مفید خواندن یعنی طوری بخوانید که پیام نویسنده را بدون صرف زمان زیاد، درک کنید. همچنین مفید خواندن، نوعی خواندن است که به شما کمک می کند با استناد به متون و موارد مرتبط بدون زحمت زیاد چیزی را که به دنبالش هستید درک کنید.
زمانی که مقاله ای را میخوانید یا کلا منظورتان از خواندن درک عمومی مطلب است دقت کنید که یادداشت برداری از مطالبی که میخوانید رابطه مستقیمی با کیفیت درک مطلب دارد.
آیا تابه حال اتفاق افتاده که متنی رو بخونید و بعدش متوجه بشید که اصلا منظور نویسنده رو درک نکردید؟ آیا تابحال شده که یه کوه از کتاب رو برای نوشتن یک مقاله بخونید ولی نهایتا نتونید به چیزی که دنبالش بودید برسید؟
اگر هریک از موارد بالا را تجربه کرده اید، نشانگر این است که شما بصورت مفید متن رو نخوندید. مفید خواندن با تعیین یک استراتژی متناسب با نوع متنی که میخوانید شروع میشود. در تعیین این استراتژی هدف از خواندن و طبیعت نوشته خود کمک شایانی محسوب میشوند. اهداف یک مطالعه و کتاب خواندن میتواند شامل یکی از موارد زیر باشد:
جمع آوری اطلاعات برای نوشتن یک مقاله
یادگیری یک موضوع یا درک یک تئوری
آماده شدن برای یک امتحان
در هریک از موارد فوق، طبیعت کتابی که میخواهید بخوانید به شما کمک خواهد کرد که چطور بخوانید، استراتژی که برای خواندن یک کتاب درسی لازم است، با استراتژی لازم برای خواندن یک رمان متفاوت است. لذا در زیر استراتژی های لازم برای خواندن دو نوع نوشته را ارایه میکنیم. امیدوارم مفید واقع شوند.
راهکارهای (استراتژی های) مطالعه ی متون آموزشی (آکادمیک):
ساختار و شیوه ی نگارش متون آموزشی معمولا بصورت رسمی و قانونمند میباشد. ابن متون میتونند شامل کتب معمولی یا جزوات اساتید باشند. برای درک یک مطلب از متون و نوشته های آکادمیک شما باید با استراتژی های مفید مطالعه این نوع متون آشنا باشید. این استراتژی ها میتوانند شامل موارد زیر باشند:
۱- خواندن بخش مقدمه کتاب و پیدا کردن نقطه تز (Thesis Point) و بررسی فهرست مطالب
۲- بررسی دقیق جملات موضوعی (Topic Sentences). جملاتی که معمولا دیدگاه کلی از نوع مطالب موجود در یک پاراگراف را ارایه میدهند.
حالا اینهایی که در بالا اشاره شد یعنی چه؟
نقطه تز:
بخش مقدمه، جهت ارایه یک دیدگاه کلی از علت پدید آمدن کتاب ارایه میدهد. معمولا به عنوان نتیجه گیری این مقدمه و در پاراگرف آخر این بخش نقطه ای به نام نقطه تز (Thesis Ponit) وجود دارد. در این نقطه نویسنده مستقیما هدفش از نوشتن این کتاب را بیان میکند، پس با مطالعه دقیق این مقدمه میتوانید چهارچوب کلی از علت پیدایش کتاب را در ذهن خود تداعی کنید.
جمله موضوعی:
بعد از این که چهارچوب در ذهن شما نقش بست، باید تصویر داخل آن نیز در ذهن شما مجسم شود، پس شما باید شروع به خواندن کنید و ببینید که نویسنده چطور از ایده خود دفاع میکند.
جملات موضوعی یا همان Topic Sentence ها نقش مهم و کلیدی را در نقش بستن این تصویر ایفا میکنند، از آن جایی که این جملات موضوعی طبق استاندارد همیشه در ابتدای پاراگراف ظاهر میشوند و موضوع کلی پاراگراف را در اختیار شما قرار میدهند. دقت کنید که جملات موضوعی همواره نظریهای یا موضوعی را بیان میکنند که جملات دیگر پاراگراف یا آن را اثبات میکنند یا اطلاعات بیشتری راجع به آن در اختیار ما قرار میدهند. این جملات علاوه بر این که در ابتدای جمله ظاهر میشوند، امکان دارد بعضی وقت ها هم در انتهای جمله یا در اواسط آن ظاهر شود.
راهکارهای مطالعه کتب معمولی:
زمانی که یک کتاب معمولی و استاندارد مثل یک کتاب “پرستاری” مطالعه میکنید، با توجه به ساختار کلی کتاب میتوانید از اطلاعات آن استفاده کنید. ساختارهای متفاوتی شامل:
تقسیم بندی کتاب به فصول مختلف
تقسیم بندی کتاب به بخش های مختلف
تقسیم بندی بخش های مختلف به زیر بخش های دیگر
یکی از بهترین روشها برای استخراج مفاهیم و مطالب از زیر بخشها استفاده از جملات موضوعی میباشد. دقت کنید که اولین پاراگراف هر زیر بخش یک پاراگراف موضوعی بشمار میآید و ایده های کلی و عمومی آن زیر بخش را مطرح میکند. هم چنین پاراگراف آخر پاراگراف نتیجه گیری بحساب میآید که میتواند شما را در دسته بندی اطلاعات کمک کند. پاراگراف های میانی یا مثال یا ایده های حمایت کننده از پاراگراف اول میباشند.