به دنبال ابلاغی از سوی سید شهابالدین صدر، رییس سازمان پزشکی قانونی کشور، اندیکاسیونهای مادری و جنینی سقط جنین (مواردی که ادامه بارداری به مرگ جنین یا مرگ مادر منجر میشود) اعلام شد.
این سازمان همچنین اعلام کرد: پزشکی قانونی کشور، به منظور ساماندهی موضوع سقط جنین و رفع پارهای از مشکلات موجود، ضابطهمند کردن و افزایش دقت صدور مجوز سقط جنین در مراکز پزشکی قانونی، صیانت از مبانی شرعی و حفظ حقوق مردم و با در نظر گرفتن دیدگاههای فقهی، حقوقی و پزشکی موارد مجاز سقط جنین که با حضور متخصصان رشتههای پزشکی قانونی، جراحی، ارتوپدی، نفرولوژی، ارولوژی، هماتولوژی، اطفال و نوزادان، قلب و عروق، گوارش، ریه، عفونی، روماتولوژی، جراحی اعصاب، پوست، نورولوژی و زنان در کمیتهی سقط جنین سازمان پزشکی قانونی تعیین و به تصویب ریاست محترم قوه قضاییه رسیده، همراه با دستورالعمل نحوهی پذیرش درخواستهای صدور مجوز سقط جنین به کلیه رؤسای مراکز پزشکی قانونی سراسر کشور ابلاغ شده است.
مطابق دستورالعمل یادشده، درخواست صدور مجوز سقط درمانی تنها در ادارات کل پزشکی قانونی مراکز استانها با دستور مقام قضایی یا درخواست زوجین با معرفینامه پزشک معالج قبل از ولوج روح (چهار ماهگی) مورد پذیرش قرار میگیرد؛ بر اساس این دستورالعمل معرفینامه پزشک معرف میباید شامل عکس بیمار، مشخصات شناسنامهای جهت احراز هویت، تشخیص بیماری و روش تشخیصی آن بوده و به پیوست آن تصویر شناسنامه جهت احراز هویت زوجین و نیز نتایج آزمایشات پاراکلینیک ارائه گردد.
همچنین در مورد اندیکاسیونهای جنینی انجام حداقل دو نوبت سونوگرافی و در مورد اندیکاسیونهای مادری حداقل یک نوبت سونوگرافی برای تعیین سن حاملگی به همراه حداقل دو مشاوره تخصصی در تایید تشخیص بیماری الزامی است.
بر اساس این گزارش بررسی در مورد سایر بیماریها در کمیته سقط جنین سازمان پزشکی قانونی ادامه داشته و با موارد سقط جنین خارج از ضوابط اعلام شده توسط مراجع ذیصلاح برخورد قانونی خواهد شد.
لازم به ذکر است موارد اعلامشده شامل بیماریهایی است که در آن ادامه بارداری خطر مرگ مادر را به همراه داشته یا ناهنجاریها و بیماریهای جنینی که به مرگ جنین داخل رحم (مردهزایی) و یا مرگ نوزاد بلافاصله پس از تولد منجر شده و قابل پیشگیری نیز نیست.
