زنجیر اسارت یا کمند محبت؟!

هر کسی می تواند موضوعی را به یک زاویه‌ای ‌ببیند ، وقتی به مشهد می رویم می بینیم که خیلی از زوارها برای بوسیدن ضریح به آن هجوم می آورند . هر کسی این صحنه را می تواند جوری تحلیل کند .البته تحلیل هرکسی با توجه به عینکی است که زده است ؛ می‌شود دیپلماتی برخورد کرد و گفت اینها وحشی هستند ، می‌شود عینک عرفان بزنیم و بگوییم که اینها عاشق هستند .
می گوییم داماد چکاره است؟ می‌گوید بدبخت کارگر است، با دید افراد تن پرور و لوس کارگری بدبختی است، اما با دید اولیاء خدا پیغمبر دست اولیاء خدا را می‌بوسد. بعضی‌ها شهادت را از بین رفتن می‌دانند اما با دید قرآن می‌فرماید: «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْیَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ» ۱ بنابراین دیدها فرق می‌کند …عبادت چیست ؟! عبادت زنجیر است یا کمند محبت؟!
بعضی ها درس خواندنشان زورکی است، اگر نمره نباشد نمی‌خواند . بعضی‌ها عاشق علم هستند ، حاضر است لباسش را هم بفروشد و کتاب بخرد که درس بخواند. هر چیزی بلوغ می‌خواهد، دیدها فرق می‌کند .
عبادت از دید اولیاء خدا زنجیر نیست، کمند محبت است. بار نیست، چتر حفاظت است .
برای بعضی‌ها عبادت بار است « وَ إِنَّهَا لَکَبِیرَهٌ ؛ سنگین است »۲ ، برای بعضی‌ها چتر حفاظت است؛ «إِنَّ الصَّلَاهَ تَنْهَى عَنْ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ»۳
عبادت سود خدا نیست، مصلحت ما است. عبادت سربار نیست، سرمایه است. یک ذکر خدا یک درخت را در بهشت خلق می‌کند. عبادت پرداختن نیست، بلکه گرفتن است .
چطور حال عبادت را در خودمان زنده کنیم؟«یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمْ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ»۴ اول باید احساس فقر کنیم، حدیث داریم اگر سه چیز نبود انسان گردن کلفتی می‌کرد و خود را تا ابد نابود می کرد: فقر و مرض و مرگ .
قرآن مرتب می‌گوید که شما عاجز هستید برای اینکه ما را بنده خودش کند، مرتب کمبود ها را به ما یاد آور می شود؛ می‌گوید: «إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُکُمْ غَوْرًا» ۵ اگر آب را تلخ کنیم، چه می‌کنید؟«لَوْ نَشَاءُ جَعَلْنَاهُ أُجَاجًا »۶ اگر بهار آمد و درخت‌ها سبز نشد چه می‌کنی؟ «لَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَاهُ حُطَامًا» ۷
اگر بخواهیم حرکت کره زمین را کند می‌کنیم و شب طول می‌کشد چه می‌کنید؟ «إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَیْکُمْ اللَّیْلَ سَرْمَدًا» ۸ بالأخره در یک کلام می‌گوید : تو فقیر هستی .
