰۰/ ۱۴۶، باب ۳، حدیث ۳؛ من لایحضره الفقیه: ۴/ ۱۵، حدیث ۴۹۶۸.
(۸)- بحار الأنوار: ۱۰۰/ ۱۴۷، باب ۳، حدیث ۶؛ ثواب الاعمال: ۲۴۰.
 
(۹)- بحار الأنوار: ۱۰۰/ ۱۴۷، باب ۳، حدیث ۷؛ ثواب الاعمال: ۲۴۰

دیدگاه‌ خود را بنویسید

اشتراک گذاری این صفحه در :
ما را در رسانه های اجتماعی دنبال کنید
اسکرول به بالا