استرس که بزرگترین و شایع‌ترین بیماری قرن است می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در بدن و ایجاد آشفتگی‌هایی در ظاهر شود. علاوه بر این استرس موجب تغییر در رفتار نیز می‌شود.
هیچ سطح استرس واحدی وجود ندارد که برای همه افراد مناسب باشد. همه ما مخلوقاتی منحصر به فرد با نیازهای خاص خود هستیم. بدین ترتیب موضوعی که باعث مضطرب شدن فردی می‌شود ممکن است در فرد دیگر چنین حسی را ایجاد نکند. حتی اگر بپذیریم موضوع خاصی برای همه نگران کننده است هر کدام از ما تمایل دارد که پاسخ و عکس العملهای متفاوتی نسبت به آن موضوع نشان دهد.
مطلوب‌ترین سطح استرس آن است که باعث تحریک و انگیزش ما برای پیشرفت شود اما احساس دل شوره و نگرانی در ما ایجاد نکند. مسائلی که ما را دچار استرس می‌کنند و مقدار استرسی که در حالت اضطراب قادر به تحمل آن هستیم با افزایش سن تغییر می‌یابد. مشخص شده است که اغلب بیماریها با استرس‌های مزمن افراد در ارتباطند. اگر دچار علائم استرس هستید و از حد مطلوب آن فراتر رفته‌اید در این حالت باید از استرس موجود بکاهید و یا توانائی خود را برای اداره نمودن آن افزایش دهید.
یکی از راههای مقابله با استرس، تغییر دادن منبع استرس و یا نحوه عکس العمل نشان دادن به آن است.
نکات زیر می‌توانند برای کنترل بهتر استرس مفید باشند.
۱ – از مسائلی که باعث ایجاد استرس می‌شوند آگاه شوید.
از احساسات و عکس العمل هایتان کاملاً آگاه شوید. به اضطراب خود توجه کنید و آن را نادیده نگیرید. به راحتی از کنار مشکلات خود عبور نکنید. دریابید که کدام وقایع باعث اضطراب شما می‌شوند. دقت کنید که در درونتان راجع به مفهوم این وقایع چگونه می‌اندیشید. دریابید که بدنتان چگونه به استرس پاسخ می‌دهد. آیا دچار اضطراب می‌شوید و یا با مشکلات جسمی مواجه می‌گردید. اگر چنین است این علایم دقیقاً کدامند.
۲- مسائلی را که قادر به تغییر آنها هستید را بشناسید.
آیا می‌توانید مسائلی را که باعث بوجود آمدن استرس در شما می‌شوند با حذف کامل آنها و یا پرهیز از رویارویی با آنها تغییر دهید و یا شدت آنها را کاهش دهید؟ برای کنترل بهتر این مسائل به جای اداره روزانه یا هفتگی آنها را در یک دوره طولانی‌تر اداره نمائید.
آیا می‌توانید مدت زمان در معرض استرس قرار گرفتن خود را کوتاهتر کنید؟ در این مورد شما می‌توانید به خود زنگ تفریح بدهید. می‌توانید برای انجام تغییرات ضروری وقت و انرژی لازم را اختصاص دهید. با مدیریت زمان و هدف سازی و استفاده از روشهای شاد می‌توانید این کار را انجام دهید.
۳- شدت عکس العمل های خود را نسبت به استرس کاهش دهید.
عکس العمل هایی که به استرس نشان می‌دهیم نسبت به میزان درک و آگاهی از خطری که ممکن است ما را تهدید کند می‌تواند متفاوت باشند این خطر ممکن است روحی یا جسمی باشد. شما چگونه‌اید؟ آیا مسایلی را که باعث بوجود آمدن استرس می‌شوند در حالتی غیر واقعی یا بزرگ‌تر از آن چه که هست می‌بینید و مشکلی را که با آن روبرو شده‌اید بی دلیل به یک فاجعه مبدل می‌سازید؟ آیا انتظار دارید همه را از خود راضی نگه دارید؟ آیا نسبت به مسائل عکس العمل های شدید نشان داده و آنها را کاملاً بحرانی و پیچیده می‌بینید؟ آیا احساس می‌کنید همیشه باید در همه موقعیتها پیروز باشید؟ اگر چنین است باید برای پذیرفتن دیدگاههای متعادل‌تر تلاش نمائید. سعی کنید به جای اینکه استرس را مسئله‌ای بیابید که بر شما چیره خواهد شد آن را موردی بدانید که می‌توانید با آن مقابله کنید. متعادل نمودن احساسات بیش از اندازه می‌تواند بسیار مفید واقع شود.
۴- عکس العمل های جسمی خود را نسبت به استرس متعادل نمایید.
– چند نفس آرام و عمیق ضربان قلب وسرعت تنفس شما را به حالت عادی برمی گرداند.
– تکنیک‌های تمدد اعصاب می‌توانند از فشارهای وارده برعضلات بکاهند. یکی ازاین تکنیک‌ها تمرین تمرکز فکراست. به این صورت که چهار زانو باستون فقرات صاف به طوری که دستها روی ران باشد، چشمها را ببندید و به دم و بازدم خود توجه کنید. آرام و مطلع از وضعیت بدن به مدت چند دقیقه بنشینید. بعد از مدتی احساس می‌کنید که استرس شما کم کم ازبین می‌رود.
– تجویز دارو توسط پزشک نیز می‌تواند به طور کوتاه مدت در متعادل نمودن واکنش‌های جسمی فرد نسبت به استرس مؤثر باشد گر چه تجویز دارو به تنهایی راه حل مناسبی برای ملأ یم نمودن این واکنش‌ها نیست. فراگیری روشهای ارادی متعادل سازی این واکنش‌ها، برای ملأیم سازی آ ن ها به طور بلند مدت ارجح تر هستند.
۵- جسم خود را بسازید.
برای مراقبت از قلب وعروق ۳ تا ۴ بار در هفته ورزش کنید (تمرینات ریتمیک طولانی مدت مانند پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری، دو میدانی جز و بهترین تمرینات هستند) کارشناسان معتقدند افرادی که در معرض استرس قرار دارند باید به قدم زدن و بازی با بچه‌ها بپردازند تا هورمون شادی در بدنشان بیشتر ترشح شود. همچنین معتقدند که تمرینات ورزشی با حالات روانی رابطه دارد زیرا این تمرینات باعث کم شدن سطح کورتیزول می‌شود وسروتونین را که از آن به هورمون شادی تعبیر می‌شود افزایش می‌دهد.
– از همه گروههای غذایی بطور متوازن استفاده نمایید. خود را به وزن متعادل برسانید. کمی فراغت و تفریح را در کنار کار فراموش نکنید. هر وقت که می‌توانید به خود زنگ تفریحی بدهید حتی برای چند دقیقه از محیط کار خود خارج شده و استراحت کنید. به اندازه کافی بخوابید و در حفظ برنامه و استراحت و خواب خود تا حد امکان جدی و سخت گیر باشید.
– قبل از خواب فعالیت پر تحرک نداشته باشید. و اگر امکان داشته باشد یک نوشیدنی گرم بنوشید.
۶- روح خود را بسازید
ارتباطات و دوستی های مشترک خود را افزایش دهید. اهداف خود را دنبال کنید، اهداف واقع گرایانه ای که برای خود شما مهم هستند نه اهدافی که دیگران آنها را برای شما در نظر می‌گیرند. همیشه انتطار کمی ناامیدی، شکست و ناراحتی را داشته باشید. همیشه آرام و مهربان و دوست خود باشید.
