۱۰ فرمان شهروندی در شبکه های اجتماعی

این داستان غریب نیست و کم و بیش با امکان دسترسی به شبکه های اجتماعی گوگل پلاس، لینکدین، کلوب و نمونه های این چنینی، بسیاری از کاربران ایرانی با دو پدیده اجتماعی تازه مواجه هستند؛ یکی ایجاد کدورت و دلخوری از عدم رعایت آداب اجتماعی در فضای مجازی و دیگری به هراج گذاشتن بخشی از اطلاعات مربوط به حریم شخصی خود و دیگران. در اینجا با برداشت از مقاله ای که دیروز در پایگاه سینت منتشر شد، به هنجارهای شهروندی در شبکه های اجتماعی میپردازیم که در قالب ۱۰ فرمان آمده است:
 
هر آن چه برای خود نمی پسندی، برای دیگران مپسند! این گفته گرانبار، در فضای مجازی بیش از پیش خود را نشان میدهد. این روزها بسیاری از کاربران، تصاویر خود را محدود از همه کاربران و دوستان میکنند ولی همانها بی اجازه، اقدام به اشتراک گذاشتن تصاویر شخصی و تگ کردن افراد میکنند. این اقدام سوای این که به دور از آداب و احترام اجتماعی است، حریم شخصی افراد را نقض میکند.
تصاویر فرزندان را بدون اجازه والدین آنها به اشتراک نگذارید؛ گرچه در جهان واقعی شما عکسی از فرزند دوست یا اقوامتان را بدون اجازه والدینش در آلبوم نگه نمیدارید، فضای مجازی این سوءتفاهم را پیش آورده که دیگر نیازی یه این اجازه نیست. والدین کودک تا رسیدن او به سن قانونی، میبایست بر هنجارهای اجتماعی فرزندانشان نظارت داشته باشند، حتی اگر این فرزندان خود عضوی در این شبکه ها باشند.
تگ کردن اماکن و مشخص کردن آنها روی نقشه هایی مثل گوگل مپ میتواند دردسرساز باشد! تصور کنید تصاویری از مدرسه، محل کار و حتی محدوده خانه را روی اینترنت در دسترس همگان گذاشتید و مکان آن را هم روی نقشه مشخص کرده  اید، از کجا مطمئن خواهید بود که شما هر آنچه که آدم رباها و زورگیرها نیاز دارند، به راحتی در اختیارشان نگذاشته اید؟ این کار را در مورد عکسهایی که از خانه یا برنامه میهمانی اقوامتان گرفتهاید هم به هیچ وجه انجام ندهید. شما که نمیخواهید دستی دستی آمار تمام زندگی بستگانتان را به کل جهان بدهید؟
تصاویری که از خود یا دوستان و بستگانتان روی شبکه اجتماعی قرار میدهید را با دقت پیش از انتشار بنگرید؛ انتشار ناخواسته اطلاعات(همچون شماره کارتهای اعتباری، پلاک خودرو و حتی نام و نشان خیابانها) در تصاویر میتواند برای شما دردسرساز شود.
به هیچ وجه شماره همراهتان را روی اینترنت نگذارید، مگر این که قصد جهانی کردن آن را داشته باشید. کپی کردن سیم کارت، ارسال پیامک از شماره جعلی و ایجاد مزاحمت در وقت و بیوقت، از خطراتی است که میتواند حتی به شوخی، زندگی شما را جدی دچار دگرگونی کند.
شبکه اجتماعی، حافظه اجتماعی ماندگار است! به هیچ وجه عکسی از محل کار خود به اشتراک نگذارید، حتی زمانی که از تمام عواقب آن آگاهید. فضاهای داخلی ادارات، سازمانها و شرکتها، متعلق به شما، همکاران و کارمندان دیگر نیست، بلکه فضای متعلق به آن نهاد است. شما ممکن است ناخواسته با به اشتراک گذاشتن تصویری از محل کار، شرکت خود را دچار بحرانی ناخواسته بکنید. به طور مثال ممکن است با تیترهای این چنینی در رسانه های مجازی بر عکستان مواجه شوید: «فضای آشفته در شرکت…»، «خمودگی در میان کارمندان…» و «افشای تصاویری از درون سازمان…»! یکی دیگر از خطرات این کار لو رفتن اسناد، مدارک و طرحهای نهاد متبوع شما است.
مطالب خصوصی دوستانتان را که در بلاگهای شخصی یا روی شبکه با تعداد محدودی به اشتراک گذاشته اند را کپی و ایمیل برای همه نکنید! اگر دوستتان قصد انتشار و اشتراک گذاری آن مطلب با همگان را داشت، مطمئنا خود این کار را میکرد. در صورتی چنین قصدی دارید، حتما از او اجازه بگیرید.
این گونه فکر نکنید که چون تنظیمات سختگیرانه ای برای حفاظت از حریم شخصی خود به کار بسته اید، پس میتوانید هر عکس و اطلاعاتی را روی آن و برای افراد محدودی به اشتراک بگذارید. متاسفانه شرکتهای خدماتدهنده شبکههای اجتماعی به طور مداوم در حال تغییر قواعد کاربری و حریم شخصی خود هستند و گرچه بعضا اطلاع میدهند ولی به صورت پیش فرض رای به موافقت شما میدهند؛ چرا که شما در هنگام عضویت گزینه «پذیرش(accept) » را بر سر متنی ناخواسته وارد کردهاید که در بندهای آن نوشته شده، شرکت خدمات دهنده حق دارد هر زمانی که خواست بدون اطلاع کاربران قواعد حریم شخصی را تغییر بدهد؛ بدین ترتیب ممکن است روزی از خواب بیدار شوید و ببینید، آنهایی که نباید، به تصاویر و اطلاعاتتان دسترسی پیدا کردهاند؛ آن روز دیگر خیلی دیر شده است.
به هنگام نظردهی روی نوشته ها یا پستهای ارسالی دوستان و افراد مختلف، تصور کنید که با او رودررو در حال مکالمه اید. بیش از آن قدری که به ادب و احترام در دنیای واقعی پایبندیم، در محیط سوءتفاهم ساز مجازی به این آداب نیاز است.
از شبکه های اجتماعی مجازی در زندگی شخصی بهره ببرید و نه در محیط های اجتماعی واقعی. این روزها بسیاری با گوشیها و تبلتهای خود در میهمانیها مشغول به روزرسانی محیط شبکه اجتماعی خود هستند، غافل از اینکه این کار فرد را دورتر از دنیای واقعی و غرق در فضای مجازی میکند؛ اگر دوستانتان بار دیگر شما را به جمع خود دعوت نکردند، جای دلخوری برای خود باقی نگذارید: شما یک فرد فعال اما در محیط مجازی شده اید!