
کشکول حدیث
« بخشی از خبر طولانی و پرسشهای فراوانی است که شخصی راهبی معروف به شمعون بن لاوی بن یهودا از حواری عیسی علیه السلام از آنحضرت پرسید و با وجود کثرت سؤال بتمام آنها جواب فرمود و در نتیجه آن راهب ایمان آورد و آنحضرت را تصدیق کرد. و آنچه
168 مقاله

« بخشی از خبر طولانی و پرسشهای فراوانی است که شخصی راهبی معروف به شمعون بن لاوی بن یهودا از حواری عیسی علیه السلام از آنحضرت پرسید و با وجود کثرت سؤال بتمام آنها جواب فرمود و در نتیجه آن راهب ایمان آورد و آنحضرت را تصدیق کرد. و آنچه

« از فرمایشات و نصایح آنحضرت(ص) درحدود این معانی باختصار روایت شده است» ۱. بهترین واعظ مرگ، بهترین بی نیازی تقوی، بهترین شغلها عبادت، بهترین برگشتگاه ها قیامت و بهترین پاداش دهنده خدا است. ۲. و فرمود: دو خصلت هستند که نیکوتر از آن دو نیست: ایمان بخدا و نفع

به عقیده برخی از فلاسفه «تأثیرات فلاسفه هند و مصر(پیرو عقاید رمزی اسرار آمیز تصوف) که اولین بانیان حکمت شناخته شده اند تا عهد یونان در برخی از آثار حکیمان اسلامی دیده می شود که به تاریخ حکمت اهمیت خاص قایل اند و نظریات حکمای قبل از سقراط مانند :

طلاق طلاق، بدترین حلال ما أحَلَّ اللَّهُ شیئاً أبغَضَ الَیهِ مِن الطَّلاقِ.(۷/۳۳۰۴؛ کنز العمال: ۲۷۸۷۱) خداوند چیزی را که نزد او منفورتر از طلاق باشد، حلال نکرده است. شبهات مسائل شبهه دار حَلالٌ بَیِّنٌ، وحَرامٌ بَیِّنٌ، وشُبُهاتٌ بَینَ ذلکَ، فَمَن تَرَکَ الشُّبُهاتِ نَجا مِنَ

همراهی عمل انسان تا قیامت یَتبَعُ المَیِّتَ ثَلاثَهٌ: أهلُه و مالُهُ وعَمَلُهُ، فیَرجِعُ اثنانِ ویَبقی واحِدٌ؛ یَرجِعُ أهلُهُ و مالُه و یَبقی عَمَلُهُ.(۹/۴۰۵۸؛ کنزالعمال: ۴۲۷۶) سه چیز، شخص مرده را همراهی میکنند: خانواده اش، دارایی اش و عملش. دو تای آنها برمیگردند و یکی باقی میماند: خانواده و

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : سفر هدیه مسافر اذا خَرَجَ أحَدُکُم الیسَفَرٍ ثُمّ قَدِمَ علی أهلِهِ فَلْیُهدِهِم ولْیُطرِفهُم ولو حِجارهً! (۵/۲۴۸۸؛ بحار: ۷۶/۲۸۳) هر گاه یکی از شما به سفر رفت، در بازگشت حتّی اگر شده یک قطعه سنگ برای خانوادهاش هدیّه وتحفه

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : دنیا کشتزار آخرت الدُّنیا مزرعه الآخِرَه.(۴/۱۶۹۰؛ عوالی اللئالی: ۱/۲۶۷) دنیا کشتزار آخرت است. نهی از نکوهش دنیا لا تَسُبُّوا الدنیا فَنِعمَتْ مَطِیَّهُ المؤمنِ، فعلَیها یَبلُغُ الخیرَ وبها یَنجو مِن الشرِّ،انّهُ اذا قالَ العبدُ: لَعَنَ اللَّهُ

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : برابری شنیدن حکمت،با عبادت سالانه کَلِمَهُ الحِکمَهِ یَسْمَعُها المؤمنُ خَیرٌ مِن عِبادَهِ سَنهٍ.(۳/۱۲۵۸؛ بحار: ۷۷/۱۷۲) سخن حکیمانه ای را که مؤمن بشنود بهتر از عبادت یک سال است. حکمت و ترس از خدا رأسُ الحِکمَهِ مَخافَهُ

