مثل قطب
قطب شمال و جنوب سرد و یخ و فسرده‌اند و در آنجا اثری از حیات نیست؛ نه گلی، نه گیاهی، نه رشدی، نه رویشی وجود ندارد.
بعضی آدمها مثل قطب سرد و فسرده‌اند… هیچ علائم حیاتی در روح و روان آنها، در قلب و ذهن آنها نمی‌بینی.
بعضی‌های دیگر، نه… مثل مناطق معتدل‌اند. مناطق معتدل خوش آب و هوا هستند، سبز و شاداب‌اند و انواع درختان و گل‌ها در آنها روییده است.
بعضی آدمها هم این گونه‌اند، یعنی درست مثل مناطق معتدله، معتدل‌اند.
در سوره حمد از خدا می‌خواهیم که ما را مثل مناطق معتدله، دارای اعتدال قرار دهد.
«اهدنا الصراط المستقیم»
مستقیم از ریشه «استقام» به معنای اعتدال است، و راه مستقیم یعنی راه و مسیری که به انسان اعتدال می‌بخشد.
یعنی راهی که دست از افراط و تفریط‌ها برداریم.
مثل بازاری‌ها!
یک بازاری کی می‌تواند بازار را با بازار کار خودش را رونق ببخشد؟
وقتی که جنس‌های مناسب و خوب بیاورد و تقلب در کارش نباشد، مکر و دغل در کار نداشته باشد؛ چنین کسی و چنین کسانی می‌توانند بازار را رونق ببخشند.
بازار نماز هم همین طور است؛ وقتی گرم و پر مشتری می‌شود و وقتی سکه نماز در جامعه رایج می‌شود که نمازگزاران جنس رفتار و گفتار و کردارشان و جنس برخوردهاشان و معاملات و تعاملاتشان سالم و سلامت و مناسب باشد؛ به یک معنا، اهل تقوا باشند.
از این رو قرآن کریم در توصیف اهل تقوا می‌فرماید:
«الذین… یقیمون الصلاه»
اهل تقوا کسانی هستند که نماز را اقامه می‌کنند.
اقامه در زبان عرب به معنای رونق بخشیدن است.
وقتی گفته می‌شود: «فلان آقام السوق»، فلانی بازار را اقامه کرد، یعنی رونق بخشید.
