نویسنده:هاجرالسادات قاسمی
خبرگزاری فارس، نتایج یک آمارگیری را که در تابستان ۱۳۸۰ انجام شده است، چنین گزارش میدهد: «مطالعه میدانی انجام شده در سطح شهر تهران در تابستان ۱۳۸۰ نشان میدهد حدود ۵۴ درصد از زنان تهرانی دارای پوشش کمتر یا غیر اسلامی و غیرقانونی در معابر عمومی هستند.»
آمار ذکر شده مربوط به سه سال قبل در شهر تهران است. مسلماً شهرستانیها بیشتر به حجاب مقید، هستند، اما طبق تحقیقات جامعهشناسی، هر آنچه در بافت اجتماعی شهر تهران رخ میدهد با یک فاصله زمانی، به سایر نقاط کشور تسرّی مییابد. این فاصله زمانی نیز سال به سال با گسترش وسایل ارتباطی، کمتر میشود. افزایش آمار بدحجابی حتی در شهرستانهای کوچک کشور، این نظریه را تأیید میکند. آن هم در کشوری که ۲۵ سال از حکومت یک دولت اسلامی در آن میگذرد و مردمش سابقه آن مقاومت تحسین برانگیز را در مقابل کشف حجاب در کارنامه خود دارند؛ کشوری که رعایت حجاب در آن، حکمی قانونی بوده و عفیفهگی صرف نظر از سودمندی روشها به انحای مختلف، در آن تشویق میشده است و افراد متخلّف به شدت توبیخ میشدهاند.
هرچند بدحجابی بسیاری از زنان و دختران نه به منزله ضدیت آنها با دین که تنها نوعی سهل انگاری است و بسیاری از ما مسلمانان در مواجهه با اوامر و نواهی دینی داریم، اما عواملی باعث شده است که اخیراً این سهل انگاریها به صورت نامبارکی افزایش و تسرّی پیدا کند و بخشی از بدحجابیها که در واقع نوعی بیحجابی است، به برخوردهای مقابله جویانه با حکومت اسلامی و دین تبدیل شود.
نیکلاس کریسف، خبرنگار مجله نیویورک تایمز در مقالهای با عنوان «این ایرانیهای… (حذف عبارت)» که حاصل سفر او به شیراز است، مینویسد: «زنان و دخترانی که اگر بدون پوشش مناسب اسلامی از خانه خارج شوند به زندان خواهند افتاد، این روزها از لباسهایی استفاده میکنند که نه تنها جذابیتهای آنها را خفه نمیکند، که آنها را برجستهتر هم میکند.»
او با مشاهده زنان و دخترانی که «مانتوهای چاکدار و تنگ» میپوشند و روسریهای آنها «بیشتر شبیه هد بند است تا پوششی برای پنهان کردن موهای رنگ شدهشان» تأکید میکند که از این جوانان، متولدین اوایل دهه شصت بعد از انقلاب هستند که امروز میخواهند بسیاری از قوانین و آداب را تغییر دهند.
کریسف، با لحنی طعنهآمیز خطاب به رهبران دینی ما میگوید که باید مواظف باشند، زیرا در پوشش زنان ایرانی نه تنها هیچ اثری از اسلامی بودن نیست که به نوعی وهن عقاید مذهبی نیز محسوب میشود، و این همان دردی است که امروز دل بسیاری از مردم را میسوزاند.
پدیده بدحجابی هرچند ریشه در کشف حجاب دوران پهلوی داشت، اما از سالهای پایانی جنگ و تضعیف فضای بسیار معنوی سالهای اولیه انقلاب، به دلیل اجباری بودن حجاب اسلامی آغاز شد و با سیاستهای دوران سازندگی قوّت گرفت و پس از روی کار آمدن اصلاح طلبان و طرح آزادیهای مدنی، ابعاد تازهای به خود گرفت، به طوریکه امروز دولتمردان، متولیان فرهنگ و بسیاری از مردم را به چالش کشانیده و البته واکنشهای متفاوتی را نیز به دنبال داشته است.