نفاق، سیاه کننده قلب انّ النِّفاقَ یَبدو لُمظَهً سَوداءَ، فکُلّما ازدادَ النِّفاقُ عِظَماً ازدادَ ذلکَ السَّوادُ، فاذا استَکمَلَ النِّفاقُ اسوَدَّ القَلبُ.(۱۳/۶۴۱۶؛ کنزالعمال: ۱۷۳۴) نفاق، ابتدا به صورت نقطه ای سیاه ظاهر میشود و هرچه نفاق بیشتر شود، آن نقطه بزرگ تر میگردد و چون نفاق به مرحله کمال

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : گریستن از ترس خدا طُوبی لِصُورهٍ نَظَرَ اللَّهُ الَیها تَبکی علی ذَنبٍ مِن خَشیَهِ اللَّهِ عزّ وجل، لَم یَطّلِعْ علی ذلکَ الذَّنْبِ غَیْرُهُ.(۲/۵۳۶؛ بحار: ۹۳/۳) خوشا چهره ای که خداوند به آن مینگرد در حالی که از

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : طولانی شدن عمر با خدمت به پدر و مادر منَ بَرَّ والِدَیهِ طُوبی لَهُ، زادَ اللَّهُ فی عُمرِهِ.(۱۴/۷۰۹۲؛ الترغیب والترهیب: ۳/۳۱۷) هر که به پدر و مادرش نیکی کند، خداوند عمرش را زیاد کرده است، خوشا به

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : سلام کردن، اولین اقدام اذا التَقَیتُمْ فَتَلاقَوا بِالتَّسلیمِ والتَّصافُحِ، واذا تَفَرَّقتُم فَتَفَرَّقُوا بالاستِغفارِ. (۷/۳۰۷۶؛ کافی: ۲/۱۸۱) هرگاه با هم روبه رو شدید، با سلام گفتن و دست دادن روبه رو شوید و چون از یکدیگر جدا شدید، با

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : دعا، مغز عبادت الدُّعاءُ مُخُّ العِبادَهِ، ولا یَهلِکُ مَعَ الدُّعاءِ أحَدٌ.(۴/۱۶۴۴؛ بحار: ۹۳/۳۰۰) دعا، مغز (و عصاره) عبادت است و هیچ کس با دعا کردن هلاک نمیشود. سلاح مؤمن الدُّعاءُ سِلاحُ المُؤمِنِ وَعَمودُ الدّینِ وَنورُ السَّماواتِ

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : حسادت ویژگی حسود قالَ اللَّهُعزّ و جل لموسی بنِ عِمرانَ: … فانَّ الحاسِدَ ساخِطٌ لنِعَمی، صادٌّ لقِسْمی الّذی قَسَمْتُ بینَ عِبادی.(۳/۱۱۸۴؛ کافی: ۲/۳۰۷) خداوند عزّ و جل به موسی بن عمران فرمود: همانا حسود از نعمت های

همسرداری شکیبایی بر بدخلقی همسر مَن صَبَرَ عَلی سُوءِ خُلُقِ امرَأتِهِ واحتَسَبَهُ، أعطاهُ اللَّهُ تعالی بکُلِّ یَومٍ ولَیلهٍ یَصبِرُ علَیها مِنَ الثَوابِ ما أعطی أیُّوبَ علیه السلام عَلی بَلائهِ، وکانَ علَیها مِنَ الوِزْرِ فی کُلِّ یَومٍ ولَیلهٍ مِثلُ رَمْلٍ عالِجٍ.(۵/۲۲۶۶؛ الاعمال: ۳۳۹) هر مردی که به خاطر

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : دو نعمت مجهول نِعمَتانِ مَکفورَتانِ: الأمنُ والعافِیَهُ.(۱۳/۶۳۵۸؛ بحار: ۸۱/۱۷۰) دو نعمت است که پوشیده اند: امنیّت و سلامت. بخشش، عامل پایداری نعمت ها انّ للَّهِ عِباداً اختَصَّهُم بالنِّعَمِ، یُقِرُّها فیهِم ما بَذَلوها للنّاسِ، فاذا مَنَعوها حَوَّلَها

