۱۵.گذشت ۲

بسم الله الرحمن الرحیم

کارشناس: استاد عباسی ولدی

عنوان: گذشت، قسمت دوم

یک جمله ای را گاهی اوقات در مشاوره ها می شنویم:

• حقمه!
• مگه چیزی بیشتر از حقم خواستم!
• خب، حقم زیر پا لِه شده!

در مشاوره ها و اختلافاتی است که بناست با ریش سفیدی حل بشود، یکی از مشکلات و موانع بزرگ این است: یکی از دو طرف یا هر دو طرف زندگی را با دادگاه  اشتباه گرفته اند.

آن چیزی که به نام حق باید گرفته بشود در فضایی به نام دادگاه گرفته می شود.

• اما واقعیت این است که زندگی جای گذشت کردن است.
• به معنای واقعی کلمه می توان گفت: اگر در زندگی ها گذشت وجود نداشته باشد مشکلات بشدت آزاردهنده و خطرناک خواهند بود.

حتما کسانی که زندگی مشترک را تجربه کردند، تأیید می کنند که بصورت طبیعی در زندگی مشترک مشکلاتی رخ می دهد که بخشی از آن شاید قابل حل نباشد، بخشی از این مشکلات با حقوق دو طرف در تعارض است. در این مرحله اگر هر دو طرف اصرار بر این داشته باشند که حقشان را در زندگی بگیرند، زندگی تبدیل به یک دادگاه می شود که دائم متهم و شاکی با یکدیگر دعوا دارند. گاهی اوقات زن متهم است و مرد شاکی و گاهی اوقات هم برعکس، در حالی که یکی از اصلی ترین قاعده های زندگی در فرهنگ دینی، گذشت کردن از دیگران و چشم پوشی از حق است.

رسول خدا (ص): آیا شما را از بهترین خصلت های دنیا و آخرت آگاه نکنم؟ بخشودن کسی که به تو ستم کرده و برقراری ارتباط با کسی که از تو بریده و نیکی به کسی که بر تو بدی کرده و عطا کردن به کسی که از تو دریغ نموده است. (بحار الانوار، ج۶۸، ص ۳۹۹)

امام صادق (ع): ما خاندانی هستیم که مردانگی مان، گذشت از کسی است که به ما ستم کرده است. (تحف العقول عن آل الرسول صلی ال، ج ۲، ص ۳۸)

در زندگی مشترک مشترک هم یکی از وظایف و نکاتی که ما باید رعایت کنیم تا زندگی پابرجا بماند همین نکته است.

اسحاق ابن عمال می گوید از امام صادق (ع) پرسیدم: حق زن برعهده مرد چیست که اگر آنرا برآورد کرد نیکوکار می شود؟

حضرت فرمودند: او را سیر کند، بپوشاند و اگر کار جاهلانه ای کرد او را ببخشد.

ما در روایات و در سیره اهل بیت (ع) انبوهی از مفاهیم و معارف نورانی داریم که به ما گوشزد می کند که گذشت را به عنوان اصل در زندگی قرار بدهید. بر روی کلمه اصل باید حساس بود.

اصل یعنی قاعده اول در مواجهه با ستم هایی که با ما در محیط خانواده می شود و حقوقی که از ما ضایع می شود، گذشت کردن باشد.

امام صادق (ع): پدرم همسری داشت که او را آزار می داد. اما پدرم او را می بخششید.

در آیات قرآن هم این موضوع به فراوانی یافت می شود.

ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ السَّیِّئَهَ: بدی را با بهترین شیوه دفع کن (سوره مومنون، آیه ۹۶)

در مقابل گذشت، لجاجت و انتقام قرار دارد.

دو زندگی را تصور کنید. یک زندگی که قاعده و اصل اول در بین زن و شوهر، گذشت کردن است و در یک زندگی دیگر، قاعده و اصل لجاجت و انتقام گیری است.

تصور همین دو زندگی کافی است تا ما اعتراف کنیم کداوم زندگی بهترین است؟

رسول خدا (ص): از همدیگر گذشت کنید که در این صورت کینه هایی که بین شما است از بین خواهد رفت.

بر روی کینه حساس باشیم که اهل بیت (ع) حساس هستند. گذشت نکردن و دائم ناراحتی ها را در دل نگه داشتن باعث تراکم ناراحتی می شود و تراکم ناراحتی ها کینه تولید می کند و درمان کینه آسان و راحت نیست.