نیابت در نماز طواف
دست اندرکاران کاروان، نیابت در نماز طواف را از کسی نپذیرند، چون به فتوای حضرت امام ـ ره ـ و بسیاری از فقها نیابت کفایت نمیکند.۱۴
تقصیـر
تقصیر در عمره تمتع، مکان معینی ندارد و لازم نیست پس از اتمام سعی، فورا انجام شود و لازم نیست بر مروه باشد. شلوغی مروه بیشتر به سبب توقف زائران در هنگام تقصیر است، مناسب است که زائران توجیه شوند تا پس از سعی، محل را ترک کنند و در فضای باز با خیال راحت تقصیر را انجام دهند، حتی گاهی مشاهده میشود که خانمها در همان محل شلوغ برای تقصیر موی خود را بیرون آوردهاند تا قدری از آن را بچینند در حالی که مردان نامحرم میبینند. با این که میتوانند ناخن بچینند و ضرورتی نسبت به چیدن موی سر وجود ندارد.
روحانی و مسؤولان کاروان، بویژه خانم دستیار لازم است که بانوان محترم را نسبت به این مسأله توجیه کنند، تا خلافی مرتکب نشوند.
بیـن الاحـرامین
پس از اتمام عمره تمتع و قبل از احرام حج کارهای ذیل جایز نیست: * تراشیدن سر
* انجام عمره مفرده
* بیرون رفتن از شهر مکه
* و همچنین کندن درخت و گیاه حرم و صید در حرم بنابراین در این مدت، زائران باید توجیه شوند که این اعمال را انجام ندهند، گرچه این مسائل را روحانی کاروان یادآوری خواهد کرد، ولی نظارت بر رفتار زائران تا حدی برعهده مدیر، معاون و خدمه خواهد بود و گاهی زائران کاروان از مدیر یا دیگران نسبت به رفتن به غار حرا، غار ثور و… سؤال میکنند.
ولی نسبت به خدمه، چنانچه بخواهند برای آمادهسازی محل اسکان در عرفات و منا از شهر مکه بیرون روند و یا برای تحویل اثاثیه یا جنس از انبارهایی که بیرون شهر است، در صورت امکان باید محرم شوند به احرام حج و در همین احرام بمانند تا وقتی که برای وقوف و انجام اعمال حج به عرفات میروند ولی چنانچه ناچار باشند و محرم شدن هم موجب حرج و مشقت است اشکال ندارد.۱۵
مسأله ـ خدمه کاروانهای حج اگر عمره مفرده بجا آورده باشند هر دفعه که از مکه خارج میشوند و به جده میروند و برمیگردند لازم نیست محرم شوند ولی اگر عمره تمتع بجا آوردهاند بنابر احتیاط نباید از مکه خارج شوند مگر در صورت حاجت، در حالی که محرمند با احرام حج. س ـ خدمه کاروانها که پس از انجام عمره تمتع باید به عرفات و منا بروند برای دیدن چادرها و کارهای دیگر و برگردند به مکه، وظیفه آنان چیست؟
ج ـ بنابر احتیاط واجب نمیتوانند از مکه خارج بشوند مگر در مورد ضرورت و در این صورت باید برای حج مُحرم شوند و بیرون بروند. بلی اگر احرام برای آنان حَرَجی باشد و رفتن به عرفات و منا بر آنان ضرورت دارد، میتوانند بدون احرام به آنجا بروند.
یادآوری:
اکنون بر اثر توسعه شهر مکه، «جبلالنور» که غار حرا در آن قرار دارد جزو شهر مکه به حساب میآید ولی «جبلالثور»، که غار ثور در آن است، هنوز جزو شهر به حساب نمیآید.
احـرام حـج
محل احرام حج، شهر مکه است. برخی از فقها مثل حضرت امام ـ قدس سره ـ تمام شهر مکه فعلی را برای احرام کافی میدانند و برخی دیگر میفرمایند احرام حج باید در مکه قدیم واقع شود، در این مورد هم با هماهنگی روحانی کاروان نسبت به احرام آنها اقدام شود و بهتر آن است که در مسجدالحرام محرم شوند. اگر در روز هشتم یا حتی قبل از آن هم محرم شوند اشکال ندارد، بنابر این در صورت لزوم میتوان آنها را در وقت خلوت به مسجد الحرام برد تا محرم شوند.
زمان حرکت به عرفات
وقوف به عرفات از ظهر روز نهم آغاز میشود، بنابراین زمان حرکت به سوی عرفات به گونهای باید تنظیم شود که حجاج قبل از ظهر در عرفات حاضر باشند و رفتن شب عرفه و استفاده از خنکی هوا و همچنین نبود مشکل استظلال وقت مناسبی است.
چون در وقت وقوف (از ظهر تا مغرب) حاجیان باید در صحرای عرفات باشند و از حدود آن خارج نشوند، بنابر این باید نسبت به حدود عرفات، که امروزه با تابلوهای بزرگ مشخص شده است، توجیه شوند وحتی المقدور از تردد در جاهای مختلف عرفات نیز بپرهیزند که احتمال گم شدن آنها زیاد است و در صورت گم شدن از اعمال بازخواهند ماند.
