تکریم فرزند
عربها غیر از نام، «کنیه» هم دارند. آنها وقتی میخواهند به کسی احترام بگذارند، او را با «نام» صدا نمیکنند؛ بلکه با کنیه خطاب میکنند. برای من جالب بود که آن حضرت، هیچگاه نام فرزندش «محمد» را نمیبرد، مگر با کنیه، مثلاً میفرمود «ابوجعفر» برایم نامهای فرستاده است، یا من به ابوجعفر چنین نوشتم. اینگونه احترام گذاشتن، معمولاً در خانوادهها مرسوم نبود، اما امام با کمال احترام از فرزندش یاد میکرد. این تکریم وقتی برایم بیشتر نمایان و جذاب شد که دانستم فرزند ایشان، هنوز کودکی بیش نیستند، ولی امام با کمال احترام از او در نامهها یاد میکند و فرزندش نیز با نهایت بلاغت و شیوایی پاسخ میداد.
(عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۲۶۶)
معیار در هزینه خانه
درباره هزینه کردن در خانواده از امام رضا(ع) پرسیدم. دنبال معیار بودم. امام فرمود «راه میانه، راهی است در میان دو روش ناپسند!»
منظور امام را متوجه نشدم. پرسیدم «فدایت شوم! من آن دو روش ناپسند را نمیدانم. منظورتان چیست؟»
حضرت فرمود «آری، میدانم. خدا تو را رحمت کند! آیا نمیدانی که خداوند، از اسرافکاری و سختگیری، بیزاری جسته و فرموده است «آنان که انفاق میکنند، نه اسراف میورزند و نه تنگ میگیرند؛ بلکه راهی میانه در پیش میگیرند»؛ یعنی نه افراط و نه تفریط.» (الخصال، ص ۵۴، ح ۷۴ و ۹۵)
زدن فرزند ممنوع
پسرم خیلی مرا اذیت میکرد. میخواستم او را تنبیه بدنی کنم. گفتم از امام راهنمایی میگیرم. نزد ایشان رفتم و از فرزندم شکایت کردم. حضرت فرمود «فرزندت را نزن، بلکه با او قهر کن، اما زمان آن را طولانی نکن.» (عدهالداعی، ص ۷۹)