دیدار افراد خانواده در عالم برزخ

پرسش: آیا دیدار افراد یک خانواده در عالم برزخ امکان دارد؟ یعنی می‏توانند یکدیگر را بشناسند و کنار هم بمانند؟!

پاسخ: در محاسن برقی آمده: حماد بن عثمان از امام صادق(ع) نقل کرده است که: حضرت سخنی از ارواح مؤمنان به میان آورد و فرمود: آن‏ها یکدیگر را ملاقات می‏کنند. با تعجب گفتم: یکدیگر را ملاقات می‏کنند؟! فرمود: آری، یکدیگر را می‏شناسند و از هم سؤال می‏کنند.(۱)در کافی آمده است: امام صادق(ع) فرمود: “مؤمن نزدیکان خود را دیدار می‏کند و آن چه را دوست دارد می‏بیند…”.(۲) نیز در کافی از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمود: “ارواح مؤمنان در قالب و صورتی مثل بدن دنیوی، در درختزاری از بهشت قرار دارند و یکدیگر را می‏شناسند و از هم سؤال می‏کنند. وقتی روح تازه‏ای بر آن‏ها وارد می‏شود می‏گویند: او را به حال خود بگذارید، زیرا از هول عظیمی به سمت ما می‏آید.سپس از وی می‏پرسند: فلان کس چه شد؟ فلان آقا چه شد؟ اگر بگوید: من که آمدم، او زنده بود، اظهار امیدواری می‏کنند او هم نزد آنان بیاید، ولی اگر بگوید: او از دنیا رفته و جلوتر از من آمده است. همه متأثر می‏شوند و می‏گویند: سقوط کرد؛ یعنی گرفتار عذاب شده است.(۳)این روایات صریحاً می‏گوید: افراد یک خانواده اگر مؤمن باشند، در عالم برزخ با هم ملاقات می‏کنند و از هم سؤال می‏کنند و از زنده‏ها جویا می‏شوند که چه می‏کنند؟
پی نوشت‏ها: ۱. علامه محمد حسین طباطبایی(ره)، المیزان، تفسیر روایی، ذیل آیات ۱۵۳ – ۱۵۷، چ ۱، ص ۵۱۳.۲. همان؛ بحارالانوار، ج ۶، ص ۲۳۴، چاپ بیروت، انتشارات احیاء التراث العربی… .۳. بحارالانوار، ج ۶، ص ۵۱۴، چاپ بیروت، انتشارات احیاء التراث العربی… .