پهپادها در حال حاضر از مهمترین ابزارهای نظامی هستند و ایران از پیشروان این حوزه در جهان محسوب میشود.
دانش ساخت و استفاده از پهپادها طی سالیان اخیر در ایران به حد زیادی رشد کرده و به طور گسترده در زمینه‌های مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی، جغرافیایی و جاسوسی به کار گرفته میشود.
بهترین پهپادهای ایران ؛ پیشرفته ترین و قدرتمندترین پهپادهای کشور
بحث ساخت پهپاد در ایران یا همان پرنده هدایت‌پذیر از دور (drone)، به سال های پیش از انقلاب باز می گردد. اما این ایده با وقوع انقلاب اسلامی به اجرا نزدیک و نزدیک‌تر شد و جنبه عملیاتی به خود گرفت. نیروهای مسلح در سال های اول انقلاب قصد داشتند پهپاد شناسایی صدف را تولید کنند، اما به نتیجه نرسید تا اینکه خبر رسید جوانان انقلابی دانشگاه اصفهان کار ساخت یک پهپاد شناسایی را آغاز کردند. کار ساخت پهپادهای بومی از تلاش و مهاجر آغاز و تا امروز نیز با انواع مختلفی ادامه داشته است. در ادامه قصد داریم شماری از بهترین و قوی ترین پهپادهای ایران را به شما معرفی کنیم.
ایران جزو کشورهای پیشرو در عرصه هواپیماهای بدون سرنشین است و در سالیان اخیر نیز رشد خوبی در این حوزه داشته است. کشور ما ایران به خاطر مسائلی و وضعیت جنگی که بلافاصله بعد از انقلاب تجربه کرد و پس از آن نیز به علت موقعیت خاص ژئواستراتژیکی و ژئوپلتیکی در منطقه و مشکلات و تهدیدهایی که همواه متوجه آن است، ناگزیر در بحث فناوری‌های نظامی باید همواره پیشتازی خود را حفظ کند.
بر همین اساس مسئولین ما همواره در بحث فناوری های نظامی به طور خاص و فناوری های دفاعی تمرکز ویژه ای داشته‌اند. از جمله ابزارهای نظامی هوایی مهمی که همواره حائز اهمیت بوده و توان نظامی کشور را نشان میداده، پهپادها هستند. معمولا ابرقدرتهای نظامی همواره در تولید پهپادها توانایی خوبی دارند و شماری از بهترین پهپادهای جهان متعلق به ارتش آمریکاست.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید با وجود تحریم ها و شرایطی که کشور ما دارد، ایران همواره و طی سالیان اخیر از پیشتازان عرصه تولید هواپیماهای بدون سرنشین یا پهپادها بوده است و همواره شاهد طراحی و ساخت پهپادهای مختلفی بوده‌ایم. بر همین اساس قصد داریم پرونده جامعی را به بهترین پهپادهای ایران اختصاص دهیم. پس در ادامه با ما همراه باشید تا با پیشرفته ترین و قدرتمندترین پهپادهای ایران آشنا شوید.
ابابیل ۳ : پیشرفته ترین پهپاد ساخت ایران
ابابیل از پهپادهای مهم ارتش ایران و از بهترین پهپادهای ایران است که شهرت آن بیشتر به دلیل پرواز بر فراز ناو وینسنس می باشد. ابابیل مانند مهاجر از نسل ها موفق پهپادهای ایرانی است که مدل های نسبتا متنوعی دارد. برای مثال ابابیل های اولیه پهپادهایی یکبار مصرف بود و ابابیل ۲ برد عملیاتی ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلومتری و مداومت پروازی ۷۵ تا ۱۲۰ دقیقه داشت.
ابابیل اما تاریخچه جذابی دارد که حکایتی است از شرایط سخت و ضرورت تلاش و مقاومت! طرح اولیه ابابیل پس از گذراندن مراحل تحقیقاتی خود در صنایع مکانیک ساصد در مهر ۱۳۶۵ به منظور تولید انبوه به صنایع هواپیماسازی ایران منتقل شد.
