عفو
امام صادق (ع) فرمود: عفو به هنگام قدرت، از سنتهای پیامبران خدا ترسان است و معنای عفو آن است که رفیقت را در گناهی که آشکارا مرتکب شده مؤاخذه نکنی؛ در حالی که خود در نهان مرتکب آن شدهای و بر او احسان و نیکی کنی. کسی را به مقام عفو راهی نیست، جز آن که خداوند او را بخشیده و گناهان پیشین او را بیامرزیده و به کرامت و بزرگداشت خویش زینت بخشیده و لباسی از نور جلال خود، بدو پوشانیده است؛ چه عفو وبخشش از صفات خداوند است که در سینه برگزیدگانش به ودیعت نهاده تا با خلق به اخلاق خالق و آفریدگارشان رفتار نمایند.
از این رو، خدای عز و جل میفرماید: (و آنان باید عفو کنند و چشم بپوشند. آیا دوست نمیدارید خداوند شما را ببخشد؟ و] بدانید[خداوند آمرزنده و مهربان است). و کسی که بشری چون خود را نمیبخشد، چگونه از پادشاهی جبار انتظار بخشش دارد؟!
پیامبر اکرم (ص) از پروردگارش نقل کرده که حضرت احدیت او را به این خصال امر کرده و فرموده است: (چون از تو ببرند، بدانان بپیوند و کسی را که بر تو ستم میکند ببخش و کسی را که از عطایش محروم کرده، مورد عطای خویش قرار ده، و به آن کس که به تو بدی میکند، نیکی کن).
حضرت حق جل و علا- ما را به پیروی از پیامبر (ص) دعوت نموده، میفرماید: (آنچه پیامبر برایتان میآورد، اخذ و اطاعت کنید و از آنچه که شما را نهی مینماید، دوری کنید. پس عفو، ودیعه خداوند در دل خاصان است و چون او بندگان را به عفو و گذشت سفارش کند، خود به آن سزاوارتر باشد). و رسول خدا (ص) فرمود: آیا شما نمیتوانید چون (ابوضمضم) باشید؟ گفتند: او کیست؟ فرمود: مردی بوده پیش از شما که چون صبح میشد، میگفت: خدایا! من آبروی خویش را برای همه مردم به صدقه تقدیم میکنم (و هر بدی وستم مردم را نسبت به خود میبخشم).