غرور مغرور شدن به اعمال نیک یابنَ مَسعودٍ، لا تَغتَرَّنَ بِاللَّهِ، ولا تَغتَرَّنَّ بصَلاحِکَ وعِلمِکَ وعَمَلِکَ وبِرِّکَ و عبادَتِکَ.(۹/۴۲۷۲؛ مکارم الاخلاق: ۲/۳۵۰) ای پسر مسعود ! به خدا مغرور مشو و به پاکی و علم و عمل و نیکی و عبادت خود، فریفته مباش. غفلت همت به انجام کار

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : نزدیک ترین درجه به پیامبری أقرَبُ النّاسِ مِن دَرَجَهِ النُّبُوَّهِ أهلُ العِلمِ و الجِهادِ.(۸/۳۹۳۸؛ المجحه البیضاء: ۱/۱۴) نزدیک ترین مردم به درجه پیامبری، دانشمندان و رزمندگان اند. برتری دانش بر عبادت قَلیلُ العِلمِ خَیرٌ مِن کَثیرِ

سخن چینی پرهیز از سخن چینی ایّاکُم والَّنمیمَهَ.(۱۳/۶۴۷۶؛ کنزالعمال: ۸۳۵۴) از سخن چینی (و خبرکشی) بپرهیزید. بدترین افراد امت ألا اُخبِرُکُم بشِرارِکُم؟ قالوا: بلی یا رسولَ اللَّهِ. قالَ: المَشّاؤونَ بالَّنمیمَهِ، المُفَرِّقونَ بَینَ الأحِبَّهِ، الباغُونَ لِلبُرَآءِ العَیبَ.(۱۳/۶۴۷۸؛ الخصال: ۱۸۳) آیا شما را از بدترین افرادتان

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : بوی بد دروغ اذا کَذَبَ العَبدُ کِذبَهً تَباعَدَالمَلَکُ مِنهُ مَسیرَهَ مِیلٍ مِن نَتْنِ ما جاءَ بهِ.(۱۱/۵۱۲۲؛ الترغیب والترهیب: ۳/۵۹۷) هر گاه بنده دروغ بگوید، از بوی گندی که پدید آورده است، فرشته به مسافت یک میل از او

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : حاکمان در آتش بودن حاکم خائن مَن وَلِیَ مِن أمرِ المُسلِمینَ شیئاً فغَشَّهُم فهُو فی النّارِ. (۱۴/۷۱۲۲؛ الترغیب والترهیب: ۳/۱۷۶) هر که زمام کاری از کارهای مسلمانان را به دست گیرد و به آنان خیانت ورزد، در آتش

محبت به یتیمان، عامل نرم دلی لِرجُلٍ یَشکو قَسوَهَ قَلبِهِ -: أتُحِبُّ أن یَلینَ قَلبُکَ، وتُدرِکَ حاجَتَکَ ؟: اِرحَمِ الیَتیمَ وامسَحْ رأسَهُ، وأطعِمْهُ مِن طَعامِکَ، یَلِنْ قَلبُکَ وتُدرِکْ حاجَتَکَ(۱۴/۷۱۶۲؛ الترغیب والترهیب: ۳/۳۴۹) به مردیکه از سنگدلی خود شکایت میکرد، فرمود: آیا دوست داری نرم دل شوی و به

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : مسجد پاداش رفتن به مسجد برای نماز جماعت مَن مَشی الی مَسجِدٍیَطلُبُ فیهِ الجَماعَهَ کانَ لَهُ بکُلِّ خُطوَهٍ سَبعونَ ألفَ حَسَنهٍ، ویُرفَعُ لَهُ مِن الدَّرَجاتِ مِثلُ ذلکَ، وان ماتَ وهُو علی ذلکَ وکَّلَ اللَّهُ بهِ سَبعینَ ألفَ

