آثار اجتماعی
۱ . صالح بودنِ یک جامعه به صالح بودنِ هر یک از افرادِ جامعه است و صالح شدن یک فرد به صالح بودنِ خانواده است و خانواده ای صالح و بالنده است که سه چیز در آن محقّق گردد.
( ۱ . میان اعضای خانواده همیشه آرامش و شادی و نشاط باشد ۲ . فرزندان آن خانواده سالم و صالح باشند ۳ . بزرگترها چه زنده ی آنان و چه از دنیا رفته در میان آنها محترم باشند ) بنابراین رعایت حقوق والدین و پرهیز از عقوق انان می تواند در اصلاح جامعه تأثیر گذار باشد همچنانکه به عکسِ آن در تخریبِ جامعه آثارفراوان دارد .
۲ . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم : إِذَا عَمِلَتْ أُمَّتِی خَمْسَ عَشْرَهَ خَصْلَهً حَلَّ بِهَا الْبَلَاءُ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا هِیَ ؟ قَالَ إِذَا کَانَتِ الْمَغَانِمُ دُوَلًا وَ الْأَمَانَهُ مَغْنَماً وَ الزَّکَاهُ مَغْرَماً وَ أَطَاعَ الرَّجُلُ زَوْجَتَهُ وَ عَقَّ أُمَّهُ وَ بَرَّ صَدِیقَهُ وَ جَفَا أَبَاهُ وَ کَانَ زَعِیمُ الْقَوْمِ أَرْذَلَهُمْ وَ الْقَوْمُ أَکْرَمَهُ مَخَافَهَ شَرِّهِ وَ ارْتَفَعَتِ الْأَصْوَاتُ فِی الْمَسَاجِدِ وَ لَبِسُوا الْحَرِیرَ وَ اتَّخَذُوا الْقَیْنَاتِ وَ ضَرَبُوا بِالْمَعَازِفِ وَ لَعَنَ آخِرُ هَذِهِ الْأُمَّهِ أَوَّلَهَا فَلْیُرْتَقَبْ عِنْدَ ذَلِکَ ثَلَاثَهٌ الرِّیحُ الْحَمْرَاءُ أَوِ الْخَسْفُ أَوِ الْمَسْخُ .
بحارالأنوار ج : ۶ ص : ۳۰۵
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند : هرگاه امّتِ من ، پانزده کار انجام دهند بلا ها و گرفتاری ها آنها را فرا خواهد گرفت ؛ [ دو تای آنها عبارتند از ] مرد ، مطیع همسرش می شود ولی با مادرش مخالفت می نماید ( یعنی عاق مادر می گردد ) و به دوست و رفیقش خوبی می نماید ولی به پدرش جفا می کند .
آثار اخروی
۱ . قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم : یَا عَلِیُّ رَأَیْتُ عَلَى بَابِ الْجَنَّهِ مَکْتُوباً أَنْت مُحَرَّمَهٌ عَلَى کُلِّ بَخِیلٍ وَ مُرَاءٍ وَ عَاقٍ وَ نَمّامٍ .
جامعالأخبار ، ص۸۴،الفصل الأربعون
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به علی علیه السلام فرمود : دیدم بر درب بهشت نوشته شده که بهشت برانسان های بخیل ، ریاکار ، عاق و سخن چین ممنوع است .
۲ . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم : إِنْ کُنْتَ عَاقّاً فَاقْصُرْ عَلَى النَّارِ .
وسائلالشیعه ، ج ۲۱ ، ص۵۰۰
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمود : اگر گرفتارِ عاق باشی بدان که [ اگر توبه نکنی ] پایانش آتش است .
۳ . عَنْ رَسُولُ الله صلی الله علیه و آله و سلم أَنَّهُ قَالَ : کُلُّ المُْسْلِمِینَ یَرَوْنِی یَوْمَ الْقِیامَهِ، إِلّا عَاقَّ الْوَالِدَیْن، وَشَارِبَ الخَْمْرِ، وَمَنْ سَمِعَ اسْمِی وَلمَْ یُصَلِّ عَلَیَّ .
جامع السعادات ، ج ۱ ، ص ۲۰۳
پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید : همه ی مسلمانان روز قیامت ، توفیق زیارتِ مرا پیدا می کنند مگر کسانی که گرفتارعاق والدین شده اند و شراب خواران و کسانی که وقتی نام مرا می شنیده اند برمن صلوات نمی فرستادند .
۴ . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وسلم : إِیَّاکُمْ وَ عُقُوقَ الْوَالِدَیْنِ فَإِنَّ رِیحَ الْجَنَّهِ یُوجَدُ مِنْ مَسِیرَهِ أَلْفِ عَامٍ [ و فی روایه : الفی عام ] وَ لَا یَجِدُهَا عَاقٌّ وَ لَا قَاطِعٌ وَ لَا شَیْخٌ زَانٍ وَ لَا جَارٌّ إِزَارَهُ خُیَلَاءَ إِنَّمَا الْکِبْرِیَاءُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ .
