پرسش: از نظر قرآن، حکومت امام زمان علیه السلام در زمان ظهور چگونه است؟
پاسخ: امام زمان علیه السلام پس از ظهور، با جباران و ستمگران مبارزه میکند و همه آنان را به شکست و تسلیم وامیدارد و جهان را پر از عدل و داد میکند. جهان به دست حضرت آباد میشود و مردم در امنیت و رفاه کامل، به آسانی زندگی میکنند و تنها خدای متعال را میپرستند. در این باره خداوند متعال میفرماید:وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ… (نور: ۵۵ )
خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و اعمال صالح انجام میدهند، وعده داده است که حتما آنان را در این سرزمین جانشین [خود] قرار دهد… .
بسیاری از مفسران معتقدند: وعده الهی در این آیه، اشاره به حکومت حضرت مهدی علیه السلام است و بیتردید حکومت امام مهدی علیه السلام مصداق کامل این آیه میباشد. امام سجاد علیه السلام در تفسیر این آیه میفرماید:
به خدا سوگند، آنها شیعیان ما هستند؛ خداوند این کار را برای آنها به دست مردی از ما انجام میدهد که مهدی این امت است؛ زمین را پر از عدل و داد میکند آن گونه که از ظلم و جور پر شده باشد… . ( ر.ک: تفسیر نمونه، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران، ج ۱۴، ص ۵۲۷ ـ ۵۳۲ ؛ مجمع البیان، طبرسی، ج ۷، ص ۲۶۷.)
پیامبر اکرم میفرماید:
مهدی از من است، اسم او اسم من و کنیه اش کنیه من است؛ و شبیهترین انسانها ـ از نظر خَلق و خُلق ـ به من میباشد. او دارای غیبتی است… پس زمین را ـ چنان که از ظلم و ستم پر شده است ـ از عدل و برابری پُر میکند. (ر.ک: کمال الدین و تمام النعمه، شیخ صدوق، ص ۲۷۱. )
همچنین پیامبر صلی الله علیه و آله میفرماید:
… روح اللّه عیسی بن مریم، از آسمان فرود میآید و پشت سر مهدی نماز میخواند، سپس او زمین را به نور خداوند متعال روشن میسازد و سلطنت او در مشرق و مغرب [بر روی زمین] گسترش پیدا میکند. ( ر.ک: کشف الغمه، علی بن عیسی إربلی، ج ۲، ص ۵۰۷ .)
در این دوره، افزون بر سرکوبی ستمگران و برچیده شدن بساط جور و بی عدالتی، صفا و صمیمیت، ایثار و گذشت و عشق به نوع بشر، جهان را فرا میگیرد. امام زمان علیهالسلام دین خدا را زنده، همه گیر و حاکم میکند، باطلها، بدعتها، و خرافه هایی را که به اسم دین در جامعه رواج یافته است از بین میبرد و علم به نهایت درجه کمال میرسد، انسانها از نظر عقلانیت و دانش به تکامل میرسند. امام باقر علیه السلام در این باره میفرماید: إذا قام قائمنا وضع اللّه یده علی رؤوس العباد فجمع بها عقولهم و کملت به احلامهم.
آن گاه که قائم ما قیام کند، خداوند دست رحمت و قدرت خود را بر سر بندگان می گذارد، به وسیله او خرد و اندیشه های انسانی به تکامل میرسد. (بحار الانوار، ج ۵۲ ، ص ۳۲۸.)
بیتردید مدت حکومت و دوران حاکمیت امام مهدی علیه السلام باید به اندازهای باشد که پایه های کاخ ظلم و ستمگری ویران گردد. بنابراین به حکم عقل و شواهد نقلی و سایر شواهد، باید زمان لازم و کافی در اختیار حضرت باشد تا بتواند انقلابی جهانی و تحولی فراگیر را در عالم ساماندهی کند تا مردم جهان، پس از آشنایی با آموزهها و ارزشهای اسلامی، به تدریج آماده بهکارگیری و اجرای آنها شوند. اما بر اینکه این مدت چه قدر به طول میانجامد، دلیل روشنی در دست نیست. در روایات این مدت، هشت سال، نه سال، دوازده سال، نوزده سال، بیست سال و… ذکر شده است. (اعلام الوری باعلام الهدی، شیخ طبرسی، ص ۴۳۴؛ بحار الانوار، علامه مجلسی، ج ۵۲ ، ص ۲۸۰ ـ ۲۹۹) گاهی نیز آمده است: هفت سال که هر سالی از آن معادل ده سال از سالهای شما است(الارشاد، شیخ مفید، ص ۷۰۶.) و… . به هر حال ـ چنان که شیخ مفید رحمهالله فرموده است ـ (همان، ص ۷۰۸ ) این امر بر ما پنهان است و لزومی هم ندارد که در آن بیشتر غور کنیم.