این پرنده با توجه به شرایط و ضرورت های زمان جنگ و درگیری ایران و عراق، تا سال ۱۳۶۸ به صورت غیر استاندارد و یکبار مصرف با قابلیت حمل ۴۰ کیلوگرم مواد منفجره تولید شد. اما با پایان جنگ و از سال ۱۳۶۹ باتوجه به نیازمندی های جدید نیروهای مسلح، کار بازطراحی تمام بخش های بال و بدنه، سامانه ناوبری و هدایت و کنترل این پهپاد دوباره آغاز شد و نهایتا از سال ۱۳۷۰ در خط تولید انبوه قرار گرفت.
علاوه بر این نمونه های جدید آن به سامان ۱۲۳ و جی پی اس مجهز است که قابلیت های متنوعی از جمله پرواز آسان با ایمنی بیشتر، برخاست خودکار و فرود نیمه خودکار، برنامه ریزی و هدایت روی یک مسیر دلخواه به کمک سامانه ناوبری جهانی، امکان قطع کردن ارتباط پایگاه با پهپاد، ارسال اطلاعات از پهپاد به پایگاه در ۱۷ کانال مجزا شامل کانال های دیجیتال مربوط به دور موتور، اندازه زوایای اوج گیری غلت، مقدار سوخت، ولتاژ باتری ها و موارد دیگری است که آنرا به یکی از بهترین پهپادهای ایران بدل کرده است.
مهاجر : قوی ترین پهپاد ایرانی
مهاجر یا مرصاد نام دسته و مجموعه ای از پهپادهاست که در ایران تولید شده و در چندین نسل و رده گوناگون به استفاده میرسد. بنابر اطلاعات رسمی موجود، علاوه بر جمهوری اسلامی، حزب الله لبنان نیز از این پهپاد استفاده می‌کند.
در جنگ ایران و عراق بود که ایران با به پرواز درآوردن پهپاد تلاش زمینه را برای توسعه پهپادهای خود آغاز کرد. بعد از جنگ نیز ایران برنامه ویژه‌ای برای توسعه انواع پهپادها نظامی و شناسایی داشت و بعد از سال‌ها بود که خانواده مهاجر در چند سری گوناگون به تولید عمده و حتی صادرات به برخی کشورهای سرشناس رسیدند!
اولین مدل های مهاجر در دهه ۱۹۹۰ برای انجام ماموریت‌های شناسایی در افغانستانِ درگیرِ جنگ داخلی استفاده شد و همچنین در همان زمان به عنوان سکوی هواپایه برای آزمایش شلیک راکت‌های آر پی جی ۷ استفاده شد.
اطلاعات درباره این پهپاد بسیار متضاد و متغیر است. بنابر آنچه یکی از ژورنال های معتبر خارجی آورده است، مهاجر حداکثر ۸۵ کیلوگرم وزن دارد و سرعت آن به حداکثر ۲۰۰ کیلومتر میرسد.
سقف پرواز این پرنده بیش از ۳۳۰۰ متر و شعاع عملیات شناسایی آن نیز ۵۰ کیلومتر است و حداقل ۹۰ دقیقه مداومت پروازی دارد. این پهپاد قادر به حمل دوربین های فروسرخ و ویدیویی با قدرت عکسبرداری با تفکیک پذیری یک متر از ارتفاع حداکثر ۱۵۰۰ متری است.
بنابر اطلاعات برخی منابع خارجی، پهپاد مرصاد ۱ که حزب الله در سال ۲۰۰۴ آن را بر فراز اسرائیل به پرواز درآورد از نوع مهاجر ۴ است. موتور این پهپاد ۱۰ اسب بخار قدرت دارد و قادر به پرواز در ارتفاع ۲ کیلومتری است با حداکثر سرعت ۱۲۰ کیلومتر در ساعت. فاصله دو بال آن ۳ متر و طول بدنه آن ۲.۹ متر است.