اول هیچ بودی ؛ «وَلَمْ تَکُنْ شَیْئًا» ۹ یعنی هیچی بودی، بعد می‌گوید: یک چیزی بودی ولی قابل ذکر نبودی؛ «لَمْ یَکُنْ شَیْئًا مَذْکُورًا» ۱۰ بعد می‌گوید؛ «مِنْ مَاءٍ مَهِینٍ» ۱۱ آب پست بودی، بعد می‌گوید؛ «فِی ظُلُمَاتٍ ثَلَاثٍ» ۱۲ سه تاریکی داشتی. آنجا دست هیچ طراح و نقاشی نبود، «هُوَ الَّذِی یُصَوِّرُکُمْ فِی الْأَرْحَامِ» ۱۳ یعنی او تو را طراحی کرد، «وَ جَعَلَ لَکُمْ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ» ۱۴ بعد وقتی به دنیا آمدی «لَا تَعْلَمُونَ شَیْئًا» ۱۵ هیچی بلد نبودی !« یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمْ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ» اول باید احساس فقر کنیم ، حدیث داریم اگر سه چیز نبود انسان گردن کلفتی می‌کرد و خود را تا ابد نابود می کرد : فقر و مرض و مرگ
هیچی نمی‌دانستی ! مار می‌دیدی خیال می‌کردی که طناب است که برداری. فرق بین آهن گداخته و سرخ را با گل سرخ نمی‌دانستی، آنوقت برای تو سنگین است که عبادت کنی؟
اگر خواستیم عبادت کنیم باید بنشینیم و حساب کنیم که چقدر بیچاره‌ هستیم . بعداً هم همینطوریم «وَالْتَفَّتْ السَّاقُ بِالسَّاقِ» ۱۶دو سه روز دیگر پای ما را رو به قبله می‌کشند ، خودمان می‌فهمیم که هیچ هستیم، همه می‌خواهند جمع شوند و یک نفس به ما اضافه کنند ، یک دقیقه عمر ما را اضافه کنند اما افسوس که نمی توانند. هم هیچ بوده‌ایم و هم هیچ هستیم و هم هیچ خواهیم شد.
ما باید احساس کنیم که فقیر هستیم و هر چه داریم از اوست. «الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ »۱۷ اگر معلم گفت از درس دادن من تشکر کن و درس را یاد بگیر، تشکر از معلم فایده‌اش به جیب خود دانش آموز می‌رود. اگر گفتند خانه‌ات را رو به خورشید بساز، نه اینکه خورشید به تو نیاز دارد، تو اگر خانه‌ات را روبه خورشید بسازی، از نور خورشید استفاده می‌کنی .
چرا عبادت کنیم؟«یَا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمْ الَّذِی خَلَقَکُمْ وَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ؛ عبادت باید خالص باشد، خدا را عبادت کنید برای اینکه شما را و قبل از شما را آفرید .»۱۸
ما شکر کنیم برای اینکه قبل از ما را آفرید؟ چرا باید چنین کاری را بکنیم ؟
بله، اگر قبل از ما نبودند ما هم نبودیم، این معنایش این است که تاریخ را فراموش نکن. در تاریخ خیلی ها زحمت کشیده‌اند تا ما به اینجا رسیده‌ایم ، ما الان رسیده‌ایم به درختی که میوه‌اش را می‌چینیم .
خداوند عمل خالص می‌خواهد عمل با ریا که فاسد است را نمی‌خواهد. عمل خالص، عملی است که نه از مردم جزا و نه تشکر بخواهیم؛ «لَا نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزَاءً وَلَا شُکُورًا»۱۹
اخلاص این است که آدم اگر کاری می‌کند نخواهد که اسمش باشد، آنکه باید بداند، می‌داند. روز قیامت عده‌ای می‌گویند ما جبهه بودیم خدا و فرشته‌ها می‌گویند: تو دروغ می‌گویی، برای خدا جبهه نرفتی، جبهه رفتی تا بگویند شجاع هستی . عده‌ای می‌گویند: ما قاری بودیم، خدا و فرشته‌ها می‌گویند: دروغ می‌گویی، با اخلاص قرآن نخواندی، قرآن می خواندی به این نیت که بگویند چه صدای خوشی دارد .
علامت آدمهای مخلص این است که زیاد یاد قیامت هستند؛ قرآن می‌فرماید: «إِنَّا أَخْلَصْنَاهُمْ بِخَالِصَهٍ ذِکْرَى الدَّارِ» ۲۰
________________________________________پی نوشت ها :
۱- آل عمران / ۱۶۹
۲- بقره / ۴۵
۳- عنکبوت / ۴۵
۴- طه / ۱۵
۵- ملک / ۳۰
۶- واقعه / ۷۰
۷- همان / ۶۵
۸- قصص / ۷۱
۹- مریم / ۹
۱۰- انسان / ۱
۱۱- سجده / ۸
۱۲- زمر / ۶
۱۳-آل عمران / ۶
۱۴- نحل / ۷۸
۱۵- همان
۱۶- قیامت / ۲۸
۱۷- قریش / ۴
۱۸- بقره / ۲۱
۱۹- انسان / ۹
۲۰- ص / ۴۶