نام نیک، آموزش سواد و ازدواج، حقوق فرزند مِن حَقِّ الوَلَدِ علی والِدِهِ ثَلاثَهٌ: یُحَسِّنُ اسمَهُ، ویُعَلِّمُهُ الکِتابَهَ، ویُزَوِّجُهُ اذابَلَغَ. (۱۴/۷۱۰۴؛ مکارم الاخلاق: ۱/۴۷۴) از جمله حقوق فرزند بر پدرش سه چیز است: اسم خوب برایش انتخاب کند، سواد به او بیاموزد و هر گاه به سن بلوغ رسید،

بخشنده بودن خداوند انَّ اللَّهَ عَفُوٌّ یُحِبُّ العَفوَ.(۸/۳۸۳۲؛ کنزالعمال: ۷۰۰۵) خداوند بسیار با گذشت است و گذشت را دوست دارد. گذشت، افزاینده عزت عَلَیکُم بِالعَفوِ؛ فَانَ العَفوَ لا یَزیدُ العَبدَ الّا عِزّاً، فَتَعافَوا یُعِزَّکُمُ اللَّهُ. (۸/۳۸۳۴؛ کافی: ۲/۱۰۸) بر شما باد به گذشت؛ زیرا که گذشت

زیارت پیامبر(ص) شفاعت، نتیجه زیارت مَن أتانِی زائراً کُنتُ شَفِیعَهُ یَومَ القِیامَهِ.(۵/۲۲۸۲؛ بحار: ۱۰۰/۱۴۲) هر که به زیارت من بیاید، در روز قیامت شفیع او باشم. سلام بر پیامبر مَن سَلَّمَ عَلَیَّ فی شَیءٍ مِنَ الأرضِ اُبلِغْتُهُ، ومَن سَلَّمَ عَلَیَّ عندَ القَبرِ سَمِعتُهُ. (۵/۲۲۸۲؛ بحار: ۱۰۰/۱۸۲) هر

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : خیرخواهی خداوند اذا أرادَ اللَّهُ بقَومٍ خَیراً أکثَرَ فُقَهاءَهُم وأقَلَّ جُهّالَهُم، فاذا تکَلّمَ الفقیهُ وَجدَ أعْواناً، و اذا تَکلَّمَ الجاهِلُ قُهِرَ.(۴/۱۶۰۴؛ کنزالعمال: ۲۸۶۹۲). هر گاه خداوند خوبی مردمی را بخواهد شمار دین شناسان آنان را زیاد گرداند

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : خوش گمانی به خدا حُسنُ الظَّنِّ باللَّهِ مِن عِبادَهِ اللَّهِ تعالی.(۷/۳۴۱۸؛ الدره الباهره: ۱۸) خوش گمانی به خداوند، جزو عبادت خداوند متعال است. گمان خیر نسبت به برادر مسلمان اُطلُبْ لأِخِیکَ عُذراً، فَانْ لَم تَجِدْ لَهُ

نفس اماره نفس اماره، دشمن بزرگ انسان أعدی عَدوِّکَ نَفسُکَ الَّتی بَینَ جَنبَیکَ.(۷/۳۵۱۲؛ تنبیه الخواطر: ۱/۲۵۹) دشمن ترین دشمن تو، نفسی است که میان دو پهلویت (در وجودت) قرار دارد. هدایت الهی هدایت، ویژه خداوند قالَ اللَّهُ جلّ جلالُهُ: عِبادِی، کُلُّکُم ضالٌّ الّا مَن هَدَیتُهُ، وکَلُّکُم

سخن گفتن پیامبران به فراخور فهم مردم انّا مَعاشِرَ الأنبیاءِ اُمِرنا أن نُکلِّمَ النّاسَ علی قَدرِ عُقولِهِم. (۱۲/۵۷۹۶؛ بحار: ۷۷/۱۴۰) ما، جماعت پیامبران، فرمان داریم که با مردم به فراخور فهم و خردهایشان سخن بگوییم. خوشرویی و مصافحه، از اخلاق انبیا مِن أخلاقِ النَّبیِّینَ والصِّدِّیقینَ البَشاشَهُ اذا تَراءوا،