همچنین این نکته حائز اهمیت است که این پهپاد شبیه به پهپاد اوکراینی KhAI-112 است. حداکثر وزن برخواست این مدل ۶۰ کیلوگرم است و می تواند ۱۵ کیلوگرم بار را تحمل کند. سرعت آن ۱۸۰ کیلومتر است.
مهاجر ۲
یکی از قوی ترین پهپادهای ایرانی پهپاد مهاجر ۲ است. از جمله شخصات مهاجر ۲ باید به سطح مقطع راداری بسیار پایین و بهره‌گیری از سامانه کنترل و هدایت الکترونیکی نیمه خودکار یا تمام خودکار متناسب با مأموریت اشاره کرد.
این پهپاد برای ماموریت‌های هوایی و عملیات شناسایی در مناطق دوردست و غیرقابل دسترس، جمع آوری اطلاعات مورد نیاز به کار می‌رود. این اطلاعات شامل اطلاعات دورسنجی و تصاویر ویدیویی و ارسال زنده اطلاعات به ایستگاه دریافت کننده است. اجرای کارهای عملیاتی، پژوهشی، شناسایی و مواردی از این دست نیز از دیگر کاربردهای این مدل از مهاجر است.
مهاجر ۳ (درنا)
مهاجر ۳ با همان کارکردها و قابلیت های مهاجر ۲ ارائه شده است اما به عنوان یکی از بهترین و پیشرفته ترین پهپادهای ایران نسبت به نسل ها قبلی خود پیشرفت هایی داشته که از جمله می توان به برد بیشتر نسبت به مهاجر ۲ و مداومت پروازی و ایجاد تغییرات در طراحی بخش های اصلی بال و بدنه آن اشاره کرد.
مهاجر ۴: پیشرفته ترین پهپاد ساخت ایران
مهاجر ۴ پیشرفت مهمی در خانواده پهپادهای مهاجر محسوب میشود. این مدل به عنوان یکی از قوی ترین و بهترین پهپادهای ایران دارای سطح مقطع راداری کمتری نسبت به مدل‌های قبلی خود است. از دیگر مشخصات مهم آن باید به کاهش سطح هواپیما از روبه‌رو و کمک اثر سطح به بلند شدن پرنده در صورت برخاستن از باند و همچنین کاهش نیروی مقاوم القایی اشاره کرد. این پهپاد با برد ۱۵۰ کیلومتر برای انواع ماموریت‌های شناسایی و مراقبت هوایی کاربرد دارد.
مهاجر ۶ : قوی ترین پهپاد ایرانی
مهاجر ۶ نقطه عطف و اوج خانواده مهاجر و حقیقتا تکمیل کننده سیر تکامل این خانواده است. البته که برخی منابع از شباهات‌های این پهپاد به عنوان یکی از بهترین پهپادهای ایرانی با یک پهپاد پیشرفته اروپایی یعنی فالکو ساخت ایتالیا می‌گویند، اما به عللی باید اذعان کرد مهاجر ۶ حتی بسیار پیشرفته‌تر از فالکو است و از بهترین پهپادهای ایران است.
نسل ششم خانواده پهپادهای مهاجر در رده پهپادهای تاکتیکی رزمی قرار دارد و دارای قابلیت به‌کارگیری در انواع مأموریت‌های نظامی و غیرنظامی است و در اختیار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. برد عملیاتی این پهپاد ۲۰۰۰ کیلومتر است که قادر به حمل ۴۰ کیلوگرم تسلیحات میباشد.
سرعت این پهپاد ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت است و می تواند دو بمب هوشمند و نقطه‌زن اپتیکی-حرارتی قائم را در زیر بال‌های خود حمل کند. این پرنده هدایت‌پذیر از فاصله های دور میتواند موشک‌های هدایت لیزری، بمب‌های هدایت‌شونده و سقوط آزاد را بر خود نصب نماید.