اندیکاسیونهای سقط جنین در بیماریها و ناهنجاریهای جنینی که به مرگ جنین داخل رحم (مردهزایی) یا مرگ نوزاد بلافاصله بعد از تولد جنین منجر میشوند، عبارتند از:
١- استئوژنزیس ایمپرفکتا مادرزادی Osteogenesis imperfecta
٢- دیسپلازی استخوانی – غضروفی کشنده یا استیپل اپی فیزیال Osteochondrodysplasia
٣- بیماری استئوپتروزیس انفانتیل (فرم بدخیم) Osteopetrosis infantile
۴- آژنزی دوطرفه کلیه Bilateral renal agenesis
۵- کلیه پلی سیستیک نوع مغلوب Polycystic kidney
۶- دیسپلازی مولتی سیستیک کلیهها Multicystic dysplatic kidneys
٧- سندرم پوتر Potters syndrome
٨- سندرم نفروتیک مادرزادی به شرط ایجاد هیدروپس Congenital nephrotic syndrome & Hydrops
٩- اختلال کروموزومی که موجب ضایعات پشرفته و به ویژه گرفتاری مغز و کلیه گردد (مانند سندرم واکترل) VACTERL syndrome
١٠- هیدرونفروز شدید دوطرفه کلیهها Severe bilateral hydronephrosis
١١- آلفاتالاسمی (به شکل هیدروپس فتالیس) alpha thalassaemia and fetal hydrops
١٢- اختلال ترومبوتیک مثل کمبود پروتئین C (هموزیگوت) و فاکتور ۵ لیدن (هموزیگوت) Thrombotic disorders
١٣- تریزومی ٣ (٣، ١٨، ١۶، ١٣، ٨، Trisomy)
١۴- تریزومی ٨
١۵- تریزومی ١٣
١۶- تریزومی ١۶
١٧- تریزومی ١٨
١٨- آنانسفالی Anencephaly
١٩- هیدروپس فتالیس با هر مکانیسم Foetal hydrops with any etiology
٢٠- سندرم فریاد گربه Cats cry syndrome
٢١- هولوپرونسفالی Holoprosencephaly
٢٢- سیرنگومیلیا Syringomyelia
٢٣- کرانیوشی سیس Cranioschisis
٢۴- مننگوانسفالوسل، مننگوهیدروانسفالوسل Meningoencephalocele/ Meningogydroencephalocele
٢۵- دیسپلازی تاناتوفوریک یا کوتولگی کشنده نوزادی Thanatphoric dysplasia
٢۶- سیکلوپیا همراه با هولوپروزنسفالی Cyclopia with holoprosencephaly
٢٧- ایکتیوزیس مادرزادی lchthyosis congenita neonatorum
٢٨- شیزنسفالی Schizencephaly
٢٩- اگزانسفالی Exencephalia
اندیکاسیونهای سقط جنین در بیماریهای مادر عبارتند از:
١- هر بیماری دریچهای که به نارسایی قلبی منجر به Function class ٣و ۴ رسیده باشد و غیرقابل برگشت به ٢ باشد.
٢- هر نوع مسائل حاد قلبی غیر از کرونر که به Function class ٣و ۴ رسیده باشد از قبیل میوکاردیت و پریکاردیت
٣- سابقه بیماری کاردیومیوپاتی دیلاته در حاملگیهای قبلی
۴- سندرم مارفان در صورتی که قطر آئورت صعودی بیش از ۵ سانتیمتر باشد
۵- سندرم ایزن منگر
۶- کبد چرب حاملگی
٧- واریس مری Grade III
٨- سابقه خونریزی از واریس مری به دنبال افزایش فشار خون پورت Portal Hypertension
٩- هپاتیت اتوایمون غیرقابل کنترل
١٠- نارسایی کلیه
١١- فشار خون غیرقابل کنترل با داورهای مجاز در دوران حاملگی
١٢- هر بیماری ریوی اعم از آمفیزم، فیبروز، کایفواسکولیوز kyphoscoliosis و برونشکتازی منتشر Diffuse bronchiectasis به شرط ایجاد افزایش خون ریوی Pulmonary Hypertention حتی از نوع خفیف Mild
١٣- توانایی انعقادی افزونیافته Hypercoagulability که تجویز هپارین منجر به تشدید بیماری دیگری گردد که جان مادر را تهدید میکند.
١۴- ابتلا به ویروس HIV که وارد مرحله بیماری AIDS شده باشد.
١۵- لوپوس فعال غیرقابل کنترل با درگیری یک ارگان ماژور
١۶- واسکولیتها زمانی که ارگانهای ماژور درگیر باشند.
١٧- تمامی تودههای فضاگیر CNS با توجه به نوع و محل آن که شروع درمان در جنین و عدم شروع درمان در مادر باعث خطر جانی گردد.
١٨- پمفیگوس ولگاریس، پسوریازیس شدید و ژنرالیزه و ملانوم نوع پیشرفته که باعث خطر جدی جانی برای مادر شود.
٩١- موارد اپیلپسی که علیرغم درمان چند دارویی مقاوم به درمان باشد.
٢٠- موارد MS) Multiple Sclerosis) که باعث ناتوانی بیمار Disability شده باشد.
٢١- میاستنی گراو در مراحل پیشرفته به شرط اینکه خطر جدی جانی برای مادر داشته باشد.
٢٢- انواعی از بیماریهای موتورنورون Motor neuron مثل ALS که با حاملگی تشدید یافته و برای مادر خطر جدی جانی داشته باشد.