مسأله ۱۶۸۴ ـ مسافرى که باید نمازهاى چهار رکعتى را در سفر دو رکعت بخواند ، نباید روزه بگیرد . و مسافرى که نمازش را تمام مىخواند مثل کسى که شغلش مسافرت ، یا سفر او سفر معصیت است ، باید در سفر روزه بگیرد .
مسأله ۱۶۸۵ ـ مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد ، ولى براى فرار از روزه مسافرت مکروه است . و همچنین است مطلق سفر در ماه رمضان مگر اینکه براى حج یا عمره یا به جهت ضرورتى باشد .
مسأله ۱۶۸۶ ـ اگر غیر روزه رمضان روزه معیّن دیگرى بر انسانواجب باشد ، چنانچه به اجاره یا مانند آن واجب شده باشد ، یا روز سوم از روزهاى اعتکاف باشد ، نمىتواند در آن روز مسافرت کند ، و اگر در سفر باشد چنانچه ممکن است باید قصد کند که ده روز در جائى بماند و آن روز را روزه بگیرد ؛ ولى اگر روزه آن روز به نذر واجب شده باشد ظاهر آن است که سفر در آن روز جایز است و قصد اقامت واجب نیست ، هر چند بهتر آن است که تا ناچار نشود مسافرت نکند و اگر در سفر است قصد اقامت نماید . ولى اگر به قسم یا عهد واجب شده باشد ـ بنابر احتیاط واجب ـ مسافرت نرود و اگر در سفر بود قصد اقامت کند .
مسأله ۱۶۸۷ ـ اگر نذر کند روزه مستحبى بگیرد و روز آن را معیّن نکند ، نمىتواند آن را در سفر بجا آورد ، ولى چنانچه نذر کند که روز معیّنى را در سفر روزه بگیرد ، باید آن را در سفر بجا آورد . و نیز اگر نذر کند روز معیّنى را چه مسافر باشد یا نباشد ، روزه بگیرد ، باید آن روز را اگر چه مسافر باشد روزه بگیرد .
مسأله ۱۶۸۸ ـ مسافر مىتواند براى خواستن حاجت سه روز در مدینه طیّبه روزه مستحبى بگیرد ، و احوط این است که آن سه روز روزهاى چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه باشد .
مسأله ۱۶۸۹ ـ کسى که نمىداند روزه مسافر باطل است ، اگر در سفر روزه بگیرد و در بین روز مسأله را بفهمد ، روزهاش باطل مىشود و اگر تا مغرب نفهمد ، روزهاش صحیح است .
مسأله ۱۶۹۰ ـ اگر فراموش کند که مسافر است ، یا فراموش کند که روزه مسافر باطل مىباشد و در سفر روزه بگیرد ، روزه او ـ بنابر احتیاط ـ باطل است .
مسأله ۱۶۹۱ ـ اگر روزهدار بعد از ظهر مسافرت نماید ، باید ـ بنابر احتیاط ـ روزه خود را تمام کند ، و در این صورت قضاى آن لازم نیست ، و اگر پیش از ظهر مسافرت کند ، ـ بنابر احتیاط واجب ـ نمىتواند آن روز را روزه بگیرد ، خصوصاً اگر از شب نیّت سفر داشته باشد . ولى در هر صورت نباید پیش از رسیدن به حدّ ترخّص چیزى را که روزه را باطل مىکند انجام دهد ، و گر نه کفاره بر او واجب مىشود .
مسأله ۱۶۹۲ ـ اگر مسافر در ماه رمضان چه آنکه قبل از فجر در سفر بوده و چه آنکه روزه بوده و سفر نماید ، چنانچه پیش از ظهر به وطنش برسد ، یا به جائى برسد که مىخواهد ده روز در آنجا بماند ، چنانچه کارى که روزه را باطل مىکند انجام نداده ـ بنابر احتیاط ـ باید آن روز روزه را بگیرد و در این صورت قضا ندارد . و اگر انجام داده ، روزه آن روز بر او واجب نیست و باید آن را قضا کند .
مسأله ۱۶۹۳ ـ اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد ، یا به جائى برسد که مىخواهد ده روز در آن جا بماند ـ بنابر احتیاط ـ روزهاش باطل است ، و باید آن را قضا کند .
مسأله ۱۶۹۴ ـ مسافر و کسى که از روزه گرفتن عذر دارد ، مکروه است در روزه ماه رمضان جماع نماید ، و در خوردن و آشامیدن کاملاً خود را سیر کند .