این پهپاد همچنین در حوزه ماموریت های شناسایی نیز با بهره‌مندی از سامانه‌های شناسایی الکترواپتیکی، لیزری، مادون قرمز، سیستم‌های شنود الکترونیکی دشمن، مقابله با جنگ الکترونیک، سامانه اخلالگر، سیستم شناسایی خودکار، برخورداری از سیستم پرواز و سیستم نشست و برخاست ناوبری اتومانیک از جمله پیشرفته‌ترین و کارآمدترین پهپادهای روز دنیاست.
بال آن در قسمت بالایی بدنه نصب شده، اما شکل دم دوگانه است. سامانه الکترواپتیکی هوشمند در زیر بدنه قرار دارد و پشت ارابه فرود جلو نصب شده است. این سامانه قابلیت دیدبانی در روز و شب با ردگیری و تعقیب اهداف مورد نظر را دارد. به نظر میرسد در نوروز ۱۴۰۰ از این مدل پهپاد برای کنترل ترافیک و جریمه خودروها با پهپاد توسط نیروی انتظامی استفاده عملیاتی شده باشد.
صاعقه
طبیعتا به خاطر دارید که در سال ۱۳۹۰ یک فروند پهپاد آمریکایی آر کیو ۱۷۰ سنتیل که پس از پرواز از افغانستان به حریم هوایی ایران وارد شده بود، توسط سپاه پاسداران به زمین نشانده شد. در همان زمان متخصصان و کارشناسان نظامی وعده انجام فرایند مهندسی معکوس روی این مدل را دادند و اندکی بعد از این بود که دو مدل پهپاد از روی این مدل تولید شد. یکی از این مدل ها پهپاد صاعقه بود که اندکی از مدل اصلی خود کوچکتر است.
صاعقه به عنوان یکی از بهترین پهپادهای ایران از خانواده پهپاد سیمرغ و از انواع پهپادهای رزمی دوربرد ایران است که با استفاده از فناوری پهپاد آمریکایی آر کی ۱۷۰ و با روش مهندسی معکوس توسط سازمان صنایع هواپیمایی شاهد ساخته شده است. این پهپاد همچنین توانایی حمل ۴ بمب هدایت شونده هوشمند و نقطه زن سدید را دارد. لازم به ذکر است که آر کیو ۱۷۰ از جمله مهمترین پهپادهای نظامی در دنیاست و کنترل و به زمین نشاندن آن کار بسیار با اهمیتی تلقی میشود.
شاهد ۱۲۹
شاهد ۱۲۹ از جمله جدیدترین و بهترین پهپادهای ایران است که توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طراحی و تولید شده است. این پهپاد در شهریور سال ۱۳۹۲ رونمایی شد.
تا به حال ۴۲ فروند از این پهپاد ساخته شده و مورد استفاده نیروهای مسلح ایران است. از این تعداد البته ۳ فروند ساقط شده و یک فروند نیز دچار سانحه شده است که بازسازی شده است. این پهپادها در ارومیه، سمنان، کنارک، بندرعباس و ابوموسی مستقر هستند.
از جمله مشخصات شاهد ۱۲۹ باید به طول ۸ متری آن اشاره کرد. فاصله دو سر بال این پهپاد ۱۶ متر و قطر بدنه ۶۵ الی ۷۵ سانتی متر میباشد. این پهپاد برای انواع ماموریت‌های شناسایی و تهاجمی کابرد دارد و قابلیت حمل ۴ موشک هوشمند سدید با وزنی در مجموع ۴۰ کیلوگرم را دارد. دقت خوب در هدف گیری، شعاع عملیاتی ۱۷۰۰ کیلومتری و سقف پروازی ۷۶۲۰ متری از دیگر مشخصات مهم این پهپاد است.
