مه مغزی یا مغز مه آلود نوعی اختلال در ذهن انسان است که می‌تواندعدم حضور ذهن، عدم توانایی تمرکز، مشکلات حافظه‌ای و شفاف نبودن ذهن را در پی داشته باشد. این اختلال می‌تواند بر اثر عوامل بسیار ساده‌ای رخ دهد که به راحتی می‌توان از آن‌ها جلوگیری کرد.
مه مغزی چیزی مثل یک علامت از یک وضعیت پزشکی است که نباید نادیده گرفته شود. مه مغزی یک اختلال شناختی است که می‌تواند منجر به مشکلات حافظه‌ای، عدم حضور و وضوح ذهنی و ناتوانی در تمرکز شود. اغلب دلیل وجود مه مغزی را تجربه‌ی یک روز سخت بهانه می‌کنند البته شاید هم برای چشم‌پوشی و نادیده گرفتن آن از این بهانه استفاده می‌کنند. اما نکته قابل توجه اینجاست که وقتی مه مغزی نادیده گرفته می‌شود، می‌تواند تاثیرات منفی در کار و یا تحصیل داشته باشد. دلیل بسیاری از این بی‌توجهی‌ها به مغز مه‌آلود این است که اغلب نمی‌دانیم دلیل این اتفاق چیست و چطور باید با آن برخورد کرد.
عملکرد کامل و حداکثری مغز نکته‌ای بسیار حائز اهمیت است. بسیاری از مردم در طول روز با مشکل عدم تمرکز و مه‌آلود بودن ذهن مواجه هستند. به‌طور مثال افرادی که فراموش می‌کنند کلید خود را کجا گذاشته‌اند، البته طبیعی است که برخی از روزها نمی‌توان به‌طور کاملا شفاف و واضح تمرکز کرد، اما اگر این مشکل به‌طور روزانه اتفاق دهد، احتمالا به دلیلی دچار مه مغزی شده‌ایم.
حال سوال اینجاست که چه چیزی باعث مه مغزی می‌شود؟ این پدیده می‌تواند دلایل متعدد و متاثر از رشته‌ای از عوامل باشد. بنابراین ما لیستی از دلایل مه‌آلود شدن مغز و راه‌های جلوگیری از آن را آماده کرده‌ایم.
۱- استرس یکی از عوامل مغز مه‌آلود
تعجبی ندارد که استرس در ابتدای این لیست قرار دارد. اغلب مردم از خطرات استرس و معضلات استرس مطلع هستند. استرس می‌تواند فشار خون را افزایش دهد، منجر به افسردگی شود و با تحت الشعاع قرار دادن سیستم ایمنی بدن افراد را دچار بیماری کند. یکی دیگر از علائم استرس، خستگی ذهنی است. وقتی استرس داریم مغزمان نمی‌تواند بهترین عملکرد را از خود نشان دهد. فکر کردن و تمرکز کردن دشوار می‌شود و حتی همین اتفاق منجر به افزایش بیشتر استرس نیز می‌شود.
استرس را می‌توان با چند روش کاهش داد و یا متوقف کرد. اگر استرس دارید باید از کافئین و نیکوتین دوری کنید اگرچه شاید بر این باور هستید که این دو برای لحظاتی می‌توانند به شما کمک کنند. دو مورد دیگر در این رابطه افزایش فعالیت فیزیکی و صحبت کردن با کسانی است که روی کاهش استرس تاثیرگذار هستند. علاوه بر این‌ها می‌توانید از دیگر روش‌های کنترل استرس مثل تکنیک‌های ریلکسیشن و خواب بیشتر استفاده کنید.
۲- تاثیر رژیم غذایی بر مه مغزی
بیشتر مردم می‌دانند که رژیم غذایی می‌تواند باعث افزایش و یا کاهش وزن آن‌ها شود. اما افراد زیادی این را نمی‌دانند که یک رژیم غذایی خاص می‌تواند تاثیراتی منفی روی سلامت فردی نیز بگذارد هرچند که آن رژیم جزو رژیم‌های سالم باشد.
یکی از رایج‌ترین کمبودهای ویتامین، کمبود ویتامین ب ۱۲ است به‌خصوص در وگان‌ها یا همان گیاه‌خواران که رژیم‌های غذایی آنان معمولا فاقد ویتامین ب ۱۲ است و منجر به مه‌آلود شدن مغز می‌شود. کمبود ویتامین ب ۱۲ می‌تواند منجر به اختلالات ذهنی و عصبی شود. یکی از حقایق وحشتناک این است که تقریبا در رژیم غذایی ۴۰ درصد از بزرگسالان ویتامین ب ۱۲ وجود ندارد. ویتامین ب ۱۲ معمولا در غذاها و منابع حیوانی یافت می‌شود.
ویتامین حیاتی دیگری که کمبود آن می‌تواند سبب بروز مه مغزی شوند ویتامین D است. جالب است بدانید که بیش از ۱میلیارد نفر در دنیا رژیم غذایی با ویتامین D ناکافی دارند. علاوه بر ویتامین ب ۱۲ و ویتامین D، کمبود امگا ۳ نیز در این اختلال می‌تواند نقش داشته باشد.
