دسته بندی :اسماء

نظر اسلام درست برخلاف نظر مارکسیسم است. قرآن کریم جریان هستی را براساس حق می داند و حق را اصیل معرفی می کند و در مقابل، هر چند باطل را نفی نمی کند اما آن را اصیل نمی داند از این رو قرآن به تاریخ خوشبین است و برای انسان

موجودات جهان با نظامی هماهنگ به یک سو و به طرف یک مرکز، تکامل می یابند، آفرینش هیچ موجودی عبث و بیهوده و بدون هدف نیست، جهان با یک سلسله نظامات قطعی که سنن الهیه نامیده می شود اداره می شود. پدیده های جهان، محکوم یک سلسله قوانین ثابت و

در حکمت الهی، این بحث، تحت عنوان  کیفیت صدور موجودات از ذات باری  مطرح می گردد. موضوع بحث این است که: آیا اراده خدا بطور جدا جدا به آفرینش موجودات تعلق می گیرد؟ مثلا اراده می کند و آقای  الف  را می آفریند، اراده دیگری می کند و آقای  ب 

فرق عدالت و جود : زمانی فرد باهوش و نکته سنجی از امیرالمومنین علی علیه السلام سوال می کند: «افضل العدل او الجود؟ آیا عدالت شریفتر و بالاتر است یا بخشندگی»؟ علی علیه السلام به دو دلیل می گوید عدل از جود بالاتر است، یکی اینکه: «العدل یضع الامور مواضعها،

بعد از پیغمبر سالها بود که جامعه اسلامى عادت کرده بود به امتیاز دادن به افراد متنفذ و امام على علیه السلام در این زمینه یک صلابت عجیبى نشان مى داد مى گفت: من کسى نیستم که از عدالت یک سر مو منحرف شوم. حتى اصحابش می آمدند مى گفتند:

۷- خداوند می گوید مشرکان گفتند: «اگر خدا مى خواست ما آنها را هرگز پرستش نمى کردیم این خواست او بوده است که ما به پرستش آنان پرداخته ایم!» «و قالوا لو شاء الرحمن ما عبدناهم» (زخرف/۲۰). این تعبیر ممکن است به این معنى باشد که آنها معتقد به جبر

مساله جبر و اختیار از قدیمى ترین مسائلى است که در میان دانشمندان مطرح بوده گروهى طرفدار آزادى اراده انسان و گروهى طرفدار جبر بوده اند و هر کدام دلائلى براى اثبات مقصد خود ذکر کرده اند. این وجدان عمومى و فطرت همگانى که یکى از روشنترین دلائل اختیار است

بداء در روایات اهل سنت : علاوه بر روایاتى که از کتب تفسیرى و روائى مورد قبول عامه در تفسیرآیات شریفه بیان شد (تمامى روایات منقول از طریق اهل سنت درباره بداء، دقیقا به همان معناى مورد نظر شیعه است)، چندین روایت نیز در کتابهاى صِحاح آمده از جمله: ۱-

واژه بداء در قرآن بیشتر به همان معناى ظهور و انکشاف آمده، چنان که در آیات ۴۷ و ۴۸ سوره زمر و آیه ۱۲۱ سوره طه و آیه ۳۴ سوره یوسف و آیه ۱۱ سوره فاطر آمده است. اما آیاتى نیز در قرآن مجید موجود است که به معناى اصطلاحى

بداء به فتح باء و الفِ کشیده، به معناى ظهور و انکشاف پس از خفا، و علم و آگاهى بعد از جهل و ناآگاهى است. همچنین به معناى تغییر رأى آمده است. البته به این معنى بر خداوند روا نیست. شیخ طوسى در این باره مى نویسد: بداء به معناى

بداء به فتح باء و الفِ کشیده، به معناى ظهور و انکشاف پس از خفا، و علم و آگاهى بعد از جهل و ناآگاهى است. همچنین به معناى تغییر رأى آمده است. البته به این معنى بر خداوند روا نیست. شیخ طوسى در این باره مى نویسد: بداء به معناى

ویل دورانت در تاریخ تمدن پس از آنکه مضمون آیاتی از قرآن را در زمینه شمول و عمومیت علم و مشیت الهی نقل می کند، و نیز به حدیث معروفی که در صحیح بخاری است اشاره می کند، می گوید: این اعتقاد به قضا و قدر، جبریگری را از لوازم

چیزی که برای یک نفر محقق و عارف به مسائل توحید بسیار بسیار اعجاب آور است، منطق مخصوصی است که قرآن کریم و پس از آن، روایات ماثوره از رسول اکرم صلی الله و علیه و آله و سلم و علی علیه السلام و سایر ائمه اطهار در مسائل توحید

در اخبار و روایاتی که از رسول اکرم صلی الله و علیه و آله و سلم یا ائمه اطهار علیه السلام رسیده است، مطلبی به این مضمون به چشم می خورد: اگر قضا و قدر بیاید، اسباب و علل مخصوصا عقل و قوه تدبیر انسان از کار می افتد. این

دکتر هیکل در پاسخ این مرد امریکایی شرح مبسوطی طبق ذوق و فکر خود می دهد که هر چند خالی از نکته های صواب نیست، ولی عاری از نظم فلسفی و قابل نقض و اشکال و ایراد است. در رساله حاضر که اکنون به دست خواننده محترم می رسد، بی

رسوایی در منطق او چیست؟ در منطق او هر کس که به حسب ظاهر در جبهه نظامی شکست بخورد، دیگر رسوا شده و قضیه تمام شده است. اگر او به حق می بود که در جبهه نظامی غالب می شد. ”واکذب احدوثتکم” یعنی مغلوب شدن شما دلیل بر این است

نخستین روزی که متوجه شدم غربیان اعتقاد به قضا و قدر را یکی از علل بلکه علت اصلی انحطاط مسلمین می دانند، در حدود بیست سال پیش، ایام طلبگی در حوزه علمیه قم بود. جلد دوم کتاب زندگانی محمد تألیف دکتر محمد حسنین هیکل ترجمه ابوالقاسم پاینده را می خواندم.

