همه مادران می دانند که ارتباط پوستی والدین با نوزاد و کودک چه آثار خوبی به جا می گذارد علاوه بر ایجاد حس ارامش و امنیت می تواند توان هوشی کودک و هشیاری او را افزایش داده و بیماری ها را در کودک بهبود دهد و حتی برای جلوگیری از یبوست مفید است. دکتر شریعت، متخصص بهداشت مادر و کودک و معاون پژوهشی مرکز تحقیقات مادر، جنین و نوزاد در گفتگو دراینباره میگوید: ماساژ کودکان از بدو تولد تا پایان شیرخوارگی در رشد عاطفی و روانی، تکامل اجتماعی و هوشی کودک تاثیر بسزایی دارد. به گفته این متخصص، مهمترین اصل در ماساژ کودک، رضایت کامل مادر یا فرد ماساژدهنده از عملی است که انجام میدهد؛ چراکه بایستی در او به حد کافی اعتماد ایجاد شده و باور داشته باشد که ماساژ، تاثیرات مثبت فراوانی دارد یا حداقل هیچگونه ضرری برای کودک ندارد.
در این مقاله سعی داریم طریقه این کار را به شما آموزش دهیم تا با روشی بهتر آن را انجام دهید .البته در این مطلب به جزئیات ماساژ سر و صورت کودک می پردازیم.سر و صورت
اوایل، بچهها نسبت به ماساژ سر و صورت مقاومت میکنند. به ویژه در طول اولین هفتههای زندگیشان و بخصوص اگر وضع حمل طولانی یا دردناک بوده باشد. ماساژ این قسمت را به طور دائم برای سه یا چهار روز متوالی انجام دهید. اگر نوزادتان ناراحت شد یا شروع به گریه کرد این کار را متوقف کنید و قسمتهای دیگر بدن او را ماساژ دهید، اما پس از چند روز یا چند هفته بعد، مجدداً ماساژ سر و صورت را شروع کنید. وقتی نوزادان به این حرکات عادت کردند از آن لذت بسیاری میبرند. این لذت وقتی بزرگتر شوند، حتی بیشتر هم میشود. برای ماساژ این قسمت نوزادتان را به پشت و در حالی که پاهایش به طرف شماست بخوابانید. حرکاتتان باید سبک و با آرامش توام باشد. از روغن استفاده نکنید یا حداقل مقدار کمی از آن استفاده کنید.
ماساژ کودکان از بدو تولد تا پایان شیرخوارگی در رشد عاطفی و روانی، تکامل اجتماعی و هوشی کودک تاثیر بسزایی دارد ۱- ماساژ سر:
دستهایتان را دور سر کودک قرار دهید. به گونهای که انگشتان سبابهتان را روی بالاترین قسمت پیشانی یعنی محل رویش مو حلقه کرده و آنگاه ماساژ را از بالای سر با حرکات هماهنگ دستها شروع کنید تا به انتهای پشت سر برسید. بعد مستقیما به حرکت شماره دو بپردازید.۲- ماساژ فکها:
دستانتان را جداگانه در دو طرف صورت و کنار گوشهای کودک قرار دهید. آنگاه انگشتانتان را در طول فکهای او حرکت دهید تا هر دو دست به چانه برسند.ماساژ صورت۱- کشیدن پیشانی:
شستهایتان را وسط پیشانی کودک درست زیر خط رویش موها قرار دهید. هر دو شست را به طرف بیرون، روی خطی مستقیم و به سمت دو طرف صورت بکشید. این کار را برای قسمتهای پایینتر پیشانی هم تکرار کنید مانند آنکه گویی دوشستتان در حال کشیدن چندین خط بر روی پیشانی کودک هستند.
۲- ماساژ شقیقهها:
آخرین ماساژ را، در قسمت پیشانی، بدین گونه انجام دهید که شستهایتان را در وسط پیشانی و درست در بالای ابروها قرار دهید و به آرامی آنها را تا قسمت شقیقههای نوزاد حرکت دهید. در حالی که این حرکت را آرام انجام میدهید، میتوانید تا حدودی دستها را محکم بکشید. حالا چند حرکت چرخشی کوچک روی شقیقهها انجام دهید.۳- ماساژ استخوانهای بالای گونه:
شستهایتان را روی دو طرف استخوان بینی قرار دهید با یک حرکت مداوم شستها را به طور همزمان و در طول قسمت بالایی استخوان گونه، در دو طرف صورت بکشید.
۴- ماساژ استخوانهای پایین گونه:
شستهای هر دو دست را مجدداً روی هر دو طرف پرده بینی، این بار کمی پایینتر، قرار دهید با یک حرکت جارویی انگشتان شستتان را در طول قسمت پایین استخوان گونه و به خارج و اطراف صورت بکشید.۵- ماساژ چرخشی روی خط فک بالا:
دو شستتان را در کنار هم روی فرورفتگی بالای لب نوزادتان قرار دهید. با فشار آرامی حرکات چرخشی کوچکی را با شستهایتان ایجاد کنید. هر یک از شستها را به آرامی کمی به بیرون بکشید و این کار را تکرار کنید. این کار را در طول خط فک بالا ( که از روی صورت قابل لمس است) و به طرف قسمت بیرونی صورت تا گوشها انجام دهید.
مهمترین اصل در ماساژ کودک، رضایت کامل مادر یا فرد ماساژدهنده از عملی است که انجام میدهد؛ چراکه بایستی در او به حد کافی اعتماد ایجاد شده و باور داشته باشد که ماساژ، تاثیرات مثبت فراوانی دارد یا حداقل هیچگونه ضرری برای کودک ندارد.
۶- ماساژ چرخشی روی خط فک پایین:
شستهای دو دستتان را در کنار هم درست در زیر نقطه مرکزی لب پایین قرار دهید و با فشار کمی با هر یک از شستها حرکتی چرخشی ایجاد کنید. سپس شستها را به آرامی کمی دورتر و به طرف بیرون حرکت دهید و این کار را تکرار کنید. این کار را دوباره در طول خط فک پایین تا گوشها ادامه دهید.۷- ماساژ گوشها:
گوشها را کمی با فشار بمالید. به این ترتیب که لبه بیرونی بالای گوش را بین انگشت سبابه و شست بگیرید. در این حالت، حرکت چرخشی کوچکی به طرف پایین لبه بیرون نرمه گوش بدهید.۸- ماساژ چانه:
از مرکز چانه شروع کنید. گوشت و نرمی پایین چانه را بین شست و انگشت سبابه نگه دارید و به آرامی بچلانید. در طول خط فک پایین تا گوش این حرکت را تکراری کنید. سپس این کار را روی طرف دیگر چانه هم انجام دهید. به طور متناوب و در حالی که هماهنگ کار میکنید، هر دو طرف چانه را با استفاده از هر دو دست، نیشگونهایی آرام بگیرید.
ماهنامه کودک/ پزشکان