آیا روح به هنگام خواب به طور کلی از جسم جدا می شود؟ ـ چرا هنگام خواب انسان گریه می کند؟روح چگونه با جسم ارتباط برقرارمی کند؟آیا روح کاملاً از جسم جدا می شود؟
باید دید حقیقت در موجودات زنده چیست ؟آیا همه ءموجودات زنده می خوابند؟باید ببینیم خواب دیدن (رؤیا) چیست . آیا مربوط به جسم است یا به روح ؟
می توان گفت :هنگام خواب ، مشاعر و ادراکات انسان به استراحت می پردازد وبه گونه ای در حالت تعطیلی به سر می برد.
نیرویی در وجود انسان به نام روح که از آن تعبیرهای دیگری نیز مانند نَفْس ،عقل و قلب می شود و آن را به تعریف کرده اند،(۱) وجود دارد.
البته این تعبیرات از نظریاتی به این نام ها (روح ، عقل ، قلب و نفس ) استفاده شده است . همهء این تعبیرات در قرآن آمده است . از آیهء معلوم می شود روح مایهء حیات انسان است و همهء مشاعر و ادراکات از این جنبه (روح )ناشی می شود. هنگام خواب بسیاری از مشاعر در استراحت و تعطیلی به سرمی برد.
امّا این که در خواب ، روح کاملاً از بدن خارج شود و بدن بی روح و مرده شود،بدون اساس است ، زیرا انسان هنگام خواب زنده و نمرده است و نیز نمی توان گفت انسان خوابیده ، مقداری مُرده و مقداری زنده است . روایات انسان خوابیده را می داند .(۲)
مشکلات روحی و روانی و هم این طور نوع غذا و کیفیت غذا در خواب وتحولاتی که هنگام خواب برای انسان پیش می آید، تأثیر دارد. دیدن خواب های آشفته و طولانی و خواب های هیجان آور غالباً از آثار مشکلات روحی و روانی است . از این جهت روحیهء مطمئن و آرامی که ناشی از ایمان کامل است ، در خواب و سلامت جسم و جان بسیار مؤثر است از این رو، امام رضا۷فرمود:(۳) را می خوانیم .
در روایات دیگر خواندن سورهء اخلاص یا یا قدر و دعاهایی ذکر شده است .(۴)
یاد خدا به هر شکلی باعث آرامش می شود. کسانی که در مدت زیادی باهیجانات و ناراحتی ها روبه رو هستند و آرامش فکری و روانی ندارند، غیر ازمشکلات زندگی ، در خواب هم مشکل دیدن خواب های بی جا و نامناسب وطولانی را دارند. رؤیاها رابطه ای تنگاتنگ با اعمال و فکر انسان دارند.
زبان سمبولیک رؤیا به صورت رمزی بوده و باید ترجمع و تعبیر شود تا معنای آن آشکار شود.
پیش آمدهای درونی انسان در خواب به صورت تصویر در ذهن نقش می بندد.فکر و احساس در خواب به حدّ بالای ذهنیت می رسد؛ زیرا که شخص به خواب رفته ، بدون هیچ گونه قصدی خواب می بیند و سعی در جداسازی خود از حالت نیمه بیداری دارد. رؤیاهای طویل و کوتاه وجود دارد. بعضی از خواب ها وقایعی را که در آینده رخ خواهد داد، نشان می دهد که امروزه دانشمندان مشغول انجام مطالعاتی در این زمینه هستند و بدون شک این خواب ها جالب و فراتر از علوم می باشد. مطالعات نشان داده است شوک های روحی دوران کودکی و اختلالات عصبی و رؤیاهای وحشتناک یا احساس خفگی یا ترس می تواند منجر به دیدن خواب های متفاوت گردد. رؤیاها می توانند بر اثر تحریکات خارجی جسمانی ،تندرستی یا کسالت بدن یا تعارضات روانی ، مانند ضربه های روحی دوران کودکی پدیدار شوند؛(۵)
(پـاورقی ۱.ملامهدی نراقی ، جامع السعادات ، ج ۱ ص ۵۱
(پـاورقی ۲.بحارالانوار، ج ۱۳ ص ۴۱۷
(پـاورقی ۳.بحار الانوار، ج ۷۶ ص ۲۱۰
(پـاورقی ۴.همان .
(پـاورقی ۵.علی اصغر شجاعی ، با استفاده از فرهنگ جامع تعبیر خواب .