در این بین خوراکی‌هایی نیز وجود دارند که مضر هستند مثل شکر. کربوهیدرات‌های تصفیه شده مثل شکر، میزان قند خون افراد را بالا می‌برند و سپس به حالت قبل برمی‌گردانند. این اتفاق منجر به مه مغزی می‌شود. چراکه مغز انسان از گلوکز به عنوان منبع اصلی سوخت استفاده می‌کند و هنگامی که این اتفاق می‌افتد اختلال در نظم واشتباه در عملکرد پیش خواهد آمد.
مصرف شکر علاوه بر ایجاد مه مغزی منجر به خستگی، نوسانات خلقی، سردرگمی و اختلال ذهنی نیز می‌شود. بنابراین اگر می‌خواهید ذهن واضح و شفافی داشته باشید، باید از شکر دوری کنید. البته گاهی اوقات برخی از رژیم‌های غذایی ممکن است برای برخی صحیح و برای برخی دیگر اشتباه باشد. بنابراین اگر درگیر مه مغزی هستید می‌توانید به پزشک خود و یا پزشک تغذیه مراجعه کنید. پزشکان قادرند رژیم غذایی مناسب برای افراد را تشخیص دهند و از کمبود مواد در رژیم غذایی مطلع شوند.
۳- آلرژی‌ها
اگر آلرژی‌های غذایی و یا حساسیت‌هایی به برخی از خوراکی‌ها دارید، باید بدانید که خوردن آن غذاها می‌توانند به مه مغزی منجر شوند. ببینید چه چیزهایی روی ذهن‌تان تاثیر منفی می‌گذارند چیزهایی مانند برخی لبنیات، بادام زمینی و یا آسپارتام‌ها که بیشتر معروف به آلرژی‌زا بودن هستند.
اغلب افراد کالری مورد نیاز خود را از گندم، ذرت و سویا دریافت می‌کنند و جالب است بدانید که این‌ها از انواع خوراکی‌های رایج آلرژی‌زا هستند. برای اطمینان از اینکه به کدام مواد خوراکی آلرژی دارید می‌توانید علائم آلرژیایی خوراکی‌های مختلف را با علائم خود مطابقت دهید. اگر مطمئن نیستید که کدام غذا باعث ایجاد آلرژی یا حساسیت در شما می‌شود می‌توانید به مدت یک یا دو هفته آن خوراکی را از رژیم غذایی خود حذف کنید و اگر بعد از این مدت علائم مه مغزی برطرف شد بنابراین آن خوراکی عامل ایجاد آلرژی یا حساسیت در شما بوده است.
۴- کمبود خواب
همه ما می‌دانیم که به خواب نیاز داریم اما ممکن است میزان نیاز خواب در افراد مختلف متفاوت باشد. به‌طور مثال برخی افراد با ۳ الی ۴ ساعت خواب در شب هم توانایی این را دارند که مغزشان عملکرد خوبی داشته باشد اما این افراد بسیار نادر هستند. بنابراین اکثر افراد بین ۸ تا ۹ ساعت خواب شبانه نیازمندند. حال اگر شخصی به میزان کافی نخوابد، عملکرد مغز وی تحت تاثیر قرار گرفته و مغز مه‌آلود را در پی خواهد داشت.
برخی از افراد از خواب خود می‌کاهند تا بتوانند کارهای خود را انجام دهند، اما غافل از اینکه این کار در نهایت ساعت‌های مفید کاری را از بین خواهد برد چرا که وی قادر نخواهد بود تمرکز کند و ذهن او ابری و مه‌آلود می‌گردد.
بسیاری از افراد نیز در خوابیدن مشکل دارند اما می‌توان این مشکل را با انجام چند راهکار برطرف کرد. برای بهبود شرایط خواب می‌توان از الگوهای منظم تنفسی استفاده کرد و یا از در معرض نور آبی بودن اجتناب کنید.
۵- تغییرات هورمونی
مه مغزی می‌تواند بر اثر تغییرات هورمونی رخ دهد. زمانی که پروژسترون و استروژن افزایش یابد، می‌تواند منجر به اختلال شناختی کوتاه مدت شود و تاثیرات بدی روی حافظه نیز بگذارد. اگر باردار یا یائسه هستید، نباید از اینکه ذهن‌تان ناگهان مه‌آلود می‌شود نگران باشید. روی داشتن یک رژیم غذایی خوب تمرکز کنید و خواب کافی داشته باشید تا مه مغزی با نرمال شدن شرایط شما بهبود یابد.
در پایان گفتنی است اگر قادر به تشخیص این مسئله در خود نیستید باید از هرگونه خودتشخیصی و خوددرمانی پرهیز کنید. اگر شک دارید که به مغز مه‌آلود دچار هستید می‌توانید به پزشک مراجعه کنید و از طریق پزشک این مسئله را پیگیری کنید. فقط نکته قابل توجه این است که این مشکل می‌تواند بر اثر مسائل بسیار ساده‌ای مثل کمبود خواب، کمبود ویتامین، رژیم غذایی نامناسب و یا استرس باشد.