مقام شامخ زینب علیهاسلام در تبلیغ او بروز کرد. شما ببینید اهل بیت امام حسین علیه السلام چه ماهرانه تبلیغ کرده اند. دو سه نکته است که تا انسان به اینها توجه نداشته باشد، به ارزش تبلیغ اهل بیت و در واقع به ارزش سفر تبلیغاتیشان پی نمی برد. کار

بیان صحیح مطلب این است که در جهان آفرینش هر چه هست و هر کمالی که فرض شود ملک مطلق خدای آفریدگار است، از جزئی تا کلی عطیه و بخشش اوست بدون این که موجودی از راه استحقاق، حقی به عهده خدا داشته باشد که او را ناگزیر به عطیه

ممکن است گفته شود این حدیث اولا منافات دارد با آنچه قبلا در صفحه ۷۳ از توحید صدوق نقل شده بدین مضمون که اصبغ بن نباته گفت: علی علیه السلام از پای دیوار کجی حرکت کرد و پای دیوار دیگری نشست، همینکه مورد اعتراض قرار گرفت که می خواهی از

پرسش: در دنیایی که ما زندگی می کنیم ظلم همه جا را فرا گرفته، انسان و حیوان هر قدری که از دستش برمی آید مظلوم را می کوبد و یا بدون ظالم بعضی ها مظلومند مانند مریضی بچه و مانند آن. حیوانی را می بینیم بدون هیچ گونه گناهی شکار

در میان اخبار و روایات احیانا مضامینی درباره قضا و قدر دیده می شود که با همدیگر متناقض به نظر می رسد، ولی باید دانست که این گونه تنافیها و تعارضها یا در اثر برخی اشتباهات است که احیانا از برخی راویان حدیث در نقل مضمون احادیث رخ داده است

اکنون که دانسته شد بدیها همه از نوع نیستی هستند. پاسخ ” ثنویه ” روشن می گردد. شبهه ثنویه این بود که چون در جهان دو نوع موجود هست، ناچار دو نوع مبدأ و خالق برای جهان وجود دارد. پاسخ این است که در جهان یک نوع موجود بیش نیست

یکی از حسابهای عالم، توکل و اعتماد به خداست. توکل یعنی انسان در پیمودن راه حق، چه از جنبه مثبت و چه از جنبه منفی، به خود تزلزل راه ندهد و مطمئن باشد که اگر در جریان زندگی هدف صحیح و خداپسند خود را در نظر بگیرد نه منافع شخصی

وقتی از ” نابینایی سخن می گوییم نباید چنین انگاریم که ” نابینایی ” شی ء خاص و واقعیت ملموسی است که در چشم نابینا وجود دارد. نه، ” نابینایی ” همان فقدان و نداشتن ” بینایی ” است و خود، واقعیت مخصوصی ندارد. خوبی و بدی نیز همچون هستی

مادیون(و همچنین بعضی از مسیحیون) موضوع قضا و قدر را دستاویز حمله به اسلام قرار داده اند و می گویند لازمه اعتقاد به قضا و قدر این است که انسان خود را مجبور و دست بسته بداند و نقش خود را در ایجاد و تکوین و سازندگی بهتر اجتماع فراموش

ثنویه و طرفداران آنها می گویند چون هستیها در ذات خود دو گونه اند: هستیهای خوب و هستیهای بد، ناچار باید از دو گونه مبدأ صدور یافته باشند تا هر یک از بدیها و خوبیها به آفریننده ای جداگانه تعلق داشته باشد. در واقع ثنویه خواسته اند خدا را از

بدین طریق به تدریج اساس نزول وحی متزلزل گشت و بسیاری از معتزله علنا اظهار می کردند که نوشتن نظیر قرآن و حتی بهتر از آن غیر ممکن نیست. بنابراین نسبت به اینکه قرآن کتاب آسمانی است و از مبدأ وحی نازل گردیده است اعتراض داشتند ) معتزله به شهادت

در قرآن کریم در خصوص وجه خداوند و باقی بودن آن می فرماید: «کل من علیها فان* ویبقی وجه ربک ذوالجلال و الاکرام؛ هر آن کس که بر روی زمین است فناپذیر است. و تنها ذات باشکوه و ارجمند پروردگارت باقی می ماند» (آیه ۲۶ و ۲۷ سوره رحمن). در

یکی از مباحث قابل توجه این است که منشأ پیدایش این افکار و عقاید و این بحث و جدلها چیست؟ چطور شد که مسلمین از نیمه اول و حداکثر از نیمه دوم آن قرن وارد بحث جبر و قدر شدند. بدون شک علت ورود مسلمین در این مباحث آیات قرآن