پرسش: آیا همه کسانی که به جهنم میروند مخلد در آتش هستند؟ چه کسانی مخلد درآتش نیستند؟
پاسخ: از مجموعه آیات قرآن و اخبار معصومین به دست میآید، که همه کسانی که به جهنم وارد میشوند مخلّد در آتش نیستند؛ بلکه عدهای خاص هستند که وعده خلود به آنان داده شده است؛ از جمله: ۱- کافرانی که علیرغم ارائه حجت به آنان، عناد میورزند و با حق ستیز میکنند، ۲- کسی که به عمد مؤمنی را بکشد، ۳- دشمنی و ستیز با خدا و رسول او و تعدی از حدود الهی، ۴- مرگ با کفرورزی به حق و ارتداد، ۵- مرتکبین برخی گناهان کبیره مانند رباخواری و زنا (در صورت توبه نکردن). بنا بر ادله مختلفی که در جای خود مورد بحث قرار گرفته، خلود در عذاب، ویژه گروههای خاصی است البته نه این که هر مسلمانی به صرف مسلمان بودن از خلود مصون باشد؛ بلکه ممکن است مسلمان نیز به دلیل اعمال و فجایعی که انجام داده است، در جهنم مخلّد باشد. روایاتی در مورد خروج برخی از اهل جهنم از آن مکان وارد شده است از جمله: – اَنس گوید: رسول خدا فرمود: مردمی از آتش خارج میشوند، (تفسیر المیزان عربی، ج ۱۱، ص ۳۹). – جابر گوید: رسول خدا آیه فَأَمَّا اَلَّذِینَ شَقُوا را خواند و فرمود: اگر خدا بخواهد مردم شقاوتمندی را از آتش خارج کرده و به بهشت وارد کند آن را انجام خواهد داد، (همان مدرک). – ابی بصیر گوید: از امام باقر شنیدیم فرمود: مردمی از آتش خارج میشوند… و به بهشت وارد میگردند، (همان مدرک). برای مطالعه بیشتر در این زمینه ر.ک: معاد و جهان پس از مرگ،آیت اللَّه مکارم کلم الطیب،آیت اللَّه طیب معادشناسی، ج ۱۰،آیت اللَّه طهرانی