آرتیشو

اسم من در زبان فرنگی ((آرتیشو)) می باشد و در کتب قدیم گیاه شناسی بمن انگنار – انگیناز – و قناریه می گفتند. بعضی ها هم بمن کنگر فرنگی و کنگر بستانی می گویند. میوه ی من صنوبری و شبیه میوه ی درخت کاج است . با این فرق که رنگ من سبز بوده ، و تک برگ هایی که روی آن است تیغی شبیه سوزن قرار دارد.
برای پختن من میوه ی مرا در دیگ طوری قرار دهید که ساقه آن بطرف پایین و برگهای آن به سمت بالا باشد بعد کمی آب ریخته و روی آتش ملایم بگذارید تا پخته شود، بعد به آن کمی نمک زده ، میل نمایید. مقدار زیادی از املاح و مواد مؤ ثر و مفید من در آن آب حل می شود. باین جهت بهتر است آب مرا هم میل فرمایید.پخته من به آسانی هضم می شود، و بهر معده ای حتی اگر ضعیف باشد سازگار است ، ولی من برای کلیه و مثانه خوب نیستم ، و آنها را تحریک می کنم اگر کلیه ی شما خوب کار نمی کند، و یا مبتلا به سنگ کلیه و مثانه هستید باید از خوردن من پرهیز نمایید.
زادگاه اولیه من نواحی بحرالروم است ، ولی امروزه در اکثر کشورها بمنظور استفاده ی غذایی و دارویی کاشته می شوم . در ایران نیز چند سالی است مرا کاشته اند، و گاهگاهی در سبزی فروشیهای لوکس پیدا می شوم . قسمت مورد استفاده غذایی من انتهای برگ های روی میوه و طبق آن است ، در زبان فارسی به این نوع طبق نهنج گویند – این نهنج گوشتدار بوده ، و قسمتی از گوشت آن در برگها پیش رفته است . برای خوردن آن باید ابتدا برگها را تک تک کنده ، و با کمک دندان گوشت آنها را به دندان بکشید، و بعد گوشت نهنج را میل نمایید. اگر میوه من تازه باشد، تمام نهنج گوشتدار و قابل خوردن است .میوه من سرشار از ویتامین های ((آ)) و ((ب )) می باشد و املاح معدنی مثل گوگرد و منگنز و فسفر زیاد دارد. من اشتها را باز می کنم ، خون را پاک می نمایم ، و چربی و اوره ی خون را پایین می آورم ، و برای مبتلایان به مرض قند مفید می باشم .
برای معالجه اسهال ، معمولا مرا خام می خورند و برای این کار معمولا از میوه های تازه و جوان باید استفاده نمود. اگر به خوردن خام من راغب نیستید، می توانید آب مرا گرفته و نوش نمایید. به مادران بچه شیرده توصیه کنید که از خوردن من صرفنظر نمایند. زیرا من شیر را در پستان خشک می کنم .برای مبتلایان به رماتیسم و نقرس و یرقان و سنگ کلیه و مثانه مفید می باشم جوشانده ی ریشه من ، به تنهایی یا همراه با پوست بید تب بر بوده ، تب و لرز را معالجه می کند.جوشاندن برگ من ، یعنی همان برگهایی که روی نهنج صنوبری قرار گرفته و سر آن سوزن دارد، یکی از دوستان کبد است .
میوه ی پخته ی مرا بلافاصله پس از پختن میل نمایید، و آنها را برای روزها بعد نگاهداری نکنید. زیرا میکروبهایی در روی آن رشد می نمایند که باعث دل درد و مسمومیت می شوند.