وسائلالشیعه ، ج ۲۱ ، ص ۵۰۱ / الکافی ، ج ۶ ، ص ۵۰
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فر ماید : بپرهیزید از آلوده شدن به عاق والدین ؛ زیرا بوی عطر بهشت از فاصله هزار سال راه مانده به مشام می رسد [ و در بعضی از روایات دوهزار سال ] ولی چند طایفه [ نه تنها بهشت نمی روند بلکه بوی عطر آن را هم اگرچه از فاصله ی بسیار دور به مشام می رسد استشمام نمی کنند مگر توبه نمایند ] ۱ . کسی که گرفتار عاق شده است ۲ . کسی که به بستگانش رسیدگی نمی نماید ۳ . کسی که در سنِّ پیری رعایتِ گناهان جنسی را از نگاه گرفته تا … نمی نموده است ۴ . کسی که نسبت به دیگران تکبّر می ورزیده در حالی که بزرگی و کبریایی خاص خداوند است .
۵ . قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله و سلم : بَیْنَ الْعَاقِّ وَ الْفَرَاعِنَهِ دَرَکَهٌ
مستدرکالوسائل ، ج ۱۵ ، ص ۱۷۶
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمود : میان عاق و فرعون ها در جهنّم یک طبقه فاصله است
۶ . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وسلم : أَرْبَعَهٌ لَا یَنْظُرُ اللَّهُ إِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ ؛ عَاقٌّ وَ مَنَّانٌ وَ مُکَذِّبٌ بِالْقَدَرِ وَ مُدْمِنُ خَمْرٍ .
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمود : به چهار کس خداوند در قیامت نظرِ لطف و مرحمت ندارد [ مگر توبه نمایند ] ؛ کسی که گرفتار عاق می باشد ، و کسی که به دیگران محبّت می کند و منّت می گذارد ، و کسی که تقدیرِ الهی را منکر است ، و کسی که دائم الخمر است .
وسائلالشیعه ، ج ۲۵ ، ص۳۳۵
۷ . رُوِیَ أَنَّ مُوسَى (ع) قَالَ : یَا رَبِّ أَیْنَ صَدِیقِی فُلَانٌ الشَّهِیدُ ؟ قَالَ : فِی النَّارِ قَالَ : أَ لَیْسَ وَعَدْتَ الشُّهَدَاءَ الْجَنَّهَ ؟ قَالَ بَلَى وَ لَکِنْ کَانَ مُصِرّاً عَلَى عُقُوقِ الْوَالِدَیْنِ وَ أَنَا لَا أَقْبَلُ مَعَ الْعُقُوقِ عَمَلًا .
مستدرکالوسائل ، ج ۱۵ ، ص ۱۹۳
درروایت آمده است که حضرت موسی (ع) به خداوند عرض کرد : پروردگارا فلان دوستِ شهیدِ من جایگاهش کجاست ؟ خداوند فرمود : در آتش است حضرتِ موسی (ع) عرض کرد : خدایا آیا وعده نکردی که شهدا در بهشت باشند ؟ خداوند فرمود : آری این چنین است و لکن او آلوده به عقوق والدین است و من هم هیچ کاری را با آلوده بودنِ به عقوق والدین قبول نمی کنم [ با این که برترین همه ی کمالات شهادت است ] .
۸ . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وسلم: خَمْسَهٌ لَا تُطْفَأُ نِیرَانُهُمْ وَ لَا تَمُوتُ أَبْدَانُهُمْ ؛ رَجُلٌ أَشْرَکَ بِاللَّهِ وَ رَجُلٌ عَقَّ وَالِدَیْهِ وَ رَجُلٌ سَعَى بِأَخِیهِ إِلَى سُلْطَانٍ فَقَتَلَهُ وَ رَجُلٌ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ وَ رَجُلٌ أَذْنَبَ ذَنْباً فَحَمَلَ ذَنْبَهُ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ .
مستدرکالوسائل ، ج ۹ ، ص ۱۴۹
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمود: پنج کس آتش آنان خاموش نشده و مرگ برایشان خبری نیست [ مگر توبه نمایند ] ؛ کسی که نسبت به خداوند شرک ورزیده ، و کسی که آلوده به عاقِ والدین است ، و کسی که نزد سلطانی از مؤمنی بد گویی کرده و وسیله ی کشتنِ او فراهم شده است ، و کسی که انسان ِ بی گناهی بدست او کشته شده است ، و کسی که گناهش را به خداوند نسبت دهد .
